De waterzuivering in Weesp van Waterschap Amstel, Gooi en Vecht wordt in een nieuw jasje gestoken. Het is de eerste installatie in Nederland die volledig gaat functioneren volgens het ICEAS-systeem. Bij deze actieve slibtechnologie worden de zuiveringsprocessen gecombineerd in één tank.
De eerste paal van de nieuwe rwzi in Weesp gaat vanmiddag de grond in. Naar verwachting wordt de installatie ergens in de tweede helft van 2019 opgeleverd en is dan na een korte tijd van proefdraaien klaar voor gebruik. De nieuwe zuivering wordt naast de huidige gebouwd. Een luxesituatie, vindt Jacqueline de Danschutter. “Dat kan omdat er nog ruimte zat is na de sanering van oude slibvelden. Na het aanzetten van de nieuwe installatie wordt de oude gesloopt.”
De Danschutter is programmamanager innovatie bij het Amsterdamse watercyclusbedrijf Waternet, dat namens Waterschap Amstel, Gooi en Vecht de rwzi beheert. Het is volgens haar hoogste tijd voor vernieuwing. “De bestaande zuivering in Weesp is gewoon op. De technologie dateert uit de jaren zeventig. Er staan twee oxidatiebedden die niet passen bij de lozingseisen van nu.”
Techniek vrij standaard
De hoofdaannemer Mobilis bouwt de nieuwe zuivering voor een aanneemsom van 13,9 miljoen euro (exclusief btw). Voor het eerst wordt in Nederland het innovatieve ICEAS-systeem van het bedrijf Xylem volledig toegepast bij een rwzi. Hiermee is alleen ervaring opgedaan als uitbreiding van de zuivering in Alblasserdam van Waterschap Rivierenland. De techniek heeft zich vooral bewezen in het buitenland, vertelt De Danschutter. “Het helpt dat we geen extra strenge eisen hebben voor bijvoorbeeld de zuivering van nitraat. ICEAS is een vrij standaard techniek waarbij geen nabehandeling nodig is.”
Er is niet bij voorbaat voor dit systeem gekozen. “Onze uitvraag naar de markt was helemaal open”, zegt De Danschutter. “De technieken die geschikt waren, lagen namelijk dicht bij elkaar in de buurt. We hebben slechts voor 20 procent naar de prijs gekeken en voor 80 procent naar de kwaliteit. ICEAS bleek voor de locatie in Weesp de beste oplossing. Het is een actieve slibtechnologie en dat kennen de medewerkers goed.”
Continu batchsysteem
Bij ICEAS gaat het om een continu batchsysteem. Waar normaal het rioolwater door meerdere tanks met aparte zuiveringsprocessen stroomt, vinden hier alle processen na elkaar in één tank plaats. Daarom zijn geen voorbezink- en nabezinktank nodig. “Het systeem is eigenlijk te simpel voor woorden”, merkt De Danschutter op. “Er zit natuurlijk slimme besturing achter. Zo wordt de aflaat van het water met een beweegbare arm geregeld. We plaatsen twee grote tanks, waardoor er continu in een van beide tanks water kan worden toegevoegd.”
Deze constructie heeft volgens De Danschutter diverse voordelen. Zij noemt onder meer de relatief beperkte ruimte die nodig is en de lage CO2-voetprint. Ook zijn er niet veel bewegende onderdelen, waardoor het systeem weinig onderhoud vergt en niet erg gevoelig is voor storingen. De installatie wordt klimaatbestendig gebouwd. “Alle belangrijke elektrische onderdelen komen op de eerste verdieping te staan. Zij staan dus veilig, als ooit ergens een dijk zou doorbreken. Ook hebben we bij het ontwerp rekening gehouden met extra zware buien. Het water loopt dan niet snel naar binnen.”
‘De zuivering is vooraf helemaal virtueel gebouwd’
Compleet 3D-model
Het gebouw is ontworpen volgens de methodiek van Bouw Informatie Modellering (BIM). Er is een 3D-model gemaakt waarin alle fysieke en functionele kenmerken zijn opgenomen. Hierdoor zijn bij het toekomstige beheer en onderhoud steeds de laatste stand van zaken en de technische informatie beschikbaar. De Danschutter: “De zuivering is dus vooraf helemaal virtueel gebouwd. Rijkswaterstaat past BIM al vaker toe, maar in de waterschapswereld is dit nog niet eerder op deze schaal gedaan. Het was dan ook voor ons samen met de aannemer een zoektocht.”
Mede door de compacte nieuwe installatie is er op de locatie Weesp langs het Amsterdam-Rijnkanaal veel ruimte voor uitbreiding. Of dat snel of pas over een jaar of tien gaat gebeuren, hangt volgens De Danschutter af van de uitkomst van het bestuurlijke traject dat nu loopt. “Het gaat om vragen als: moet een deel van Amsterdam worden afgekoppeld naar Weesp, zodat er in Amsterdam meer ruimte komt voor woningbouw? Moeten we misschien wat eerder stoppen met de waterzuivering in Amstelveen, omdat die loost op de vrij kwetsbare Amstel? Het bestuursbesluit wordt medio 2019 verwacht. We houden op het terrein ook een hoekje vrij voor een vierde zuiveringsstap voor bijvoorbeeld medicijnresten, mocht dat wettelijk verplicht worden.”
MEER INFORMATIE
Waterschap AGV over nieuwe rwzi Weesp
Xylem over zuiveringsconcept ICEAS
Vakartikel over overwegingen bij nieuwbouw Weesp (2017)
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.