Op de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) Everstekoog op Texel is een pilot gestart voor het verwijderen van medicijnresten uit afvalwater. Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier test verschillende technologieën. Royal HaskoningDHV begeleidt het onderzoek.
Op Texel komt al het rioolwater samen op één plek: de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi) Everstekoog. "Van daaruit wordt het gezuiverde afvalwater afgevoerd naar het oppervlaktewatersysteem, dat voor het eiland een belangrijke bron van zoet water vormt", zegt Tim Keesman, projectleider bij Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier. Maar hoewel de rwzi ontworpen is om piekbelasting in de zomermaanden aan te kunnen, is de installatie – net als vrijwel alle rwzi’s in Nederland – niet ingericht op het verwijderen van microverontreinigingen zoals medicijnresten.
Om de waterkwaliteit verder te verbeteren, is Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier begin dit jaar gestart met een pilotonderzoek naar het verwijderen van deze stoffen. "Verschillende technologieën zijn in theorie beschikbaar, zoals actiefkool- en ozonbehandeling, of een combinatie van beide", zegt Arnoud de Wilt, expert micropollutants bij Royal HaskoningDHV, die het pilotonderzoek begeleidt.
Maar de ligging van rwzi Everstekoog - op een eiland - brengt logistieke beperkingen met zich mee. Het aanvoeren van hulpstoffen als poederactiefkool, waterstofperoxide of pure zuurstof is omslachtig en kostbaar. "Daarom zocht het hoogheemraadschap naar een oplossing zonder hulpstoffen, met een laag energieverbruik, beperkte CO₂-uitstoot én zonder overschrijding van de bromaatnorm voor oppervlaktewater", aldus Keesman.
Drie technologieën
Uit een systeemkeuzestudie kwamen drie technologieën naar voren: ozon, Aurea en O3-Step. Ze maken allemaal gebruik van ozon, maar verschillen in de wijze waarop de ozonbehandeling wordt gecombineerd met een voor- of nabehandeling. "De pilot richt zich op twee van deze drie: ozonbehandeling en de Aurea-technologie van Royal HaskoningDHV. Op de rwzi Everstekoog is daarvoor een biologisch actiefkoolfiltratie-installatie (BAKF) geplaatst, gevoed met water uit de nabezinktank", vertelt De Wilt.
Het behandelde water wordt samen met monsters uit de nabezinktank naar rwzi Wervershoof gebracht, waar het ozonlaboratorium van het hoogheemraadschap is gevestigd. Daar krijgen beide watertypen een ozonbehandeling op labschaal. De uitkomsten - met en zonder BAKF als voorbehandeling - worden met elkaar vergeleken.
Het onderzoek kijkt naar drie hoofdpunten: het verwijderen van medicijnresten volgens de herziene Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater, het naleven van de bromaatnorm, en de duurzaamheid van de technologieën. Als beide onderzochte methodes niet voldoen, wordt alsnog de derde technologie getest. Royal HaskoningDHV begeleidt het onderzoek en levert technische ondersteuning. "De pilot loopt tot de zomer van dit jaar. De resultaten moeten het hoogheemraadschap helpen bij de keuze voor een definitieve full-scale installatie, die binnen enkele jaren operationeel moet zijn", besluit Keesman.
