secundair logo knw 1

Wat een woning is voor een gezin, is het watersysteem voor een land. De kwaliteit van woning én watersysteem zit in slimme synergie tussen functies. Beleidsontwikkeling is echter opgesplitst in sectoren. Dit werkt lekker voor de democratische sturing: per functie zijn budgetten toe te kennen (en terug te trekken), is de status te bewaken en is een overheid verantwoordelijk te stellen. 

door Ties Rijcken

Ties Rijcken vk 180 Het opsplitsen heeft ook een prijs. Gebrekkige synergie gaat ten koste van integrale kwaliteit. Sobere sectorale doelen zijn bovendien niet inspirerend, laat staan groots en meeslepend, en dat heeft het wereldwijd toonaangevende Nederland wel nodig. 

Na de motie-De Groot/Bromet loopt er nu een verkenning over dit vraagstuk die moet leiden tot aanbevelingen voor de kabinetsformatie in 2021. Zeer verstandig, want het voortbestaan van Nederland staat op het spel. Ik gebruik zelden dergelijke taal, maar mijn neef is in de Eiffel gaan wonen en een vriend van mij wil naar Tsjechië emigreren: vanwege het landschap daar en de zeespiegelstijging hier. Dat heeft me geraakt.

Ze voelen zich niet meer thuis.

Het grootste gevaar van de zeespiegelstijging is een negatieve spiraal van emigrerende inwoners en bedrijven, dalende belastinginkomsten, afnemende investeringen in het watersysteem, natuur- of milieurampen, meer emigratie, en zo verder. Deze spiraal mag geen momentum krijgen en het nieuwe kabinet moet dat vóór blijven met diepte-investeringen.

Een fundamentele verbetering van de sectorale aanpak begint met een overzicht van de  raakvlakken tussen de functies van het watersysteem, en de mate waarin deze centraal of decentraal van aard zijn. Bijvoorbeeld: een dijkteenmoeras is een raakvlak tussen veiligheid en natuurontwikkeling op lokaal niveau, te implementeren op korte termijn. Een complex raakvlak op centraal (riviertak-)niveau, te implementeren op lange termijn, is de uitwisseling tussen slimme vooroeverontwikkeling en uiterwaardevergravingen (waterstandsverlagend), natuurlijke dynamiek aldaar (waterstandsverhogend of verlagend), en dijksterkte (veiligheidsverhogend).

Zo zijn er honderden van dergelijke raakvlakken die waterprofessionals dagelijks in sectorale structuren moeten zien te wurmen. 

De nu heersende afsprakenkaders zijn een lappendeken van akkoorden, wetten en visies. Door de Waterwet en de Omgevingswet stap voor stap samen te voegen, geleid door principes uit de Nationale Omgevingsvisie, wordt slimme synergie leidend, met behoud van sectorale doelstellingen en monitoring.

De sectorale modellen draaien momenteel om ingewikkelde indirecte normering, met herzieningscyclussen van decennia. Slimme synergie draait beter in kortere cyclussen, op basis van heldere meervoudige voordelen op projectniveau, zoals slachtoffer- en schaderisico’s, biodiversiteit en gezondheidseffecten. Dat vraagt verbetering van de informatiesystemen en daarin moeten we blijven investeren.

Ik hoop dat de aanbevelingen voor de kabinetsformatie uitgaan van een dergelijke fundamentele benadering. 

Ties Rijcken is innovator en publicist

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

h2ologoprimair    PODIUM

Podium is een platform voor opinies, blogs, het redactioneel en door waterprofessionals geschreven artikelen. Deze bijdragen (UITGELICHT) zijn voor rekening van de auteurs.
H2O heeft voor Uitgelicht geen bemoeienis met de inhoud, behoudens de beoordeling of de bijdrage in aanmerking komt voor plaatsing. De artikelen mogen geen commerciële grondslag hebben.

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

@LaumannsZoals gezegd laumanns het middel werd en wordt niet gebruikt in de bollenteelt en sierteelt sector!
@LaumannsLezen is voor Laumanns een kunst. Als het middel niet gebruikt is in de bollenteelt, waarom dan volharden in de beschuldiging naar die sector toe? Bijzonder.
Het lijkt er toch wel zeer aannemelijk dat bollenboeren deze bestrijdingsmiddelen nog steeds illegaal gebruiken, gewoon omdat ze er mee weg komen. Dit omdat de NVWA te weinig mankracht heeft en het Waterschap weer eens zeer gemakkelijk ervan uitgaat dat oa boerenbedrijven zich aan de wet houden en de gifmiddelen niet zouden gebruiken.
Wat opvalt is dat wederom MOB dit aan het licht brengt en het zonder MOB gewoon onder het tapijt was geschoffeld. Het gaat nl om metingen van Hoogheemraadschap Hollands Noorderwartier uit 2022 zelf die door MOB zijn geanalyseerd.
Het is echter de verantwoordelijkheid vh waterschap zelf om de metingen te analyseren en daarop actie te ondernemen door onderzoek te starten en de NVWA te waarschuwen. Dat is niet gebeurd, want pas nu, bijna 2 jaar na de metingen en alleen op instigatie van MOB, start het waterschap een onderzoek. Het lijkt er sterk op dat het waterschap doelbewust nalatig is en dat dat komt omdat de boeren te sterk zijn vertegenwoordigd in dit orgaan. Burgers, flora en fauna zijn de dupe.
Eerlijk gezegd, het lijkt mij evident dat deze opzettelijke nalatigheid vh waterschap onrechtmatig is. Corruptie zou ik zelfs niet uitsluiten. Maar natuurlijk, gaan we uit van bovenwettelijke inspanningen vh waterschap dat ze zich aan de wet houden, net als de boeren… Het kan toch niet zo zijn dat het waterschap ooit iets verkeerd zou doen? Nee mensen, het waterschap treft geen blaam, zij zorgen er heus wel voor dat u weer rustig kunt slapen, toch? Of had de NVWA dan toch eigenlijk ietsjes (2 jaar eerder) gewaarschuwd moeten worden?  Nou ja, zo erg is het niet, 1 op de 3 mensen krijgt kanker of heeft 't gehad dus waar maken we ons zorgen over….
@Rien VerstallenMisschien ook de anti vries of de-icers die gebruikt zijn bij de vliegbasis.