secundair logo knw 1

Foto: KWR

Welk gewas gedijt waar het best? Hoe kan ik mijn watersysteem het best inrichten en moet ik het aanpassen vanwege klimaatverandering? Binnenkort kunnen dergelijke vragen worden beantwoord met behulp van de Waterwijzers Landbouw en Natuur, die gisteren werden gepresenteerd.

 De Waterwijzer Landbouw en de Waterwijzer Natuur worden ontwikkeld in een meerjarig project dat wordt getrokken door de Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA). Aan de financiering dragen diverse partijen bij. Onderzoeksinstituten KWR en Wageningen Environmental Research ontwikkelen beide tools.

Gegevens over grondwaterstand, bodemtype en gewas worden al decennia gebruikt door waterschappen om onder meer droogteschade en natschade voor de landbouw in beeld te brengen. Tot op heden gebeurt dat met zogeheten ‘HELP-tabellen’, vertelt KWR-onderzoeker Ruud Bartholomeus, die meewerkte aan de ontwikkeling van de Waterwijzer Landbouw. “De Waterwijzer Landbouw is veel gedetailleerder en flexibeler dan de bestaande tabellen. Bovendien kunnen we nu rekening houden met actuele klimaatgegevens.”

Het berekenen van bijvoorbeeld droogte- en natschade in de landbouw is op dit moment alleen mogelijk in de vorm van een langjarig gemiddelde. De Waterwijzer Landbouw maakt het mogelijk om ook naar specifieke jaren te kijken en zelfs naar specifieke maanden. Met de Waterwijzer Natuur kan voor het eerst berekend worden wat de gevolgen van klimaatverandering zijn op onze natuurdoelen, wat de beste adaptatiemogelijkheden zijn en waar in de toekomst voor natuurontwikkeling de potentiële hotspots van biodiversiteit liggen.

Waterschappen, drinkwaterbedrijven, provincies, Rijkswaterstaat, de landbouwsector en natuurbeherende organisaties zijn de belangrijkste doelgroepen voor de Waterwijzers. Individuele boeren zullen vooralsnog niet met de Waterwijzer Landbouw gaan werken, maar de modellen kunnen hen wel gaan ondersteunen in hun waterbeheer, verwacht Bartholomeus. “Boeren doen steeds meer aan waterberging op eigen grond, bijvoorbeeld met slimme drainagesystemen en stuwtjes. Met de rekenmodellen die onderdeel zijn van de Waterwijzers kun je in beeld brengen wat op basis van de weersverwachting van de komende dagen het optimale waterbeheer is. Met de rekenmodellen van de Waterwijzers hopen we die sturingsinformatie in de toekomst te kunnen leveren.”

Waterschappen kunnen de Waterwijzers bijvoorbeeld gebruiken om de effecten van herinrichtingsplannen door te rekenen. Bartholomeus: “Als je een beek verlegt, heeft dat invloed op de waterstand.” Voor drinkwaterbedrijven leveren de Waterwijzers de mogelijkheid om landbouwschade en schade aan de natuur als gevolg van drinkwateronttrekking in beeld te krijgen.

Tijdens de ‘Waterwijzerdag’ in Amersfoort op donderdag 29 juni werden de Waterwijzers gepresenteerd aan medewerkers van onder meer waterschappen, provincies, natuurbeheerders, LTO en drinkwaterbedrijven. “De Waterwijzer Landbouw is nu voor 80 à 90 procent af”, vertelt Bartholomeus. “Juist in dit stadium wilden we feedback van toekomstige gebruikers vragen, om die in de afrondende fase nog te kunnen meenemen.” De aanwezigen reageerden positief op de uitleg van de Waterwijzers en toonden zich enthousiast over eventuele proeftoepassingen. Bartholomeus: “Bovendien hebben we de bijeenkomst gebruikt om draagvlak te krijgen voor de lange duur van dit traject. Er was begrip voor de grondige, stapsgewijze aanpak die we volgen.”

Klik hier voor meer informatie

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

@SebastiaanDat is een goede vraag als we het over de waterkwaliteit van rivieren hebben, maar in dit project zijn vooral kleine watertjes gemeten. Dat komt niet uit het buitenland, dus daar zullen we echt zelf mee aan de slag moeten!
Bijzonder. Veel waterschappen spreken nog van ‘aan en afhaakproblematiek’ waarbij de zorg juist is voor afhakende bedrijven, lees verminderde heffingsopbrengsten.
Natuurlijk is het slim als bedrijven afhaken, met duurzamere zuivering, eventueel gevolgd tot eigen directe lozing in gebied, en vervolgens tot eigen waterhergebruik. Prima.
Maar aub geen dogma. We spreken nog steeds over stedelijk afvalwater, waarbij het bedrijfswater zeker af en toe een waardevolle bijdrage is in de gehele keten.
In @KNW, @skiw, @vemw @dbc verband nog maar eens over spreken.
Reintje Paijmans Kriens Waterschapsverkiezingen: apart of niet?
"Kennis van Waterbeheer" en "Provinciaal bestuur"  voor een groot deel van onze bevolking, is naar mijn ervaring heel gering. De situatie  is per provincie ook geheel anders. Of je nu in Zuid-Holland woont of in Drenthe: water aanvoer, afvoer  en tekort zijn niet met elkaar te vergelijken. De grenzen vallen niet samen. 
Ik heb als geograaf ook veel te maken gehad met wat dat voor problemen voor de bevolking, stadsbesturen en waterschappen veroorzaakte. Stadsbesturen hebben, zeker in de huidige tijd, andere, grotere problemen op hun agenda staan. Op welke manier moet, kan betere voorlichting opgelost worden? Ik heb lezingen gegeven, excursies georganiseerd, bestuursleden van de waterschappen daarbij uitgenodigd en wat ik ook erg belangrijk vind, aan het voortgezet onderwijs voorlichting, onderwijs gegeven. Bij excursies vroeg ik aan de ouders van de leerlingen of zij "mee wilden helpen" met vervoer, eten, geld ophalen voor de bijkomende kosten. Vaak meldden meer ouders zich aan dan eigenlijk nodig was, maar dat had voor de waterschappen in velerlei opzicht positieve gevolgen.
"Samenwerking", overleg met de landen waar de rivieren ontstaan en door stromen, afspreken hoeveel water ieder land wil, kan, mag gebruiken, afvoeren, dat zijn problemen, die nauwelijks bekend zijn bij de bevolking.
Ik hoop dat dit soort onderwerpen net zo belangrijk worden gevonden als problemen met  auto rijden, parkeren en boodschappen doen.
Ik wens Nederland veel succes.
Wat ik vooral interessant vind in dit artikel, is de min of meer terloopse opmerking dat het verlagen van de druk leidt tot een lager watergebruik. Ik ben erg benieuwd om hoeveel water het kan gaan als de waterdruk in heel Nederland wordt teruggebracht. 

Nu hopen dat het niet bij een oproep blijft, maar er ook gehoor aan wordt gegeven, duidelijk, ZO duidelijk een goede zaak.