De plannen van de Griekse zuivelproducent Fage om op het bedrijventerrein Riegmeer in Hoogeveen een yoghurtfabriek te bouwen, stuit op bezwaren. De milieuorganisatie MOB gaat de vergunningaanvraag aanvechten op grond van onder meer de Kaderrichtlijn Water (KRW), kondigt MOB-voorzitter Johan Vollenbroek op Twitter aan.
In Hoogeveen wil het zuivelbedrijf in eerste instantie op jaarbasis 40.000 ton Griekse yoghurt gaan maken. Voor de productie is dagelijks 2.500 kuub drinkwater nodig. Drinkwaterbedrijf WMD gaat dat leveren. “Uitgaande van die 2.500 kuub per dag hebben we op die locatie voldoende capaciteit’’, zegt Henk Brink, manager strategie en kwaliteit, tegen het Dagblad van het Noorden. Daar blijft het wel bij, blijkt uit de toelichting van Brink. "Ze kunnen niet onbeperkt de kraan opendraaien. Bij de yoghurtfabriek komt een aansluiting die begrensd is op die 2500 kuub drinkwater per dag."
Maar de vraag is of dat zo blijft als de yoghurtproducent de productie gaat opvoeren in Hoogeveen, wat in de lijn der verwachting ligt, getuige de groeiambities van Fage op de Europese markt.
Het verwachte watergebruik is terug te vinden in het ontwerpbesluit voor de omgevingsvergunning, hoewel daarin staat geschreven dat het bedrijf 2.500 kuub per jaar gaat gebruiken. Een fout, laat de provincie aan het Dagblad van het Noorden weten. De yoghurtproducent gaat dagelijks 2.500 kuub drinkwater innemen en wordt daarmee een grote afnemer van WMD en grootverbruiker in de provincie Drenthe.
Maar zover is het nog niet, want het bedrijf heeft de vergunningen niet rond. Zo ligt het ontwerp van de omgevingsvergunning tot 18 mei ter inzage en gaat MOB die aanvechten, blijkens de tweet van Vollenbroek.
Los van het MOB-bezwaar, verloopt het vergunningentraject al trager dan verwacht, want aanvankelijk zou de oplevering van de fabriek halverwege 2024 plaatshebben. In het recent verschenen jaarverslag van Fage over 2022 staat evenwel dat de fabriek naar verwachting in de eerste helft van 2026 operationeel zal zijn.
De zuivelproducent heeft in 2021 een optie tot koop genomen op een perceel van 15 hectare op het bedrijventerrein Riegmeer in Hoogeveen. Dat gebeurde nadat de yoghurtproducent een soortgelijk investeringsplan (80.000 ton Griekse yoghurt) in het Luxemburgse Bettembourg zag stranden door, aldus de media, verzet van onder meer milieu- en natuurorganisaties.
In Hoogeveen gaat Fage in de herkansing en moet er ‘een ultramoderne productielocatie voor de Europese markt’ komen. De gemeente is warm voorstander van vestiging, want de fabriek is goed voor de werkgelegenheid. Bij de presentatie van de plannen in 2021 werd gesproken over 250 medewerkers bij een investering van 150 miljoen euro.
Persleiding
De bouw van de fabriek betekent wel dat er een 8 kilometer lange persleiding moet worden aangelegd voor de afvoer van het procesafvalwater naar de rioolwaterzuivering in Echten. Op de nieuwe persleiding worden ook het bedrijventerrein Buitenvaart, het dorp Hollandscheveld en DOC Kaas aangesloten.
De aanleg van de nieuwe leiding vergt een investering van 11,8 miljoen euro (raming uit 2021). De kosten worden gedekt uit de rioolheffing van Fage en de verhoging van de gemeentelijke riooltarieven met 3 procent, staat in de omgevingsvergunning.
Het bedrijf moet het procesafvalwater eerst voorzuiveren voordat het wordt afgevoerd naar de rwzi in Echten. Daar bereidt Waterschap Drents Overijsselse Delta, dat heeft geadviseerd over de afvalwatervoorwaarden, zich verder voor op de komst van het procesafvalwater van de yoghurtfabriek, zo staat in de begroting 2023 van het waterschap. De rwzi moet worden aangepast om het procesafvalwater van de zuivelfabriek van Fage te kunnen verwerken, met name om stikstof en fosfaat verdergaand te kunnen verwijderen.
Niet gerust
Milieuoganisatie MOB is er niet gerust op dat de rwzi tijdig is aangepast, blijkt uit het bezwaarschrift gericht aan Gedeputeerde Staten van Drenthe. "Dit betekent dat het bedrijf (de zuivelfabriek, red) al in werking kan zijn, zonder dat de benodigde aanpassingen tot stand zijn gekomen. Daardoor is geenszins uitgesloten dat de lozing van het bedrijf een overschrijding van de toelaatbare effluentconcentratie zal veroorzaken. U concludeert immers zelf dat de aanpassingen aan de rwzi nodig zijn om aan de KRW-doelstellingen te kunnen voldoen."
Omdat deze situatie zich voor kan doen, wordt in het ontwerpbesluit niet geborgd dat normen voor waterkwaliteit niet worden overschreden, concludeert MOB. "Het bedrijf zou niet eerder in werking mogen gaan dan nadat de aanpassingen aan de rwzi Echten definitief zijn doorgevoerd."
Ook op grond van andere thema's maakt de milieuorganisatie bezwaar tegen het ontwerpbesluit voor de bouw van de fabriek. Zo worden kanttekeningen geplaatst bij de emissie van zwaveldioxide uit de biogasinstallatie die op het terrein wordt geplaatst. Hetzelfde geldt voor het vrijkomen van ammoniak en stikstofoxiden uit de fabriek. "Dit resulteert in een toename van stikstofdepositie op reeds overbelaste en stikstofgevoelige habitattypen in nabijgelegen Natura 2000-gebieden."
UPDATE 2 MEI
Aan het bericht is later informatie uit het bezwaarschrift van MOB toegevoegd.
De vraag is of dat dan komt door alleen de waterkwaliteit of dat het komt omdat we, bijvoorbeeld, gewoon gruwelijk dicht bevolkt zijn en ik al heel wat weilanden en dergelijke omgezet heb zien worden in woningen.
Mijn idee is overigens niet om te infiltreren in bestaande vennen - dat zou inderdaad de ecologie van die vennen veranderen – maar in aangelegde plassen (met een oppervlak minder dan 0,1 procent van de Veluwe). Die vallen droog, enkele dagen nadat infiltratie stopt. Infiltratieplassen hebben landschappelijk gezien wellicht wat waarde (als je saai naaldbos daarvoor kapt), aangaande natuur is die inderdaad beperkt.
Zeg 10 jaar geleden al waarschuwde ik dat we in 2027 in Nederland nooit de KRW doelen gaan halen. Ik betreur het ten zeerste dat ik gelijk ga krijgen. Ik voorspel nu dat we in 2030 met de mond vol tanden staan als Brussel ons vraagt wat onze plannen/maatregelen zijn om de Veluwe natuur en biodiversiteit te herstellen. Zonder fors ingrijpen in de waterbalans van het Veluwemassief gaan we verdroging echt niet bestrijden en zullen beken en sprengen niet structureel meer water voeren. Dat geef ik je op een briefje.