Voor het hoofdkantoor van Waterschap Limburg in Roermond hebben activisten van Extinction Rebellion woensdagmiddag geprotesteerd tegen de lozingen van Chemelot. Ze spreken van een "bizarre vergunning" die het waterschap hiervoor heeft verleend en eisen dat deze lozingen verboden worden.
Op het Chemelot-terrein in Geleen staan bijna zestig chemische fabrieken, die via de Ur schadelijke stoffen op de Maas lozen. De Maas is een belangrijke bron voor de productie van drinkwater in Limburg.
Volgens Extinction Rebellion staat de vergunning toe dat Chemelot jaarlijks meer dan 14 ton aan microplastics en ruim zeshonderd verschillende chemische stoffen, waaronder zware metalen, mag lozen.
"Het is te gek voor woorden dat chemische stoffen die mensen ziek kunnen maken en die de natuur kunnen beschadigen, legaal op grote schaal mogen worden geloosd op het oppervlaktewater waar enige kilometers verderop drinkwater uit wordt gehaald", aldus de klimaatactivisten.
Strenge voorwaarden
De demonstratie vond plaats vlak voor de vergadering van het algemeen bestuur van Waterschap Limburg. Waarnemend dijkgraaf Lambert Verheijen gaf een korte reactie, die later op de dag op de website van het waterschap werd gepubliceerd. Hierin wordt ingegaan op het hoe en waarom van de betreffende watervergunning, die eind 2020 is verleend aan Sitech, de beheerder van de afvalwaterzuiveringsinstallatie op het Chemelot-terrein.
Volgens het waterschap zijn in deze vergunning strenge voorwaarden opgenomen, waarbij de grenzen zijn opgezocht. Voor het eerst in Nederland is met alle stakeholders via een zogenaamd MGA-traject overleg gevoerd en voor het eerst worden ruim zeshonderd stoffen die op basis van de geldende wet- en regelgeving geloosd mogen worden expliciet benoemd.
Tegelijkertijd, aldus het waterschap, is naar de toekomst gekeken en zijn in de vergunning onderzoeksverplichtingen opgenomen. Zo loopt er een onderzoek naar de vermindering van de lozing van plastics, dat eind dit jaar klaar moet zijn. Op basis van de uitkomst kan de vergunning, die tot 2027 geldt, aangepast worden.
"Waterschap Limburg begrijpt dat er mensen en instanties in onze samenleving zijn, die nog strengere vergunningsvoorwaarden willen opleggen voor lozingen van afvalwater, en dat zouden wij ook willen, maar op basis van de geldende wet- en regelgeving lukt dat nu (nog) niet."
Schoonwaterkolken
In een vandaag verstuurd persbericht sluit Chemelot zich daarbij aan. Het bedrijf zegt continu te werken aan "de verbetering van de kwaliteit van het oppervlaktewater en daarmee de drinkwaterfunctie van de Maas".
Als voorbeelden noemt het de ontwikkeling van een meetmethode voor microplastics in afvalwater, onderzoek naar technieken om minder stoffen te lozen en minder water te gebruiken en concrete maatregelen als een afblaasinstallatie voor vrachtwagens, zeven in de regenwaterafvoer en schoonwaterkolken op de wegen.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.