secundair logo knw 1

Rivierloop in het dal van de Overijsselse Vecht

Om de ecologische en chemische staat van beken en rivieren te verbeteren, proberen waterschappen de waterwegen in historische staat te herstellen. Daarbij wordt vooral gekeken naar de historische vorm, maar niet naar het geomorfologische proces dat de loop van een beek bepaalt. Dat stelt Jasper Candel, die morgen promoveert op een onderzoek naar de mogelijkheid om de loop van een beek te voorspellen.

Jasper Candel 180 vk Jasper CandelDe afgelopen eeuwen zijn veel rivieren gekanaliseerd. Sinds enkele decennia wint het besef dat kanalisatie grote negatieve consequenties heeft terrein. Kanalisatie verlaagt de ecologische waarde van watersystemen en hoge piekafvoeren kunnen leiden tot overstromingen. Om rivieren te herstellen, wordt vaak gekozen voor het ‘hermeanderen’ van de geul. Dat betekent dat beken op basis van historisch kaartmateriaal weer slingerend aangelegd worden.

Bodemsamenstelling
“Voor mijn onderzoek heb ik gekeken hoe rivieren met weinig energie nu eigenlijk hun kronkelende loop vormen,” vertelt Candel. “Daarbij blijkt dat het slingerende patroon weinig te maken heeft met het klassieke meanderen zoals we dat kennen uit de schoolboeken, maar dat de bodemsamenstelling bepalend is voor het slingerende patroon van een beek of rivier. Veen en klei zijn veel minder erodeerbaar dan zand. Bij beekherstel zou je dus niet zozeer naar de oude kaarten moeten kijken, maar naar de samenstelling van de bodem. Anders ben je bezig met de vorm, maar niet met de processen die leiden tot het ontstaan van het rivierpatroon, terwijl het juist die processen zijn die leiden tot ecologisch herstel”.

Scherpere inschatting kosten
Voor zijn onderzoek, waarop Candel promoveert aan de Wageningse universiteit, bracht hij de loop van de Dommel, de Drentsche Aa en de Overijsselse Vecht in kaart. Hij analyseerde de geologische levensloop en ontwikkelde een model om de loop van een beek per bodemtype te voorspellen. “Beekherstel kost nu heel veel geld, voornamelijk door de aankoop van land langs de waterwegen. Als je beter weet waar een beek zelf zijn bochten wil maken, kun je dan ook een scherpere inschatting van de kosten maken”.

Scherpere bochten
Volgens Candel wordt er bij de huidige vorm van beekherstel vaak gekozen voor een lieflijke waterweg met flauwe bochten. Terwijl het mogelijk juist de scherpe bochten zijn die zorgen voor een grotere biodiversiteit in het water. “Scherpe bochten zorgen voor snelstromend water, terugstroming en zones waar het water rustig stroomt. Deze afwisseling van zones zorgt voor interessantere natuur en een hogere ecologische waarde”.

 

-advertentie-

 

 

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

De heer Revis is afkomstig uit een openlijk natuurvijandige partij als de VVD. Ook als wethouder RO in Den Haag is van hem geen enkel, ik herhaal, geen enkel groen feit bekend, tenzij ik iets heb gemist. SBB heeft zware klappen opgelopen door de Bleker-bezuinigingen. Zo is in de provincie Zuid-Holland de subsidie voor onderhoud en beheer gedaald van 45% naar 25%. SBB staat op het punt om natuur- en recreatiegebieden af te sluiten. Om in kabinetstermen te spreken een natuurcrisis. Ondanks dat we van de heer  Revis qua achtergrond niets mogen verwachten, zou hij, je weet het maar nooit, juist vanwege zijn achtergrond, SBB goede diensten kunnen bewijzen. Ik wens hem uiteraard veel succes en waar wij als KNNV-afdelingen Zuid-Holland kunnen steunen, zullen we dat beslist doen.
Huub van 't Hart, secretaris Natuurbescherming KNNV Natuurlijk Zuid-Holland
Dat klinkt allemaal mooi, maar wat als er in de tussentijd een zware storm met hoog water langskomt? Jullie spreken jezelf gewoon tegen. Jullie zeggen dat de duinen, om de veiligheid te waarborgen,  minimaal 7,64m hoog en 43 meter breed moeten zijn. Dat zijn die z.g. 'kerven' absoluut niet. Maar dat zou geen probleem zijn, want de golven doven uit op het oplopende profiel. Hoe kunnen beide beweringen tegelijkertijd waar zijn? Graag een goed onderbouwde reactie. 
Goed dat je dit doet Jelmer. Er zit zoveel kennis verstopt in het verleden. Door daar goed naar te kijken kun je waardevolle oplossingen in het heden creëren 👍🏼erfgoedstichting De Hollandse Cirkel (www.hollandsecirkel.nl)  werkt er al jaren aan om de historie van de geodesie/landmeetkunde/geo-informatie te kunnen ontsluiten naar het heden en de toekomst. 
@H2O redactie Geachte Redactie, dank voor uw correctie en web-site verwijzing naar de Piekberging.
Nu de dijken goed met gras begroeid zijn, test Rijnland de Piekberging Haarlemmermeer in Buitenkaag van donderdag 7 tot en met dinsdag 19 november. We vullen en legen de piekberging één keer om er zeker van te zijn dat alles goed werkt. Volg de test live via de livestreams
@Peter VonkRijkswaterstaat schrijft:
'Iedere keer als de sluisdeur opengaat, stroomt er 10 miljoen kilo zout het Noordzeekanaal in.'