Landgebruik kan via de kleine waterkringloop het lokale klimaat direct beïnvloeden. Dit wordt in beleid vaak nog niet meegenomen. Meer onderzoek is nodig naar interacties tussen land en atmosfeer en de uitwerking daarvan op specifieke beleidsvraagstukken.
Het bepalen van schades door inundatie is een belangrijk onderdeel van datagedreven waterveiligheid. Hiervoor bestaan er twee instrumenten: de WaterSchadeSchatter (WSS) en de Schade- en Slachtoffer Module (SSM). Beide instrumenten zijn vergeleken, waarbij duidelijke verschillen naar voren kwamen.
We hebben Nederland met elkaar erg ingewikkeld gemaakt. Door steeds zorgvuldiger alle ambities en belangen te willen wegen lopen we langzaam vast. Absoluut met goede bedoelingen, maar zoals bekend: de weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen.
In deze studie is een synthese gemaakt van onderzoeken naar organische microverontreinigingen in rwzi-effluent. Naast geneesmiddelen en gewasbeschermingsmiddelen zijn er tal van opkomende stoffen die aandacht vragen. De Werkgroep Aanpak Opkomende Stoffen gaat de resultaten onder de aandacht brengen van relevante (beleids)kaders.
Op het jubileumsymposium ter gelegenheid van 15 jaar Deltares brak algemeen directeur Annemieke Nijhof een lans voor meer samenwerking tussen instituten en het professioneel en maatschappelijk veld om te komen tot betere oplossingen voor allerlei watergerelateerde problemen. Hierover gaat het gesprek met haar en met Stephanie Janssen expert nature-based solutions en sociale inclusiviteit.
In deze H2O oktober zegt Annemieke Nijhof van kennisinstituut Deltares: “De complexe integrale vragen laten zich niet beantwoorden met gestapelde deelonderzoeken met een nietje erdoor.” De algemeen directeur bepleit dat de onderzoeks- en kennisinstituten Deltares, TNO, KWR, Wetsus en universiteiten als Wageningen, TU Delft en andere, hun kennis meer samenbrengen rond maatschappelijke opgaven, die almaar ingewikkelder worden.
In het Financieel Dagblad van 6 oktober jl. werd gesteld dat Rijkswaterstaat (RWS) toestaat dat bedrijven gif lozen in vervuilde wateren. In het stuk wordt de indruk gewekt dat het Nederlandse water vol gif zit en RWS en bedrijven maar wat aanrommelen. Dat beeld klopt niet.
Het kalenderjaar begon kletsnat. Pas half mei brak de zon door. Daarna viel 5 weken lang in heel het land geen druppel. Eind juni vroegen velen zich af of een droogterecord was gebroken. Sindsdien lees en hoor ik weer steeds vaker dat water schaars is. Dat is een zorgwekkend frame en bovendien misplaatst.
De frequentie en duur van droge zomerperiodes groeit en dat geeft problemen: tekorten aan (schoon) oppervlaktewater en grondwater voor natuur, landbouw, drinkwatervoorziening en industrie, en in laag Nederland verzilting. Deltares verkende samen met de WUR de problemen in een ‘Integrale grondwaterstudie Nederland’.
De Adviescommissie Droogte adviseerde de Brabantse grondwaterpartners met ‘Zonder water, geen later’ over de broodnodige structurele aanpassingen in inrichting, beheer en gebruik van het (grond)water. En deze zomer voerden twee Brabantse waterschappen een meld- en vergunningplicht in voor kleine grondwaterputten. Hoe kijkt Dimmie Hendriks, expert grondwater en droogte bij Deltares, naar de laatste ontwikkelingen?
De uitvinding van het allereerste meetinstrument om stromingen in de Nederlandse rivieren te meten uit 1792, was een verstrengeling van unieke wetenschap met een politiek-bestuurlijke agenda. Dat betoogt hoogleraar Maarten Kleinhans na een grondige studie van het instrument dat was ontworpen door Christiaan Brunings (1736-1805), oprichter van Rijkswaterstaat. Hij publiceerde afgelopen maand een wetenschappelijk artikel over de uitvinding.
Herken jij een drogredenering? Ze komen nogal eens voorbij, vooral in het klimaatdebat. Een drogredenering is een redenering die wel aannemelijk lijkt, maar waarvan de argumenten niet logisch op elkaar volgen. De conclusie kan zowel juist als onjuist zijn. Soms gebeurt het bewust, maar vaak ook niet.
U leest in deze H2O over de supersnelkookpan van Torwash die slibverwerking op een andere leest schoeit, over de Ultieme Waterfabriek waarmee gezuiverd rioolwater omgezet kan gaan worden in drinkwater, over het succes van Nereda, de geprezen aerobe korrelslibtechnologie die wereldwijd als zuiveringstechniek wordt omarmd, en over een goed gevulde gereedschapskist met nieuwe zuiveringstechnieken om organische microverontreinigingen in het rioolwater te verwijderen.
Het eerste jaar van de pilot Regelbare Drainage en Infiltratie (RDI) rondom de Deurnsche Peel leert dat het systeem op de zandgrond van de twee agrarische testbedrijven snel werkt.
De Europese Commissie heeft Nederland verschillende malen aangesproken op (mogelijke) niet-naleving van de Kaderrichtlijn Water (KRW). In dit artikel worden de procedures besproken die de Europese Commissie tussen 2000 en 2020 tegen Nederland heeft gestart, en wordt gekeken wat daarvan kan worden geleerd. "Bij het publieke debat over de inzet van Nederland op het doelbereik van de KRW in 2027 doet de minister er goed aan de onderliggende afwegingen en keuzes transparant te maken."
Publieke acceptatie en angst voor sociale weerstand vormen een belangrijke uitdaging bij de implementatie van waterhergebruik. De Universiteit van Antwerpen heeft in samenwerking met KWR onderzoek gedaan naar een succesverhaal van drinkwaterhergebruik door het waterbedrijf Aquaduin aan de Vlaamse kust.
Een verdere ontwikkeling, verdieping en uitrol van bodemdalingmaatregelen is niet alleen relevant voor bodemdaling zelf, maar kan ook goed als vliegwiel functioneren voor andere opgaven in het veenweidegebied zoals de regionale uitwerkingen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG), stelt Rienk Schaafsma. "De praktijkgerichte aanpak van bodemdaling en CO2-emissie kan het proces van NPLG in de regio versnellen en verbeteren. De ervaring leert dat een concrete aanpak van bodemdaling tot constructieve samenwerking en daarmee ook tot meer verbinding van belanghebbenden kan leiden."
Dit voorjaar presenteerden de ministers Hugo de Jonge, Mark Harbers en Christianne van der Wal-Zeggelink de Klimaatlat Bouwen. De Klimaatlat definieert wat klimaatadaptief bouwen en inrichten is, en bevat voor nieuwbouwprojecten kwalitatieve doelen, kwantitatieve prestatie-eisen en richtlijnen voor de thema’s overstromingen, wateroverlast, droogte, hitte, biodiversiteit en bodemdaling. Is dit een nuttig en praktisch instrument dat de bouwpraktijk gaat veranderen? Ria Löschner (adviseur klimaatadaptie voor gemeenten) en Alexander Hoff (adviseur watersysteemanalyses voor waterschappen en provincies), beiden werkzaam bij adviesbureau Nelen & Schuurmans, delen hun kijk op deze vraag.
“Tel uw zegeningen”, citeert mijn moeder regelmatig. Ze heeft natuurlijk gelijk. We staan vaak onvoldoende stil bij al het goede dat we met elkaar hebben bereikt. Hier zijn we onze eigen vijand. Voor veel mensen klinken revoluties, transities, ’out-of-the-box-denken’ en paradigma-veranderingen veel aantrekkelijker en dynamischer dan het koesteren wat je hebt. Dat associëren we met conservatief, behoudend, degelijk en saai. Nieuw en fundamenteel anders is aantrekkelijk. In de afgelopen eeuw zijn er miljoenen mensen gesneuveld voor het ideaalbeeld van een volstrekt andere samenleving.
Met een vers gezet theetje installeer ik me in de vroege ochtendzon met vergaderstukken voor waterschap Rijn en IJssel. Voor de komende algemeen bestuursvergadering staan er acht thema’s op de agenda. Alle voorstellen en bijlagen tezamen tellen 27 stukken. Exclusief mededelingen. U begrijpt: naast het ene theetje staat een thermoskan.
De nieuwe Richtlijn voor stedelijk afvalwater werpt zijn schaduw vooruit. In Brussel wordt onderhandeld over het voorstel van de Europese Commissie om de richtlijn, die stamt uit 1991, aan te scherpen. Het gaat ergens over. De Commissie wil dat waterbeheerders een vierde zuiveringsstap gaan toevoegen om microverontreinigingen zoals microplastics en resten van medicijnen en cosmetica uit het afvalwater te halen. Daarnaast worden de zuiveringseisen voor nutriënten (stikstof en fosfor) strenger en moeten de installaties in 2040 energieneutraal zijn.
Het waterbeleid moet op korte termijn worden aangepast, zodat we beter kunnen omgaan met de gevolgen van klimaatverandering, betogen hydroloog Gé van den Eertwegh en meteoroloog Gerrit Hiemstra in een opiniebijdrage. “Waterbommen houden we niet tegen, extreme droogte ook niet. Maar dan zijn we beter gewapend tegen extreem weer dan nu het geval is. We moeten nu aan de slag.”