Colors: Blue Color

Het leidingnet in Nederland heeft een totale lengte van ongeveer 117.000 km. De totale vervangingswaarde wordt geschat op 20 tot 30 miljard euro. De prestaties op het gebied van de geleverde waterkwaliteit, het aantal leidingbreuken en het lekverlies zijn beter dan in de ons omringende landen. Het leidingnet kent een grote diversiteit aan leidingmaterialen; van een deel van de leidingen nadert het einde van de levensduur. Om de conditie van het net en de kwaliteit van levering op een aanvaardbaar niveau te houden, zal de komende decennia een deel van de leidingen vervangen worden. De vraag is hierbij: welke leidingen vervangen en op welk moment?

In 2009 startte Waterbedrijf Groningen met de renovatie van een van de oudste waterzuiveringslocaties in Nederland: productielocatie De Punt. Deze productielocatie is omgebouwd tot een modern pompstation. Om natuur en milieu te sparen wordt hier nu minder grondwater opgepompt en wordt er juist meer oppervlaktewater uit de Drentsche Aa gebruikt. Dit vereist extra zuiveringsstappen, maar vanuit het besef van maatschappelijke verantwoordelijkheid is hier bewust voor gekozen.

UV-C-straling wordt in drinkwaterzuivering steeds meer toegepast voor desinfectie. In combinatie met waterstofperoxide treedt een ‘geavanceerd oxidatieproces’ op, waarmee ook organische stoffen worden omgezet. Bij onderzoek naar de mogelijkheden van geavanceerde oxidatieprocessen bleek dat onder bepaalde omstandigheden fotolyse door UV-straling kan leiden tot de vorming van mogelijk mutagene bijproducten. Deze bijproducten kunnen overigens goed verwijderd worden door filtratie over actieve kool (vrijwel altijd toegepast na UV-behandeling). Aangezien UV-desinfectie geheel berust op fotolyse is onderzocht of dergelijke bijproducten ook kunnen ontstaan in full scale drinkwaterzuivering. Dit blijkt niet het geval te zijn.

In het oosten en zuiden van het land wordt veel drinkwater gewonnen uit diepe bodemlagen. Bij lekkage van een putconstructie kan vervuild water vanaf het maaiveld of uit ondiepe zandlagen in een pompput komen. Dit bedreigt de waterkwaliteit in de diepe zand- en grindlagen. Verwacht wordt dat vooral een deel van de vele particuliere putten lekkages lek zijn. Waterleidingmaatschappij Limburg ontwikkelde een succesvolle aanpak voor het opsporen van lekkages.

In de Maas en een aantal beken in Zuid-Limburg zijn relatief hoge concentraties geneesmiddelen en afbraakproducten hiervan aangetroffen. Vanwege de mogelijke ecologische effecten en vanwege de drinkwaterbereiding uit oppervlaktewater hebben deze stoffen extra aandacht van waterschappen en het drinkwaterbedrijf in Limburg. De verschillende mogelijkheden om de concentraties van deze stoffen terug te dringen zijn onderzocht.

In de Maas, de Zuid-Limburgse beken en het Lateraalkanaal varieert de gemiddelde concentratie van geneesmiddelen en afbraakproducten van 7-27 µg/l. De tien stoffen met de hoogste concentraties bepalen voor 90% de vracht. Het antidiabeticum metformine en zijn afbraakproduct guanylureum vormen samen ruim 70% . De geneesmiddelconcentraties in de Zuid-Limburgse beken zijn tot een factor 10 hoger dan die in de grote Nederlandse oppervlaktewateren.