Hoogheemraadschap Rijnland gaat de afvalwaterzuiveringsinstallatie Haarlem Waarderpolder vernieuwen. De awzi is de grootste van Rijnland, maar is ook gedateerd, verkeert in slechte staat en is niet berekend op de toekomst. In de afgelopen jaren is er gekeken naar renovatie en nieuwbouw, het algemeen bestuur heeft nu gekozen voor het laatste. De nieuwe zuivering gaat maximaal 152 miljoen euro kosten.
De zuivering in de Waarderpolder loopt op zijn laatste benen. Belangrijke delen zijn ruim 50 jaar oud. De technische levensduur van veel civiele en werktuigbouwkundige onderdelen is ruimschoots overschreden. Om de zuivering ‘futureproof’ te maken kiest het hoogheemraadschap voor een nieuwe installatie. Het algemeen bestuur (AB) ging vorige maand akkoord met een voorbereidingskrediet van 9 miljoen euro.
In de afweging tussen renovatie en nieuwbouw speelt onder meer mee dat renovatie op langere tijd duurder uitpakt dan nieuwbouw (hogere operationele kosten) en grotere risico's mee zich meebrengt. Met nieuwbouw is ook beter te voldoen aan (toekomstige) effluentnormen.
De markt
Voor de keuze van de zuiveringstechnieken laat het AB het initiatief bij de markt. Daarbij geldt wel als uitgangspunt dat gekozen wordt voor ‘de nieuwste technieken’, waarbij het hoogheemraadschap ‘een set van eisen’ formuleert. Op deze wijze verwacht Rijnland de beste oplossing te krijgen tegen de laagste kosten.
In de businesscase worden de kosten voor nieuwbouw geraamd op 152 miljoen euro. Dat bedrag ziet het hoogheemraadschap als maximaal en acht het reëler om met een bandbreedte te werken en communiceert daarom een kostenraming van 120 tot 150 miljoen euro.
Drie technieken
In de businesscase die is opgesteld, wordt uitgegaan van de Nereda-technologie als zuiveringstechniek. Maar het is geen uitgemaakte zaak dat ook voor de Nederlandse korrelslibtechnologie wordt gekozen. In de martkverkenningen kwam het hoogheemraadschap ook uit op de ICEAS-technologie uit de VS en BIOCOS uit Oostenrijk.
Rijnland ziet de drie technieken als ‘representatief voor nieuwe toonaangevende zuiveringstechnologie’. Om de beste technologie te selecteren gaat het hoogheemraadschap een Europese aanbesteding uitschrijven.
Voor de bouwmethode studeert het hoogheemraadschap op het door Waterbedrijf Limburg (WBL) ontwikkelde systeem van modulair bouwen (Verdygo). Het is nu de vraag of Rijnland net als andere waterschappen op zogeheten consultancybasis gaat samenwerken met WBL. Het hoogheemraadschap zou dan een aandeel moeten nemen in Verdygo BV. Het bouwsysteem is toepasbaar voor alle drie de zuiveringstechnieken die Rijnland op het oog heeft, zo staat in de businesscase.
De Mooie Nel
Bij de bouw van de nieuwe zuiveringsinstallatie moet afgerekend worden met de problemen waar het hoogheemraadschap nu tegenaan loopt met de awzi in de Waarderpolder. Zo loost de zuivering op het Noorder Buiten Spaarne. Dat staat in open verbinding met De Mooie Nel. Dat is een KRW-waterlichaam.
Dat betekent dat er strenge lozingseisen gelden. Voor stikstof voldoet de huidige zuivering aan die strenge normen, maar voor fosfaat niet, schrijft het hoogheemraadschap. Dat is mede toe te schrijven aan de toepassing van de kalkprecipatie-techniek, een verouderde techniek die in Nederland alleen nog op de awzi Waarderpolder wordt gebruikt.
Ander aspect dat meespeelt in de afwegingen om de installatie te vernieuwen: de zuivering zit tegen de maximale belasting aan en met nieuwbouwplannen van de gemeenten Haarlem, Bloemendaal, Overveen, Aerdenhout en Haarlemmerliede zal de awzi meer afvalwater te verwerken gaan krijgen. Rijnland gaat uit van een groei naar 286.000 inwoners in de komende jaren en moet dan 8.700 m3 afvalwater per uur verwerken (nu is dat 8.500 m3/h).
Medicijnresten
In de opbouw van de nieuwe zuiveringsinstallatie moet er tevens rekening gehouden worden met de mogelijke verwijdering van medicijnresten. In het coaltieakkoord staat dat het hoogheemraadschap op een tweede locatie, naast de awzi Leiden-Noord, medicijnresten gaat verwijderen. Daartoe moet het algemeen bestuur gaan kiezen uit twee mogelijke locaties: Leiden Zuidwest of Haarlem Waarderpolder. Op welke locatie de keuze ook valt, er moet een zuiveringsstap bij worden gezet.
Ook staat in het coalitieakkoord dat het algemeen bestuur in 2023 een besluit moet nemen over het al dan niet bouwen van een fabriek om grondstoffen terug te winnen op de awzi Haarlem Waarderpolder.
Sliblijn
Er komt geen nieuwe sliblijn op de awzi, de bestaande wordt gereviseerd. In een eerder stadium is al het besluit genomen dat al het slib van de afvalwaterzuiveringen van Rijnland centraal op Haarlem Waarderpolder vergist gaat worden. Dat betekent, schrijft het hoogheemraadschap, dat er diverse aanpassingen aan de sliblijn nodig zijn. "In de slibaanvoer, -ontvangst, -menging, –verwarming, -ontwatering en slibsilo’s."
Nu het algemeen bestuur groen licht heeft gegeven aan het voorbereidingskrediet duurt de voorbereiding van de nieuwbouw nog circa 2 jaar, evenals aansluitend de bouw. Naar verwachting wordt de nieuwe zuivering in 2025 in gebruik genomen. De zuivering wordt naast de bestaande installatie gebouwd. Tijdens de bouw blijft Rijnland afvalwater zuiveren op de awzi in de Waarderpolder.