In een KlimaatScan heeft kennisinstituut Deltares de gevolgen van klimaatverandering voor de vier hoofdwatersystemen in Nederland in kaart gebracht. Vier ‘pijlers’ zorgen voor een robuuster systeem.
De KlimaatScan, die Deltares maakte in opdracht van Rijkswaterstaat, laat in vier verschillende infographics zien wat de gevolgen van klimaatverandering zijn voor het IJsselmeergebied, het Rivierengebied, de Waddenzee met de Eems-Dollard en de Zuidwestelijke Delta. In een rapport, dat volgende week verschijnt, worden de infographics uitgebreid toegelicht.
Voor de scan is gebruikgemaakt van de nieuwste scenario’s van het KNMI. Behalve met wereldwijde opwarming wordt ook rekening gehouden met fluctuaties en cyclische veranderingen van het klimaat en met de veranderende lucht- en waterkwaliteit.
Ruurd Noordhuis"De KlimaatScan is een poging om alle versnipperde informatie bij elkaar te brengen", zegt hoofdauteur Ruurd Noordhuis. "De infographics kun je zien als een soort samenvatting. In één oogopslag wordt duidelijk wat we kunnen doen binnen de Programmatische Aanpak Grote Wateren."
Van twee kanten
Nederland is aan het einde van de jaren tachtig van de vorige eeuw versneld en versterkt opgewarmd, aldus Deltares. Veranderingen vonden daardoor niet geleidelijk, maar abrupt plaats.
Door de bijzondere ligging ondervindt ons land van twee kanten gevolgen van de klimaatverandering. Vanuit het westen zijn dat veranderingen in windsterkte en -richting en vanuit het oosten, via de Rijnafvoer, veranderingen in neerslag op het continent.
Dat is bijvoorbeeld te merken aan verslechterende spuimogelijkheden van het IJsselmeer, verzilting, warmer water, lagere zuurstofconcentraties, een kleinere kans op ijs en verschuivingen van het groeiseizoen. Hierdoor komen natuurdoelen zoals die van de Kaderrichtlijn Water en Natura 2000 in gevaar.
Vier pijlers
"Veel van deze gevolgen kunnen we niet of nauwelijks gericht bijsturen", aldus Noordhuis. "Maar we kunnen wel wat doen. Bijvoorbeeld werken aan ecologische robuustheid van grote wateren, zodat we de gevolgen van klimaatverandering in de toekomst kunnen opvangen."
De KlimaatScan noemt vier ‘pijlers’ die leiden tot een robuuster systeem: verhoog de biodiversiteit, vergroot kansen voor natuurlijke dynamiek, zorg voor meer connectiviteit tussen wateren en zorg voor een goede waterkwaliteit. "Zo kan de natuur zijn werk blijven doen, blijft het voedselweb intact en wordt het systeem weerbaarder voor klimaatverandering."
Deze pijlers zijn ook voor kleinere wateren bruikbaar, meent Noordhuis. "In detail is elk gebied weer anders, maar de problemen zijn vergelijkbaar en de grote lijn geldt overal. En dat is het verhogen van de weerstand van het gebied."
MEER INFORMATIE
Nieuwsbericht Deltares