Drinkwaterbedrijven vinden regelmatig stoffen in het water waarvan onduidelijk is welke stof het precies is, waar het vandaan komt en hoe het te zuiveren is. Eurocommissaris Karmelu Vella kondigt nu aan verbindingen als GenX binnen het Europese programma REACH gaan te beoordelen en mogelijk te beperken.
Dat Vella aandacht heeft voor opkomende stoffen, bleek uit zijn beantwoording van vragen van EU-parlementslid Annie Schreijer-Pierik. Schreijer-Pierik had de eurocommissaris om duidelijker regelgeving en een onderzoek gevraagd. Bij de evaluatie van de kaderrichtlijn water (KRW) en de daarmee samenhangende richtlijnen, wil Vella onderzoeken of deze richtlijnen ervoor kunnen zorgen dat chemische verontreiniging van het water op adequate wijze wordt aangepakt.
Vella kondigde daarnaast aan dat de Europese Commissie in het REACH-programma het gebruik van bepaalde perfluoralkylverbindingen (ook GenX) wil gaan beoordelen en mogelijk beperken. Dat is nieuw. Tot nu toe wordt er vanuit REACH, het Europese programma om chemische stoffen te registeren, te beoordelen en te beperken, geen kwaliteitsnorm voor drinkwater afgeleid.
Betekenisvolle stap
“Soms zijn kleine stappen van grote betekenis,” zegt Amarins Komduur van Vewin, de vereniging van drinkwaterbedrijven. “Deze kleine, maar wel betekenisvolle stap van de Europese Commissie betekent namelijk dat voor het eerst in de REACH-systematiek bekeken wordt of een stof ook invloed heeft op waterkwaliteit en op de bronnen voor de drinkwatervoorziening. Wij willen dat deze actie standaard opgenomen wordt in het REACH-proces.”
Saskia Onnink, senior beleidsmedewerker bij het Ministerie van Infrastructuur & Waterstaat is voorzitter van de landelijke Werkgroep Aanpak opkomende stoffen. Deze werkgroep werd in 2015 opgericht om instituten met specialistische kennis en waterbeheerders en drinkwaterbedrijven, samen om tafel te brengen en na te denken over een strategische aanpak van probleemstoffen in het water. “Ook op Europees niveau wordt men zich bewust van het gat dat bestaat tussen wetgeving en praktijk. Die groeiende bewustwording voor dit soort moeilijk meetbare, afbreekbare en te zuiveren stoffen is een groot winstpunt.”
UvW positief
De Unie van Waterschappen is positief over het antwoord van Vella. Het is volgens woordvoerder Miranda van der Voort belangrijk aandacht te hebben voor de opkomende stoffen in het oppervlaktewater. “Steeds vaker constateren landelijke en regionale waterbeheerders dat er mogelijk stoffen in het water zitten waar men geen weet van heeft. Een aanscherping van de REACH-wetgeving is nodig om effecten die deze stoffen op de ecologie hebben, te kunnen beoordelen.”
Nederland is betrokken bij een initiatief, geïnitieerd door Duitsland en Noorwegen, om criteria te ontwikkelen waarbinnen meer stoffen binnen REACH worden beoordeeld. Onnink: “De realiteit in een Europa met 28 lidstaten is echter dat dit soort dingen niet een, twee, drie van de grond komen. Maar het onderzoek van Vella biedt de kans om de actieve focus van de relevante Europese wetgeving te verschuiven naar andere mobiele stoffen in het water.”
Vewin gaat nog wat verder. De vereniging van drinkwaterbedrijven wil dat ook andere, nieuwe chemische stoffen bij de toelating getoetst worden op het drinkwatercriterium. Komduur: “Het belangrijke punt voor ons is dat alle nieuwe chemische stoffen die worden aangemeld voor toelating getoetst worden op het drinkwatercriterium.”