Het communicatieproject Zwolle Ondersteboven heeft de projectprijs van het Koninklijk Nederlands Waternetwerk gewonnen. Door middel van geïllustreerde stoeptegels die verspreid in de stad liggen worden inwoners op een laagdrempelige manier geïnformeerd over wat er zich bodem afspeelt en welke functie de ondergrond heeft. Zo vertellen de stoeptegels dat onder de grond de bron voor drinkwater ligt, maar ook dat de bodem belangrijk is voor klimaatadaptatie en energietransitie.
Zwolle Ondersteboven is tot stand gekomen door een samenwerking tussen de gemeente Zwolle en het Nationaal Bodem- en Watertraineeship. De opdracht was: creëer een communicatiemiddel om de inwoners van Zwolle beter te informeren over en te betrekken bij alles wat er in de bodem en ondergrond afspeelt. Door te laten zien ‘hoe belangrijk onze bodem en ondergrond is’ moet er meer draagvlak ontstaan voor de maatregelen die de gemeente neemt om de bodem ‘gezond en duurzaam’ te houden.
Vier uitgangspunten
De bedenkers Noor Hendriks, Joris Molemaker, Marijke Schipper en Ingeborg Nollen gingen aan de slag met vier uitgangspunten: interessant voor de inwoner, niet te ingewikkeld, visueel en creatief. Ze kwamen uit bij geïllustreerde stoeptegels. Elke afbeelding staat voor een functie die de bodem en ondergrond heeft, van bodemleven tot bron voor drinkwater en van archeologie tot ruimte voor kabels en leidingen, energietransitie en klimaatadaptatie.
De tegels liggen in de wijken Stadshagen, Assendorp, Zwolle Zuid en Holtenbroek. Ze zijn alle voorzien van een QR-code zodat de inwoners direct op een website meer informatie kunnen lezen. Daar zien ze dat ze zelf ook veel kunnen doen om hun stad leefbaar te houden door regentonnen te plaatsen, tegels te wippen en mee te doen aan bewonersinitiatieven gericht op vergroening van de stad.
Vier projecten
Zwolle Ondersteboven won vrijdag op het najaarscongres van het Koninklijk Nederlands Waternetwerk de projectprijs van het netwerk. Het was een de vier projecten die de jury onder leiding van KNW-voorzitter Riksta Zwart beoordeelde. Ze keek daarbij, zo vertelde Zwart, naar ‘creativiteit, bruikbaarheid, originaliteit, toepasbaarheid en kwaliteit van het geleverde werk’.
Naast Zwolle Ondersteboven waren genomineerd: Hemelwateropvang en Grijswaterherverbruik in de provincie Flevoland ten behoeve van besparing van drinkwater; het TEO-project in Amsterdam waarbij warmte uit oppervlaktewater wordt gewonnen voor de wijk Oostoever; het Toekomstatelier Nederland 2100 van het College van Rijksadviseurs met een methode om sectoraal denken te overstijgen.
LEES OOK
Website Zwolle Ondersteboven
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.