Waterschap Aa en Maas heeft deze week in Vorstenbosch het eerste energieneutrale gemaal van Nederland in gebruik genomen. Een waterrad aan een stuw in de Leijgraaf levert energie aan het gemaal in de Dintersehoek Loop, een zijtak van de beek.
Daarmee is het project ‘Optimalisatie peilbeheer Leijgraaf’, waarmee het waterschap in 2014 begon, afgerond. Dat had tot doel de watervoorziening in het stroomgebied van de beek in oostelijk Brabant te verbeteren.
Volgens Aa en Maas was dit nodig omdat als gevolg van klimaatverandering meer drogere periodes en meer zware buien te verwachten zijn. Daarom is gezocht naar een betere balans tussen peilbeheer en de behoefte aan water van bijvoorbeeld de landbouw. Inmiddels is er gebaggerd, is het profiel van de beek verruimd en zijn er duikers vervangen.
Gerecycled plastic
Om de wateraanvoer in Vorstenbosch en omgeving te optimaliseren, was een nieuw aanvoergemaal noodzakelijk. Daarvoor werd een duurzame optie uitgedacht, waarbij het waterrad aan de nabijgelegen stuw door middel van waterkracht energie levert aan het aanvoergemaal, dat Den Doolhof is gedoopt.
Volgens Aa en Maas wordt er voldoende stroom opgewekt om het verbruik te compenseren. Het gemaal zelf bestaat voor 80 procent uit gerecycled plastic. Circa 3950 hectare landbouwgrond profiteert van de wateraanvoer.
Toekomstbestendig
Bestuurslid Peter van Dijk van waterschap Aa en Maas meent dat het gebruik van waterkracht veel mogelijkheden voor de sector biedt. ''In tijden van slim en verstandig omgaan met klimaatverandering hebben wij hier een mooie oplossing gevonden in duurzaam peilbeheer’’, stelt hij.
''Door het automatiseren van stuwen kan het waterpeil beter en sneller worden gereguleerd en door dit op een duurzame manier te doen is het ook toekomstbestendig. De wateraanvoer zal in het kader van het Deltaplan Hoge Zandgronden ook steeds belangrijker worden. De langere periodes van droogte worden met het energieneutrale gemaal overbrugd, zodat de kwaliteit van landbouw- en natuurgebied behouden blijft.”
Aa en Maas onderzoekt momenteel of het ook op andere locaties mogelijk is om waterkracht te benutten voor de opwekking van energie.
Lees hier meer over de optimalisatie van het peilbeheer van de Leijgraaf
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.