OPINIE - De chemische waterkwaliteit is in 2018 weer een klein stukje ‘minder slecht’ geworden, met het laagste aantal aangetroffen bestrijdingsmiddelen sinds er door Delfland wordt gemeten. Maar gaat het nu echt beter?

Door Hans Middendorp

Hans Middendorp vk 180 Delfland waarschuwt zelf dat het doel van een gezonde waterkwaliteit met veel verschillende planten en dieren ‘nog niet binnen handbereik is, daarvoor is nog een behoorlijke verbetering nodig’.

Het liefst wil je natuurlijk helemaal geen bestrijdingsmiddelen in het oppervlaktewater. Feit is dat het aantal chemische gewasbeschermingsmiddelen dat boven de wettelijk toegelaten concentratie uitkomt, in Delfland is gezakt van 16 middelen in 2017 naar 12 middelen in 2018.

Echter, de totale concentratie van alle bestrijdingsmiddelen samen is weer licht gestegen. Dat komt dus neer op een hogere concentratie per overgebleven bestrijdingsmiddel. “Het is net als in het verkeer. Rijd je nou echt zoveel veiliger als je niet 16 maar 12 bekeuringen krijgt voor te hard rijden, terwijl je snelheid gemiddeld wel hoger was?”

De bestrijdingsmiddelen die op de meeste locaties de norm overschreden, zijn imidacloprid, pirimicarb en carbendazim (verboden sinds 2016).

Toxiciteitsanalyse
Een analyse van de toxische effecten van de aangetroffen bestrijdingsmiddelen ontbreekt helaas in de Delflandse waterkwaliteitsrapportage. Standaardbegrippen uit de toxicologie, zoals LC50 (lethal concentration voor 50% van de testorganismen zoals bijv. watervlooien)  en EC50 (effective concentration waarbij 50% van de testorganismen een niet-dodelijk effect laten zien), worden nergens genoemd.

Imidacloprid (merknaam: Admire) en vergelijkbare stoffen (neonicotinoïden) zijn misschien relatief onschuldig voor mensen maar een sluipmoordenaar voor watervlooien, vlokreeftjes en ander klein waterleven. Die vormen wel de basis waarop de hele voedselketen steunt. Zulke systemische middelen veroorzaken niet alleen directe sterfte, maar de watervlooien etc. die het overleven krijgen ook minder nakomelingen waardoor hun aantallen uiteindelijk flink teruglopen. En er dus minder te eten is voor kleine visjes. 

Imidacloprid
Zo is wetenschappelijk aangetoond dat imidacoprid in het slootwater niet alleen schadelijk is voor watervlooien en andere kleine waterbeestjes, maar dat het ook effect heeft buiten de sloot op de zangvogels in de omgeving!

Dan ligt het toch voor de hand om een inschatting te maken van de toxiciteit van de in Delfland waargenomen concentraties Imidacloprid? En dat moet je dus voor elk aangetroffen bestrijdingsmiddel doen.

En dan is er nog zoiets als het cumulatieve effect: een mengsel van bestrijdingsmiddelen is vaak giftiger dan verwacht op basis van toxiciteit per afzonderlijke stof. Daar moet Delfland als waterkwaliteitsbeheerder dus ook goed naar kijken, wil je de ecologische doelen van de KRW halen.

Hans Middendorp is consultant strategie, water en ruimte, klimaatadaptatie en circulaire economie 

Voor het reageren op onze artikelen hebben we enkele richtlijnen. Klik hier om deze te bekijken.

Het kan soms even duren voor je reactie online komt. We controleren ze namelijk eerst even.

Typ uw reactie hier...
Cancel
You are a guest ( Sign Up ? )
or post as a guest
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.
  • This commment is unpublished.
    Anita Slaats-Damen · 1 years ago
    "Binnenvaartschipper aan ramp ontsnapt, lading tarwe met dodelijk gas aan boord." "Saus, vis en kaas teruggeroepen, te veel bestrijdingsmiddel in producten." Zo maar 2 persberichten van afgelopen week. Waar zijn we mee bezig? Gif als beschermingsmiddel voor voedsel is in onze maatschappij de normale gang van zaken. Heel soms is het nuttig. Maar we vergiftigen niet alleen ongewenste planten en dieren, het komt ook terecht in ons voedsel, ons drinkwater en in de lucht die we inademen.
    Het bestuur van waterschap Aa en Maas, oost Brabant, roept de regering op om niet langer te dralen, maar actie te ondernemen. Ze dringt aan om met harde doelstellingen en maatregelen te komen om verontreiniging van bodem en water spoedig sterk te verminderen.

h2ologoprimair    PODIUM

Podium is een platform voor opinies, blogs, het redactioneel en door waterprofessionals geschreven artikelen. Deze bijdragen (UITGELICHT) zijn voor rekening van de auteurs.
H2O heeft voor Uitgelicht geen bemoeienis met de inhoud, behoudens de beoordeling of de bijdrage in aanmerking komt voor plaatsing. De artikelen mogen geen commerciële grondslag hebben.

(advertentie)