De miljoen woningen die vóór 2030 dienen te worden gebouwd moeten toekomst- en klimaatbestendig, duurzaam en goed bereikbaar zijn. Voor de keuze van bouwlocaties moeten water, bodem en het herstel van de natuur leidend zijn, zeggen de koepelorganisaties Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Interprovinciaal Overleg en de Unie van Waterschappen in het kader van Prinsjesdag. Het rijk moet snel met 'een duidelijke, langjarige aanpak' komen.
De drie koepelorganisaties vinden het teleurstellend dat er op Prinsjesdag nog geen nieuw kabinet is. Ze dringen er op aan dat er snel afspraken komen om Nederland te verduurzamen, een opdracht die vooral in de regio’s vormgegeven moet worden met thema’s als wonen, economie en energie. "Om de enorme vraag naar woningen, de strijd tegen klimaatverandering en de transitie naar duurzame energie te realiseren, is het nodig deze opgaven slim te combineren met een gezamenlijke aanpak in de regio. Die samenwerking werkt alleen onder de juiste voorwaarden en met goede financiële afspraken."
Op regionaal en lokaal niveau zetten de decentrale overheden er al op in om deze opgaven gezamenlijk op te pakken, stellen de koepelorganisaties. “Met de noodzakelijke koers en bijbehorende afspraken wil het echter nog niet zo vlotten in Den Haag.” VNG, IPO en UvW dringen aan op snelle besluitvorming in Den Haag over de financiële middelen die nodig zijn voor de transities.
Voor de bouw van een miljoen woningen, de uitvoering van het Klimaatakkoord en stimulering van de circulaire economie is het tevens belangrijk dat het rijk barrières bij gebiedsontwikkeling wegneemt en dat er een stabiele koers komt ‘met een duidelijke, langjarige aanpak’, schrijven de koepelorganisaties. Voorts moet het nieuwe kabinet economische opgaven verbinden aan de klimaat- en woonopgaven. En er moet ‘een stevig programma voor om- en bijscholing’ komen.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.