KNW Najaarscongres: Droogte - een andere kijk op waterbeheer

Terugblik KNW Najaarscongres 2019 - Is droogte een probleem dat iedereen raakt? JA! Maar met een andere blik kan droogte juist ook nieuwe kansen bieden, waarmee tegelijkertijd ook andere problemen aangepakt kunnen worden. Lees verder voor presentaties, foto's, waterblog, essay, winnaars van de scriptieprijzen - en inspirerende voorbeelden.

DROOGTE - EEN ANDERE KIJK OP WATERBEHEER

Droogte vraagt om anders kijken, denken en handelen. Wat zijn de kansen die droogte biedt? Hoe kan droogte in ons voordeel uitpakken? Op welke manier kan de watersector de aanjager zijn van een inspirerende kijk op droogte?

Tijdens het KNW Najaarscongres 2019 zochten we een positieve benadering van droogte, met bevlogen experts vanuit uiteenlopende disciplines. "Zet de urgentie van het droogteprobleem om in nieuwe kansen, zodat oplossingen zo mogelijk ook hittestress tegengaan, biodiversiteit en groen in de stad versterken, bewustwording vergroten, en een extra impuls geven aan de circulaire economie. En zoek daarvoor ook samenwerking buiten de sector." Zie hieronder het programma en de presentaties.

Essay KNW Najaarscongres
Essay 'Droogte en Partnerschap': "Een aloude bestuurskundige wet leert dat een onderwerp pas echt wordt aangepakt wanneer het leeft in de publieke opinie, er genoeg mogelijkheden zijn om met het vraagstuk aan de slag te gaan en, last but not least, er ook de bestuurlijke wil voor actie is... Na jarenlang verblijf onder de radar lijkt droogte inmiddels volop op de actieagenda te staan." - lees verder

Waterblog: Droogte, een echt probleem?
Waterblog Eilard Jacobs: "Het droge jaar 2018, met naweeën in 2019 heeft ons maar weer eens met de neus op de feiten gedrukt: klimaatverandering kan ook tot een droogteprobleem leiden. Daar moesten we het op het KNW Najaarscongres maar eens met elkaar over hebben." - over vaker varen, nieuwe uitdagingen en droogte elders op de wereld - lees verder

KNW Najaarcongres | Droogte: een andere kijk op waterbeheer

vrijdag 29 november 2019 | 10:00-17:30 | De Schakel in Nijkerk

PROGRAMMA en download presentaties

PARALLEL SESSIES - download programma overzicht

Droogtestress
- door Erwin Leusink (Sweco)
Al twee zomers haalt droogte in Nederland het nieuws met verhalen over verzakkende huizen, verdorde bomen en lagere opbrengsten voor agrariërs. Als dat nu al zo is, wat gaat de toekomst dan nog brengen in onze gemeenten? Met droogtestresstesten proberen we dat in beeld te brengen. Tijdens deze sessie gaan we in op onze en jullie ervaringen hiermee. Hebben we voldoende zicht op de gevolgen van droogte? En als we dat hebben, wat doen we er dan mee? Wat zijn de lokale problemen en welke problemen delen we met heel Nederland? Welke oplossingen zijn er? Samen bepalen we wat we willen weten om de droogtestress aan te kunnen.

Kennisimpuls Waterkwaliteit - presentatie
- door Peter Schipper (WUR)
Perioden van extreme droogte hebben gevolgen voor de waterkwaliteit. Niet alleen door de weersinvloeden (droogval, watertemperatuur, stagnerend water, wegvallen basisafvoer, na-ijling e.a.), maar ook als omwille van de watervoorziening en waterverdeling keuzes in het operationele waterbeheer worden gemaakt. In de Kennisimpuls Waterkwaliteit werken Rijk, provincies, waterschappen, drinkwaterbedrijven en kennisinstituten samen aan een kennisbasis die (meer) inzicht biedt in de waterkwaliteit, de beïnvloedende factoren, effecten van maatregelen en mogelijkheden voor ketenaanpak en beïnvloeding van gedrag. Deze sessie biedt overzicht van de Kennisimpuls, een doorkijk van eerste resultaten en een discussie hoe KIWK verder kan helpen om in tijden van droogte goede keuzes te maken voor verbetering van de waterkwaliteit.

Waterfootprint - Onzichtbaar watergebruik - presentatie
- door Rick Hogeboom (WFN/TU Twente)
De droogte van afgelopen zomers heeft Nederland wakker geschud voor het risico op watertekorten. Waar waterschappen en drinkwaterbedrijven hun best doen aan de lokale watervraag te voorzien en het watersysteem droogtebestendig in te richten, zijn we ons niet zo bewust van ons indirecte, onzichtbare watergebruik: onze watervoetafdruk. En dat terwijl Nederland enorm afhankelijk is van die onzichtbare, buitenlandse waterbronnen, die ver weg worden ingezet voor het voedsel dat we eten, de kleding die we dragen en de producten die we kopen. Rick geeft een inkijkje in de Nederlandse watervoetafdruk, de rol van droogte en de houdbaarheid van onze consumptiepatronen vanuit een mondiaal perspectief. Met een discussie over partnerships en alternatieve keuzes om droogte elders tegen te gaan.

Droogte als kans voor stedelijke vernieuwing
- door Arend van Woerden (Sweco)
In bebouwd gebied zorgt droogte voor een complex samenspel van problemen met een grote verscheidenheid van probleemeigenaren. Droogte zorgt voor een versnelde zetting van de openbare ruimte, droogstand van houtenpaalfunderingen, zetting van gebouwen gefundeerd op staal, verdroging van het groen en een verslechtering van de waterkwaliteit. De echte probleemgebieden zijn gebieden gebouwd tussen 1930 en 1970 waarvan ook in het kader van de energietransitie, klimaatverandering en het gebrek aan ruimte de houdbaarheidsdatum in zicht komt. In deze sessie kijken we naar de complexiteit van de problematiek en de kansen om uiteindelijk tot integrale oplossingen te komen. Misschien moeten wij net als in het landelijk gebied naar een situatie van 'functie volgt peil'.

Vergroening steden: zegen voor hitte en wateroverlast, vloek voor droogte?
- door Lieselotte Tolk (Wareco)
Veel dorpen en steden worden vergroend om gegronde redenen, namelijk: kwalitatieve leefomgeving, schonere lucht, biodiversiteit en koeling. Bovendien profiteert het watersysteem: meer regenwater vasthouden, meer berging in de onverzadigde zone en meer grondwateraanvulling. Doen dus!? Meer groen heeft ook een keerzijde voor het watersysteem en kan mogelijk hoge schadekosten (zakkingschade bijvoorbeeld) en beheerkosten veroorzaken. Want bomen verdampen veel water en versterken de ondergrondse effecten van droogte. Om goede afwegingen te kunnen maken, duiken we samen in de positieve én negatieve effecten van vergroenen, voor de bovengrond én ondergrond.

Nieuwe bronnen
- door Ruud Bartholomeus (KWR)
Voldoende zoetwater, voor alle gebruikers en functies. Altijd. Ook in Nederland is dat een steeds grotere uitdaging. Als oplossing wordt op regionaal en lokaal niveau gestreefd naar zelfvoorziening en een zo efficiënt mogelijke benutting van de zoetwaterbronnen. De inzet van restwater wordt gezien als een belangrijk deel van de oplossing. Immers, elke druppel die wordt hergebruikt, hoeft niet te worden onttrokken aan het grondwater. Sectoren zullen samen op moeten trekken, in plaats van elk apart een oplossing te zoeken voor hetzelfde probleem, de zoetwaterbeschikbaarheid. We belichten de problematiek, gaan in op de kansen die er zijn om waterstromen tussen sectoren te verbinden, en bediscussiëren wat er nodig is om dit ook verantwoord te doen.

Nieuwe financieringsmogelijkheden in de publieke sector
- door Aard Kluck (NWB)
Publiek Private Samenwerking is een samenwerkingsvorm tussen overheid en bedrijfsleven om grote projecten zoals snelwegen en gebouwen aan te besteden, waarbij de overheid opdrachtgever is. Deze projecten worden vaak dmv van projectfinanciering gefinancierd door verschillende banken, waaronder ook NWB Bank.

Waterbuffer in de stad
- door Maarten Kuiper en Dennis Kuijk (Wareco)
Steden hebben water nodig, niet een beetje, maar veel water. Waarom? Dit blijkt uit de droogte stresstesten die overheden hebben afgerond, uit de afgelopen twee droge zomers en het blijkt uit aloude praktijkervaring met lekke riolen, meer wegverharding en groeiende bomen. Maar, waar halen we dat water vandaan en hoe slaan we het op in de nu al veel te krappe wijken? Na de klimaatstresstesten is het nu zaak om praktisch en concreet te worden. Hoe zetten we het waardevolle zoete regenwater in om schade door bijvoorbeeld bodemdaling te voorkomen? We duiken samen in een concreet voorbeeld en ontdekken de kansen én valkuilen van een combinatie van twee bewezen innovaties: actief grondwaterpeilbeheer en de Urban Waterbuffer.

Meer KNW & Watersector events