Europa verlengt toelating glyfosaat, Nederland en Duitsland denken aan beperking

De Europese Commissie heeft aangekondigd de toelating van het bestrijdingsmiddel glyfosaat met tien jaar te willen verlengen. Piet Adema, minister van LNV, kondigt een onderzoek aan naar manieren om glyfosaatgebruik te beperken. Dat lijkt overeen te komen met het standpunt van zijn Duitse collega.

Nederland onthield zich van stemming, evenals onder andere Duitsland en Frankrijk, over het voorstel van de Europese Commissie. Dit hoewel de Tweede Kamer minister Adema had opgeroepen tegen te stemmen.

Adema liet echter weten zich van stemming te onthouden om zo recht te doen aan zowel de maatschappelijke zorgen als de wetenschappelijke adviezen. Hij constateerde dat er volgens de Europese Autoriteit voor voedselveiligheid (EFSA) “geen kritieke zorgpunten voortkomen uit de herbeoordeling van glyfosaat”.

Nadat bekend werd dat de Europese Commissie de goedkeuring van glyfosaat inderdaad met 10 jaar gaat verlengen, schreef Adema aan de Tweede Kamer de beperking van glyfosaat-gebruik te willen onderzoeken en de WUR te vragen “voor de zomer 2024 een analyse op te leveren voor welke teelten het gebruik van glyfosaat noodzakelijk is in het kader van de voedselproductie en waarvoor geen alternatieven zijn, en waar het gebruik van glyfosaat kan worden gereduceerd.”

De minister van LNV laat verder weten specifiek wetenschappelijk onderzoek te starten naar de mogelijke relatie tussen glyfosaat en het ontstaan van Parkinson. Ook loopt er al een breder onderzoek naar de gezondheidseffecten van glyfosaat.

Als uit deze, of andere, wetenschappelijke onderzoeken op enig moment (dus ook tijdens het onderzoek) blijkt dat glyfosaat directe direct oplevert dan zal de toelating van middelen op basis van glyfosaat worden ingetrokken. En wel “per direct en zonder respijt- of opgebruik termijn.”

Duitse reactie
Op de website van zijn ministerie laat Özdemir, van de partij De Groenen, weten dat hij zelf graag tegen het voorstel had gestemd. Onenigheid tussen de regeringspartijen leidde echter tot onthouding. Tegenstander van het verbod was vooral de liberale partij FPD. Özdemir kondigde nu aan de voornemens uit het regeringsakkoord “zoveel mogelijk” uit te voeren.

Dat voornemen is om het gebruik van glyfosaat vanaf 2024 te verbieden. Maar de opties van Özdemir zijn volgens een analyse van publieke omroep ARD beperkt. Een vergelijkbare zaak in Luxemburg bewijst dat een verbond op nationaal niveau waarschijnlijk geen stand houdt voor de rechter.

Volgens een analyse van publieke omroep ARD heeft Özdemir de meeste kans van slagen met maatregelen die het gebruik van glyfosaat beperken. Dat zou bijvoorbeeld kunnen door de zones langs oppervlaktewater waar glyfosaat niet gebruikt mag worden, nu tien meter, te vergroten.

Omdat ook zulke voorstellen uiteindelijk de goedkeuring nodig hebben in de Duitse senaat, zou hiervoor wel steun van regeringspartij FPD of oppositiepartij CDU/CSU nodig zijn. Die laatste partij heeft Özdemir echter al opgeroepen de Europese Commissie te volgen en glyfosaat ook na 2024 toe te laten.