Waternet is begonnen met omzetten van brak kwelwater in drinkwater

Waternet heeft in het brakwaterproject in de polder Horstermeer een nieuwe stap gezet. Een proefinstallatie zet sinds deze week brak kwelwater om in drinkbaar water.

Het brakke water wordt opgepompt uit een put van 200 meter diep in de polder. Van de put lopen leidingen naar een proefinstallatie op het terrein van de rioolwaterzuivering in Nederhorst den Berg. Daar wordt het zout uit het brakke water verwijderd met omgekeerde osmose.

De productie van drinkwater uit het brakke kwelwater uit de polder is ‘een hele mooi verrijking’ voor de drinkwaterproductie van Waternet, zei Linda Riemer, assetmanager drinkwater bij het watercyclusbedrijf, afgelopen vrijdag toen ze op een bijeenkomst voor de pers stilstond bij de betekenis van het oppompen van het brakke kwelwater. “Het is een volledig nieuwe bron in aanvulling op wat we al hebben.”

Waterkwaliteit
De proef met het brakke kwelwater is onderdeel van het onderzoek dat het watercyclusbedrijf samen met Waterschap Amstel, Gooi en Vecht uitvoert om de waterkwaliteit in de polder te verbeteren. Door het brakke kwelwater, dat via het zoete grondwater naar boven komt, uit de bodem op te pompen komt het niet meer in de natuur terecht, wat leidt tot verbetering van de waterkwaliteit. Bijkomend voordeel is dat minder zoet water uit het Markermeer nodig is dat nu nog wordt gebruikt voor het doorspoelen van de polder en omliggende plassen.

Tijdens de nu begonnen proef onderzoekt Waternet of het brakke water uit de Horstermeer kan worden bewerkt met omgekeerde osmose als zuiveringstechniek. De proeven worden in 2024 en 2025 uitgevoerd, met het doel om in 2031 in productie te gaan. Het brakke kwelwater wordt dan met een persleiding naar de productielocatie Weesperkarspel vervoerd, waar het wordt gezuiverd tot drinkwater.

Het zout dat daarbij vrij komt wordt afgevoerd naar de rioolwaterzuivering in Weesp, waar het wordt vermengd met het effluent van de rwzi dat wordt geloosd op het Amsterdam-Rijnkanaal. 

LEES OOK: Temmen van brak water als nieuw ei van Columbus?

Productiegroei
Waternet heeft het plan om 6 miljoen kuub drinkwater te produceren op basis van het brakke kwelwater uit de Horstermeerpolder. Het is een aanvulling op de productiegroei die Waternet nastreeft om te kunnen voorzien in de toenemende watervraag in Amsterdam en omliggende gemeenten.

“In 2050 hebben we 27 miljoen kuub méér drinkwater nodig en dat is ongeveer een kwart meer dan we nu produceren”, zei Riemer. Het watercyclusbedrijf ziet uitbreiding van de productie naast waterbesparing en -hergebruik als een van 3 sporen om aan de groeiende watervroeg te kunnen voldoen. 

Er worden 6 opties voor uitbreiding onderzocht, schetste Riemer. Op korte termijn wordt de productie in de Amsterdamse waterleidingduinen met 5 miljoen kuub per jaar uitgebreid. “De onttrekkingsvergunning is aangevraagd. Als die beschikbaar komt, kunnen we meteen beginnen. De capaciteit is er.” 

De overige uitbreidingsprojecten richten zich op de productielocatie Weesperkarspel. Riemer: “Onze twee productiesystemen in west en oost blijven belangrijk, maar we willen wel een betere balans. Dat betekent dat we meer in oost gaan produceren.”

Concreet houdt dat in dat er in Weesperkarspel een nieuwe installatie met langzame zandfiltratie bijkomt, wat een extra 6 miljoen kuub drinkwater oplevert (in 2028 gerealiseerd). Op de middellange termijn wordt 8 miljoen kuub extra uit het Amsterdam-Rijnkanaal gepompt voor verwerking op de productielocatie Weesperkarspel. Aanvullend komt er de bewerking van het brakke kwelwater uit de Horstermeerpolder bij.

Dan volstaat de zuivering met zandfiltratie niet meer op de productielocatie en is er een installatie met omgekeerde osmose bijgekomen om het water te zuiveren. Binnenkort wordt een proefinstallatie op de drinkwaterlocatie geplaatst.