Kleinere waterreservoirs ondervinden duidelijk meer gevolgen van klimaatverandering dan grotere. Dat maakt bewoners van omliggende gebieden kwetsbaarder voor watertekorten en heeft invloed op de voedselvoorziening. Dat blijkt uit onderzoek van kennisinstituut Deltares, waarvoor ruim 70.000 kleine en middelgrote reservoirs zijn geïdentificeerd en geanalyseerd.
“Over de kleinere en middelgrote waterreservoirs was eigenlijk weinig kennis beschikbaar”, vertelt Gennadii Donchyts, expert remote sensing bij Deltares. “Tegelijkertijd zijn ze natuurlijk wel ontzettend belangrijk voor de watervoorziening van heel veel mensen. Alleen al in India heb je duizenden van dit soort reservoirs. Als Deltares hebben we daarom het initiatief genomen, gesteund door Google.org en het Water, Peace and Security Partnership, om de informatie te verzamelen en openbaar beschikbaar te stellen.”
Gennadii DonchytsHet onderzoek, recent gepubliceerd in Nature Scientific Reports en uitgevoerd met behulp van satellietbeelden met hoge resolutie, machine learning en cloud computing, laat volgens Donchyts zien dat de oppervlakte van kleine waterreservoirs veel meer varieert dan die van middelgrote reservoirs – 52% meer tussen jaren en 84% meer tussen seizoenen. “We hebben gegevens vanaf de jaren tachtig tot nu verzameld en geanalyseerd.”
Het klinkt logisch dat een kleinere plas sneller opdroogt dan een grotere, meent ook Donchyts. “Maar dat is nu voor het eerst op zo’n grote schaal gedocumenteerd. Bovendien hebben we gekeken hoe processen van schaarste precies verlopen. Gebeurt het ieder jaar of steeds op hetzelfde moment? Dat soort informatie is voor lokale gemeenschappen van groot belang. Nu is het tijd voor een volgende stap in het onderzoek. In het vervolg zouden we niet alleen willen kijken naar de oppervlakte van de reservoirs, maar ook naar de volumes.”
Democratiseren
Het onderzoek maakt deel uit van het grotere project Global Water Watch. “Dit project is bedoeld om informatie over water te democratiseren. Dat is voor mij ook de echte waarde voor dit onderzoek”, vervolgt Donchyts. “Dat is interessant voor NGO’s als het Rode Kruis en het World Food Programma, die met behulp van deze dataset kunnen bepalen welke gebieden kwetsbaar zijn, bijvoorbeeld door vroegtijdig te waarschuwen voor droogte.”
Donchyts denkt dat dit onderzoek, en het ontwikkelen van Global Water Watch, ook heel relevant is voor lokale stakeholders als waterbeheerders. In veel landen beschikken ze zelf niet over goede meetgegevens, dankzij dit project komen die nu beschikbaar. Ook omdat de informatie in realtime gemonitord wordt. Omdat de informatie openbaar is, vergroot het de transparantie over grensoverschrijdend rivierwaterbeheer. Dat kan helpen om conflicten te voorkomen.”