Waterschap Vechtstromen heeft gisteren (vrijdag) een verbod ingesteld voor het onttrekken van grondwater in delen van Twente en Salland om te voorkomen dat er onherstelbare schade ontstaat aan de natuur. Vallei en Veluwe stelt vandaag (zaterdag) een onttrekkingsverbod oppervlaktewater in voor het inlaatgebied polder Hattem, ook hier met als reden om 'onomkeerbarre schade' te voorkomen.
Er mag in delen van Twente geen grondwater meer worden onttrokken in kwetsbare, grondwaterafhankelijke natuurgebieden en in zones van 200 meter rondom deze natuurgebieden. Doordat het neerslagtekort oploopt dreigt er onherstelbare schade te ontstaan aan deze natuur, aldus het waterschap, dat zich baseert op ervaringen in de droge jaren 2018, 2019 en 2020.
Het verbod geldt voor beheergebieden ten zuiden van de Overijsselse Vecht. “Voor het gebied ten noorden van de Vecht is de situatie met een neerslagtekort van ca. 169 mm op dit moment minder nijpend, maar ook hier houden we de situatie nauwlettend in de gaten.”
Vallei en Veluwe stelt vandaag (zaterdag) voor het inlaatgebied polder Hattem een verbod in om oppervlaktewater te gebruiken voor beregenen (gras en maïs). “Deze maatregel is nodig om te voorkomen dat het waterpeil in de polder Hattem zakt en er onomkeerbare schade ontstaat”, schrijft het waterschap. Dat heeft een noodpomp geplaatst om water vanuit de IJssel in het toevoerkanaal te pompen, zodat het gemaal de polder van water kan blijven voorzien.
Achterhoek
In de Achterhoek heeft het waterschap Rijn en IJssel nog geen verboden uitgevaardigd voor het onttrekken van grondwater rondom kwetsbare natuurgebieden. Twee jaar geleden gebeurde dat nog wel, voor de Zumpe bij Doetinchem en Stelkampsveld bij Borculo.
De situatie is nu anders en dat is mede te danken aan boeren die in samenspraak met het waterschap waterputten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden buiten werking hebben gesteld, schrijft dagblad De Gelderlander. Die maatregel heeft geholpen, zegt beleidsadviseur Jan Polman van het waterschap tegen de krant. Voor zo lang het duurt, want het grondwaterpeil blijft maar net boven de kritische grens in het werkgebied van Rijn en IJssel.
Brabant
Waterschap Brabantse Delta past de tijden van het verbod om te beregenen met oppervlaktewater aan. Dinsdag werd dit verbod ingesteld van 07.00 uur tot 19.00 uur. Dat tijdsframe is aangepast op verzoek van de boeren. Nu mag van 09.00 tot 21.00 uur niet meer worden beregend met water uit beken en sloten. De maatregel geldt voor het hele werkgebied van Waterschap Brabantse Delta, zowel voor de zand- als voor de kleigronden.
Groningen
In Groningen zijn de gevolgen van de droogte zichtbaar in Westerwolde en de Veenkoloniën. Waterschap Hunze en Aa’s plaatste pompen op diverse plekken (gemaal Vennix en gemaal Veendam) om extra water aan te voeren naar kwetsbare gebieden. Water uit het IJsselmeer wordt aangevoerd naar het Veenmarken, het zuidelijke deel van de Veenkoloniën.
Het waterschap betwijfelt of de aanvoer (4.000 liter per seconde) voldoende is. “De watervraag is groter dan dat. Dit heeft te maken met de zeer hoge temperaturen van dit moment. De verdamping is groot en er wordt nog veel beregend.” Als de situatie niet verandert, gaat het waterschap begin volgende week extra maatregelen nemen. “Het zou kunnen dat we een beregeningsverbod voor overdag afkondigen.”
Limburg
Waterschap Limburg gaat inventariseren welke boeren in nood komen als de droogte aanhoudt en het huidige onttrekkingsverbod wordt aangescherpt. "De situatie is zorgelijk", schrijft het waterschap. "Droogval in de beken neemt toe. Er wordt volgende week wel wat regen verwacht, maar die biedt waarschijnlijk weinig verlichting."
Boeren en tuinders die volledig zijn aangewezen op oppervlaktewater, kunnen in de problemen komen, aldus het waterschap. Door knelgebieden in kaart te brengen, ontstaat de mogelijkheid om te kijken hoe problemen van individuele boeren kunnen worden opgelost, zegt dagelijks bestuurder Chrit Wolfhagen.
Boeren en tuinders kunnen zich tot maandag 15 augustus 8.00 uur melden bij het waterschap.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.