In Duitsland zijn goede ervaringen opgedaan met het drogen van zuiveringsslib in kassen met behulp van restwarmte en zonlicht. Zeven waterschappen en STOWA onderzoeken of de methode ook in ons land een haalbare kaart is.
Deze slibverwerking kan energie en kosten besparen, is gebleken uit een eerder onderzoek van het kenniscentrum STOWA. De techniek werkt, zegt Bonnie Bult, strategisch adviseur afvalwatermanagement bij Wetterskip Fryslân. “Dat is in Duitsland bewezen. Wel zijn er vraagtekens bij de toepasbaarheid in Nederland, want het slib is bij ons anders. Het gaat vooral om het energierendement: hoeveel restwarmte is nodig om slib droog te krijgen? Ook wordt stankoverlast als een mogelijk bezwaar gezien.”
Praktijkproef
De waterschappen Drents Overijsselse Delta, Hunze & Aa’s, Noorderzijlvest, Rijn en IJssel, Vallei en Veluwe, Wetterskip Fryslân en Zuiderzeeland en het kenniscentrum STOWA testen nu gezamenlijk de haalbaarheid. Ook adviesbureaus Brightwork en Tauw zijn erbij betrokken. In een praktijkproef wordt slib van de centrale slibverwerkingsinstallaties van Wetterskip Fryslân in Heerenveen en Waterschap Noorderzijlvest in Garmerwolde te drogen gelegd in de kassen van de Oldenburger Fleischmehlfabrik. “Het gaat om vier charges van elk honderd ton slib”, licht Bult toe. “Uit Garmerwolde komt vergist slib en uit Heerenveen niet-vergist slib, zodat we van beide een beeld krijgen. Wij zijn in oktober begonnen met het vervoer naar Duitsland en de laatste charge ligt er nu.”
Het slib wordt op de vloer van de kassen uitgespreid en volautomatisch omgewoeld met een elektrisch karretje dat in Duitsland ‘Elektrische Schwein’ heet. Bult: “Het slib wordt dan een week lang gedroogd met behulp van restwarmte met een temperatuur tussen de 70 en 90 graden. In Oldenburg komt de restwarmte van een kadaver-verwerkend bedrijf, maar het kan bijvoorbeeld ook gaan om een afval- of energiecentrale. In de zomermaanden is het mogelijk om slib deels met zonne-energie te drogen. Het gedroogde slib wordt gebruikt als brandstof in een Duitse energiecentrale.”
Duurzame methode
Deze vorm van slibverwerking heeft volgens Bult meerdere voordelen. “De methode is duurzaam omdat laagwaardige restwarmte wordt gebruikt. Verder is het systeem eigenlijk heel eenvoudig. Er is maar één persoon voor de bediening nodig.” Is het ook goedkoper? “Dat hangt sterk af van wat restwarmte van derden kost. Vraagt de leverancier hiervoor een stevige prijs, dan is de methode niet rendabel. Waterschap Rijn en IJssel heeft een tender uitgezet om erachter te komen wat leveranciers voor restwarmte vragen.”
Het rapport over de proef wordt begin volgend jaar verwacht. Bult heeft vertrouwen in de resultaten. Stankoverlast is alvast geen bezwaar. “De geur in de kassen valt erg mee. Je kunt er gewoon doorheen lopen.”
Lees meer over de praktijktest
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.