Het communicatieproject Zwolle Ondersteboven heeft de projectprijs van het Koninklijk Nederlands Waternetwerk gewonnen. Door middel van geïllustreerde stoeptegels die verspreid in de stad liggen worden inwoners op een laagdrempelige manier geïnformeerd over wat er zich bodem afspeelt en welke functie de ondergrond heeft. Zo vertellen de stoeptegels dat onder de grond de bron voor drinkwater ligt, maar ook dat de bodem belangrijk is voor klimaatadaptatie en energietransitie.
Zwolle Ondersteboven is tot stand gekomen door een samenwerking tussen de gemeente Zwolle en het Nationaal Bodem- en Watertraineeship. De opdracht was: creëer een communicatiemiddel om de inwoners van Zwolle beter te informeren over en te betrekken bij alles wat er in de bodem en ondergrond afspeelt. Door te laten zien ‘hoe belangrijk onze bodem en ondergrond is’ moet er meer draagvlak ontstaan voor de maatregelen die de gemeente neemt om de bodem ‘gezond en duurzaam’ te houden.
Vier uitgangspunten
De bedenkers Noor Hendriks, Joris Molemaker, Marijke Schipper en Ingeborg Nollen gingen aan de slag met vier uitgangspunten: interessant voor de inwoner, niet te ingewikkeld, visueel en creatief. Ze kwamen uit bij geïllustreerde stoeptegels. Elke afbeelding staat voor een functie die de bodem en ondergrond heeft, van bodemleven tot bron voor drinkwater en van archeologie tot ruimte voor kabels en leidingen, energietransitie en klimaatadaptatie.
De tegels liggen in de wijken Stadshagen, Assendorp, Zwolle Zuid en Holtenbroek. Ze zijn alle voorzien van een QR-code zodat de inwoners direct op een website meer informatie kunnen lezen. Daar zien ze dat ze zelf ook veel kunnen doen om hun stad leefbaar te houden door regentonnen te plaatsen, tegels te wippen en mee te doen aan bewonersinitiatieven gericht op vergroening van de stad.
Vier projecten
Zwolle Ondersteboven won vrijdag op het najaarscongres van het Koninklijk Nederlands Waternetwerk de projectprijs van het netwerk. Het was een de vier projecten die de jury onder leiding van KNW-voorzitter Riksta Zwart beoordeelde. Ze keek daarbij, zo vertelde Zwart, naar ‘creativiteit, bruikbaarheid, originaliteit, toepasbaarheid en kwaliteit van het geleverde werk’.
Naast Zwolle Ondersteboven waren genomineerd: Hemelwateropvang en Grijswaterherverbruik in de provincie Flevoland ten behoeve van besparing van drinkwater; het TEO-project in Amsterdam waarbij warmte uit oppervlaktewater wordt gewonnen voor de wijk Oostoever; het Toekomstatelier Nederland 2100 van het College van Rijksadviseurs met een methode om sectoraal denken te overstijgen.
LEES OOK
Website Zwolle Ondersteboven
We willen een techniek ontwikkelen om de bodem omhoog te laten groeien met 1m p/jaar. We hadden al zitten denken aan dit systeem, maar ik zou graag eens willen praten over jullie ervaring of samenwerking .
Als we verdroging aanpakken (let op: Nederland heeft daartoe een verplichting) kán inderdaad grondwateroverlast de kop opsteken. Je spreekt over ‘totale onbeheersbaarheid van de grondwaterkwantiteit’. Dat snap ik niet. De infiltraties zijn juist uitermate gecontroleerd, ook kwantitatief. Overlast en droogte op de flanken ontstaan zeer snel door overvloedige regen of juist het gebrek daaraan. Overlast door infiltraties in de hoge delen – als het al optreedt - ontstaat echter niet ‘over night’, dat duurt jaren. Als - en voor zover - infiltraties de oorzaak zijn, dreigende overlast kunnen we perfect monitoren en heel effectief bestrijden door het sturen van de infiltraties of door zeer lokaal grondwater te onttrekken. Dat maakt ook nog eens prima bronnen beschikbaar. Het waterbedrijf zou water moeten winnen waar overlast dreigt, bij voorkeur niet daar waar verdroging het gevolg is.