De Brouwersdam in het Grevelingenmeer krijgt een grote doorlaat en er wordt geïnvesteerd in extra zuivering van ongewenste chemische stoffen bij rioolwaterzuiveringsinstallaties. Dat zijn twee van de maatregelen die het kabinet neemt om knelpunten in grote waterprojecten aan te pakken.
Hierover hebben de ministers Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat en Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit vandaag een brief gestuurd aan de Tweede Kamer. Voor de maatregelen trekt het kabinet een extra bedrag van 275 miljoen euro uit. De ministers kondigen aan dat de Grevelingen en Eems-Dollard worden aangepakt. De toelichting van Van Nieuwenhuizen: “We hebben Nederland veiliger gemaakt tegen de gevaren van hoog water. De komende jaren gaan we samen gericht investeren om ook de waterkwaliteit en de natuur in de grote wateren weer op peil te brengen. Met maatregelen die eb en vloed mogelijk maken, komt er weer genoeg zuurstof in de Grevelingen en verbeteren we de biodiversiteit.”
Er is een bedrag van 75 miljoen euro beschikbaar om een grote doorlaat in de Brouwersdam te maken. De Grevelingen is een kleine vijftig jaar geleden afgesloten in het kader van de Deltawerken en daaronder heeft de waterkwaliteit ernstig geleden. Het natuurlijke ecosysteem is aangetast door een gebrek aan zuurstof. Er zit weliswaar een kleine doorlaatsluis in de dam, maar die zorgt maar voor weinig doorstroming.
Door een veel grotere doorlaat naar de Noordzee wordt het water in het meer doorlopend ververst. Ook worden aanvullende maatregelen genomen, zoals het ophogen van zandbanken voor broedvogels. Daardoor kunnen de natuur en het onderwaterleven zich herstellen. Het kabinet gaat samen met de provincie Zeeland nog onderzoeken of de doorlaat kan worden gecombineerd met een getijdencentrale, vanwege het veel grotere verschil tussen eb en vloed. Morgen bezoeken de twee bewindslieden het gebied om poolshoogte te nemen.
Het kabinet besteedt een bedrag van 16 miljoen euro aan het verbeteren van het water in het Groningse natuurgebied Eems-Dollard. Dit is nu erg troebel. Er worden kwelders aangelegd, die ervoor zorgen dat slib wordt afgevangen. Hierdoor vermindert de vertroebeling van het water en ontstaat een nieuw leefgebied voor dieren.
Verder investeert het kabinet in extra zuivering bij rioolwaterzuiveringsinstallaties om te voorkomen dat medicijnresten, microplastics en andere ongewenste chemische stoffen in de natuur en het water terechtkomen. Er wordt 70 miljoen euro uitgetrokken voor bronmaatregelen en extra zuivering. Daarnaast gebruikt het kabinet 10 miljoen euro voor monitoring en onderzoek als onderdeel van de Delta-aanpak Waterkwaliteit en Zoetwater. Het gaat vooral om diverse nieuwe chemische stoffen die een bedreiging kunnen vormen voor de waterkwaliteit en om het inzichtelijk maken van de resterende opgaven om te voldoen aan de doelen van de Kaderrichtlijn Water.
Er worden maatregelen uitgewerkt om de milieueffecten van landbouw op natuur en waterkwaliteit te verminderen. Een bedrag van 60 miljoen euro gaat naar de uitvoering van het 6e Actieprogramma Nitraatrichtlijn. Dit wordt onder meer gebruikt om kennis over goede landbouwpraktijk te verspreiden, bijvoorbeeld via het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer. In het landelijk gebied zijn er grote structurele veranderingsopgaven – onder andere voor water – die vragen om een integrale, regiospecifieke benadering. Hiervoor stelt het kabinet vanuit het extra potje 40 miljoen euro beschikbaar.
Lees meer in de brief van de ministers.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.