Inzicht komt met de jaren. In 2006 was Prins Willem-Alexander samen met 30.000 andere congresgangers op het 4e World Water Forum in Mexico. Moeder belde trots: “Jullie boegbeeld op TV!”
door Harrie Timmer
Harrie TimmerSnel inschakelen leerde: inderdaad. Water was prominent in beeld. Het was me ontgaan. Vreemd. Inmiddels werkte ik al 15 jaar in de overzichtelijke drinkwaterwereld en kende vrijwel iedereen in mijn bubbel. Met Nederland als mondiaal kenniscentrum rond drinkwater zou toch raar zijn als ik niet iemand van die 30.000 zou kennen.
Navraag leerde: het was raar. Ik kende niemand. Pas toen besefte ik het bestaan van een parallel universum op watergebied. Naast mijn wereld bestond een platform ‘Waar de watergemeenschap en belangrijke besluitvormers kunnen samenwerken en op lange termijn vooruitgang kunnen boeken bij mondiale wateruitdagingen’. Hier leefden mensen die met grote ernst het belang van drinkwater bepleitte in luxe afgelegen oorden zonder enige inhoudelijke ervaring op het terrein zelf. Mensen die blijkbaar ook wat vinden van jouw dagelijks werk, maar waar je verder nooit iets van merkt.
Een openbaring. Ik was boos en jaloers. Nairobi, Rio, Mexico-stad. Had ik best heen gewild, al begreep ik later dat het niet alleen maar mooi en ver is. Je moet ook willen luisteren naar een Nigeriaanse minister die 1,5 uur spreekt terwijl hij 20 minuten heeft. Het diner loopt dus altijd uit.
Zaken als de Sustainable Development Goals, de Aarhus Conventie en het Kiev Protocol hebben uiteindelijk ook enige praktische waarde
Inmiddels weer 15 jaar wijzer denk ik dat dit soort bijeenkomsten niet alléén maar zinloos geneuzel op meta niveau zijn. “Bent u ook voor de wereldvrede?”, zoals mijn voormalig directeur soms cynisch zei. Zaken als de Sustainable Development Goals (SDG’s), de Aarhus Conventie en het Kiev Protocol hebben ondanks hun ogenschijnlijke vrijblijvendheid uiteindelijk ook enige praktische waarde. Het geeft handvatten voor overheden en NGO’s om iets te doen aan de verbetering aan de drinkwatervoorziening of het tegengaan van vervuiling van (drink)waterbronnen.
Zelfs voor Nederland kan het waardevol zijn. Met internationale afspraken regelen we dat land A niet al het water pikt van land B, of dat vervuilingsbronnen van grensoverschrijdende rivieren worden aangepakt en geregistreerd. Al zijn deze afspraken vaak juridisch halfzacht en in de praktijk matig uitgewerkt, helpt het toch de goede kant op. Beschaafde landen houden zich immers aan hun afspraken, en via het Europese hof zijn landen in Europa ook nog aanspreekbaar.
Ik ben dus om. Het volgende Wereld Water Forum is in Dakar (2021). Klinkt als lekker weer. Nu nog het wormgat naar dit parallelle universum vinden…
Harrie Timmer is geohydroloog, deze bijdrage verscheen als column in H2O maart
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.