Kosten versterking stadsdijken Zwolle schieten omhoog naar 300 miljoen euro

De kosten voor het versterken van de stadsdijken in Zwolle zijn meer dan verdubbeld. Waterschap Drents Overijsselse Delta zegt 300 miljoen euro nodig te hebben voor het versterken van 7,5 kilometer rivierdijk door de provinciehoofdstad van Overijssel.

In een extra vergadering gaf het dagelijks bestuur dinsdagavond een toelichting op de definitieve planuitwerking en de verdubbelde kosten ten opzichte van de raming van vorig jaar. “Het gaat om enorm veel geld, daar schrokken wij ook van”, erkent Hans Wijnen van het dagelijks bestuur van WDODelta.

Om de stadsdijken door Zwolle veilig te maken worden in bepaalde delen van de dijk damwanden geslagen tot 12 meter diepte. Hiervoor is 10.000 ton staal nodig. Vanwege de wereldwijde stijging van de staalprijzen, tikt dat door in de kosten van de Zwolse dijkversterking.

Ook vallen de kosten hoger uit omdat alle damwanden vanaf het water moeten worden aangebracht. En er zijn extra kosten door PFAS en ecologische beperkingen. Zo fladdert de zeer zeldzame witsnuitlibel door het project, rond de Noorderkolk langs het Zwarte Water.

“Het gaat om technisch een van de meest complexe dijkprojecten van heel Nederland”, aldus Wijnen. De waterkering voert door dichte bebouwing, een vrachtwagenfabriek van Scania, een brandstofopslag, een mbo-school en een natuurgebied. Om de stadsdijk te laten voldoen aan de nieuwe Deltanormen, is een investering vereist van 300 miljoen euro, waarvan 57 miljoen euro een buffer is voor tegenslagen. In een eerdere berekening werd nog uitgegaan van 125 miljoen euro. Wijnen: “Het is ontzettend veel geld, maar we geven het met verstand uit.”

Het waterschap legt zelf 30 miljoen euro bij. Het overige geld komt van de rijksoverheid en het HWBP. “Voor ons is dit een historisch hoog bedrag. We hebben dit niet eerder uitgetrokken voor een project”, zegt Wijnen. “Het gaat om de veiligheid van de stad. Als de dijken in Zwolle doorbreken, levert dat minimaal 4 miljard euro aan schade op.”

In de kosten van het project is 15 miljoen euro opgenomen als reservering voor onverhoopte tegenslagen, legt programmamanager Cor Beekmans uit. “Zie het als een verzekering voor ongewenste gebeurtenissen, zoals extreem hoogwater of beschermde diersoorten die voor vertraging zorgen. Of als door extreem laag water in de IJssel de aanvoer van materialen en bouwstoffen stagneert.”

“Onder de dijkversterkingsprojecten in Nederland is Zwolle uniek en complex”, zegt HWBP-directeur Eric Withaar. Hij signaleert dat alle dijkprojecten te maken hebben met stijgende kosten als gevolg van hoge prijzen van grondstoffen en bouwkosten. Omdat Zwolle buiten de gebruikelijke kostenkaders valt, is goedkeuring vereist van de directeur-generaal van Rijkswaterstaat.

Als het bestuur van het waterschap in maart een akkoord geeft op de projectbegroting, kan Stadsdijken Zwolle in mei 2023 van start. Het project wordt uitgevoerd door het zogeheten Dijkteam Zwolle. Dat is een samenwerking van WDODelta met Dura Vermeer, Ploegam, TAUW, Fugro en H+N+S+.

Update 22/02 In het artikel werd vermeld dat er minimaal 2 miljard euro schade ontstaat als de dijken doorbreken. Dat moet zijn 4 miljard. Dit is aangepast.