Rijkswaterstaat, Waterschap Limburg en de drie Brabantse waterschappen Aa en Maas, Brabantse Delta en De Dommel hebben een nieuw waterakkoord afgesloten. Hierin staan afspraken over de aanvoer van water in droge periodes en de afvoer van water bij extreme regenval. De hoeveelheid water die vanuit de Maas naar De Peel kan stromen, wordt flink uitgebreid.
Het waterakkoord (WATAK) geldt voor Maaswater dat via rijkskanalen – waarvan Rijkswaterstaat de beheerder is – wordt aangevoerd om het achterland van Noord- en Midden-Limburg en Oost-Brabant van water te voorzien. Het doel is het realiseren van een doelmatig beheer en een doelmatige verdeling van het water in deze kanalen en de daarmee verbonden regionale watersystemen. Afgelopen maandag zijn de handtekeningen onder het akkoord gezet.
Vorig akkoord nog uit 1994
Het vorige waterakkoord stamde uit 1994, toen er zelfs nog 21 partijen bij betrokken waren. Daarvan zijn er door fusies en herindelingen maar vijf over. Het was hoog tijd voor nieuwe afspraken, laat Rijkswaterstaat Zuid-Nederland weten bij de beantwoording van een aantal vragen van H2O.
“Van alles is in de loop der jaren veranderd: de verantwoordelijkheden binnen organisaties, het watersysteem zelf en de belangen en behoeften in het gebied. Het belangrijkste is eigenlijk dat het oude akkoord gebaseerd was op verschillende, eigen belangen. In dit akkoord kijken we veel meer als één beheerder.”
De hoofdingenieur-directeur van Rijkswaterstaat Zuid-Nederland en leden van het dagelijks bestuur van de vier waterschappen hebben op 27 juni het waterakkoord ondertekend I foto: Rijkswaterstaat
Wat betekent dit concreet? “Wij vonden elkaar natuurlijk al, maar op deze manier ligt vast dat we nog beter kijken naar het maatschappelijk nut van het watersysteem. Dat betekent dat je je ‘eigen’ belang aan de kant moet kunnen zetten om een ander belang te kunnen dienen. Elkaar helpen dus.”
Cruciale rol voor kanalenstelsel
In het WATAK hebben Rijkswaterstaat en de vier zuidelijke waterschappen nieuwe afspraken gemaakt over de aan- en afvoer van water in verband met het steeds vaker voorkomen van extreem weer. “De grootste uitdaging is voor de waterschappen om het water op precies de juiste plek te krijgen.” Daarbij vervult het kanalenstelsel in Midden-Limburg en Noord-Brabant een cruciale rol. De belangrijkste rijkskanalen zijn de Zuid-Willemsvaart, het Wilhelminakanaal, het kanaal Wessem-Nederweert en de Noordervaart.
In het akkoord is vastgelegd dat er beduidend meer water vanuit de Maas kan worden aangevoerd naar de Noordervaart en de Peelkanalen. Daarmee kan in het achterland droogvallen van beken en sloten worden tegengegaan en de grondwatervoorraad worden aangevuld. Dat is belangrijk voor natuur en landbouw. “Dit is bij aanhoudende droogte niet dé oplossing, maar wel een bijdrage aan de oplossing”, aldus Rijkswaterstaat Zuid-Nederland. Het gaat om een uitbreiding van 2 kubieke meter per seconde. De huidige toevoercapaciteit van de Noordervaart bedraagt 3,8 kubieke meter per seconde.
Rijkswaterstaat Zuid-Nederland wijst erop dat diverse maatregelen in gang zijn gezet. Zo voert Aa en Maas in de periode 2021-2023 groot onderhoud uit bij twee Peelkanalen: het Kanaal van Deurne en de Helenavaart. Dit is belangrijk voor het vergroten van het kanalenstelsel, zodat er extra water doorheen kan. Rijkswaterstaat breidt de komende jaren de watercapaciteit van de 15 kilometer lange Noordervaart uit. Daarnaast worden andere projecten opgestart om water op lokale percelen te krijgen.
Aanvulling 30-6
Het nieuwe waterakkoord voor de Midden-Limburgse en Noord-Brabantse kanalen is hier op de site van waterschap Aa en Maas te downloaden. Ook wordt het WATAK binnenkort gepubliceerd op de website van de rijksoverheid.
LEES OOK
H2O Actueel: uitbreiding capaciteit Noordervaart
H2O Actueel: groot onderhoud Peelkanalen