H2O
/Waternetwerk 
De zogeheten bezemacties in de afgelopen jaren lieten zien dat er onder agrariërs een duidelijke behoefte is aan een gestructureerd afvoersysteem voor restanten van bestrijdingsmiddelen. Er is goed nieuws: dit jaar is er een landelijk inzamelsysteem voor restanten van gewasbeschermingsmiddelen, schrijven medewerkers van het Centrum voor Landbouw en Milieu (CLM).
Willen we Nederland niet opgeven en voor een lange periode behouden, dan hebben we echt een tweede kustlijn nodig, stellen Fred Sanders, Leo Schagen en Peter Vonk. Zo’n zeewering van Cadzand tot Den Helder is betaalbaar en biedt veel positieve meekoppelkansen. En: hoe eerder we aan de realisatie beginnen, hoe beter.
Een studie naar de waardebeleving en prijspercepties van kraanwater laat zien dat huishoudelijke klanten water associëren met een breed scala aan zowel particuliere als maatschappelijke waarden. De studie geeft inzicht in het verband tussen deze waarden van water en de prijsperceptie van kraanwater.
Om ontwerpers en beheerders te ondersteunen bij het afstemmen van het ontwerp, beheer en de gekozen functies, heeft TAUW in opdracht van de gemeente Amsterdam een Programma van eisen (PvE) voor nvo’s opgesteld.
Vernieuwen en uitbreiden van de zuiveringscapaciteit is urgent aan het worden. Het aantal rioolaansluitingen blijft groeien en voor de rioolwaterzuiveringen (rwzi’s) komen er steeds nieuwe en strengere zuiveringseisen bij. “En er moet niet alleen gebouwd worden om aan de eisen te voldoen. Tegenwoordig wordt er ook van ons gevraagd om dat circulair te doen. Circulair bouwen voor circulair zuiveren,” zegt Paul Roeleveld, directeur Business Development & Innovaties bij Royal HaskoningDHV. “We staan voor een dure en complexe opgave.”
In 2023 liep het vorige zesjarige BTO-onderzoekscontract af. KWR-onderzoekers kijken terug op de ontwikkelingen in die zes jaar. In de afgelopen periode BTO zijn er nieuwe uitdagingen naar voren gekomen. Omdat in het Bedrijfstakonderzoek voor waterbedrijven nadrukkelijk ook gekeken wordt naar wat er op de drinkwatersector af komt, hadden KWR en de drinkwaterbedrijven al voorzien dat deze vraagstukken zouden opkomen.
Indachtig de klassieker in waterschapsland ‘Geef ons heden ons dagelijks brood en af en toe een watersnood’, waren de hoogwaterweken rondom de jaarwisseling een zegen. De opeenvolgende stormen, aanhoudende regenval, afvoerpieken en hoge waterpeilen drukten ons opnieuw met de neus op de feiten: extreem weer wordt het nieuwe normaal.
Meer dan ooit moeten we over de toekomst van Nederland nadenken, met een aantal fundamentele keuzes die gevolgen hebben voor de lange termijn, stelt Marjolijn Haasnoot. De vraag daarbij is: wie stuurt wie en in welke mate?
Bestaande methoden om individuele chemicaliën te beoordelen kennen beperkingen. Voorgesteld wordt om maatregelen te richten op productie en markt, het aantal stoffen te verminderen en de vervanging van schadelijke stoffen te toetsen op milieueffecten en maatschappelijk nut.
Waterschap De Dommel wilde een nieuwe technische standaard voor zijn rioolwaterzuiveringen, gemalen en stuwen en sloot een raamovereenkomst procesautomatisering met drie aannemers. De samenwerking verliep goed, maar tot een verlenging van het contract kwam het niet. De afspraken waren niet goed genoeg vastgelegd, stelde het waterschap vast. Een casus waar waterschappen van kunnen leren.
Dit artikel presenteert de resultaten van twee studies die aantonen dat zowel de algemene perceptie als de gebruikservaringen van bewoners met vacuümtoiletten als waterbesparend alternatief overwegend positief zijn.
Opties die in zekere mate antwoord geven op toename van zeespiegelstijging en rivierafvoer, gaan nauwelijks in op de problemen met noodberging, verzilting en zoet water vasthouden en geheel niet op andere ruimtelijke problemen, betogen Dick Butijn en Wil Borm. Een oplossing die volgens hen wél een integraal antwoord kan geven op het palet van water- en ruimteproblemen is een tweede kustlijn in zee.
Effectrapportages zijn een effectief middel voor waterschappen om inzichtelijk te maken of ze effectief werken aan de realisatie van de doelen uit het Waterbeheerprogramma. Waterschap Drents Overijsselse Delta heeft het afgelopen jaar onder begeleiding van Witteveen+Bos en Ambient gewerkt aan de implementatie van dit effectrapportageproces onder de naam WBP-monitoringsproces.
De Nederlandsche Bank en kennisinstituut Deltares hebben in een nieuwe studie de financiële impact van grootschalige overstromingen vanuit de kust en rivieren onderzocht. Dit wetenschappelijke paper richt zich op financiële stabiliteit. Daarbij gaat het (kort gezegd) om de vraag of het financiële systeem schokbestendig is. Voor beleidsmakers en experts op het gebied van overstromingsrisico’s in de Nederlandse watersector schreven de onderzoekers een toelichting op het onderzoek.
De switch naar een andere bron dan zoet grondwater, maakt drinkwater wél duurder maar niet beter. Drinkwatervoorziening vraagt dan meer energie. En het leidt tot meer afval. Ook raken we de prikkel kwijt om onze bodem te beschermen. Het milieu zal er geen baat bij hebben. Bovendien valt te betwijfelen of het echt resulteert in minder verdroging. Voor aanpak daarvan staan waterschappen aan de lat, niet waterbedrijven.
Schone Rivieren, een samenwerking van IVN Natuureducatie en Stichting De Noordzee, streeft naar een zwerfafvalvrije rivierdelta in 2030. Dat gaat met de huidige aanpak van zwerfafval niet lukken, is de conclusie na vijf jaar grootschalig rivierafvalonderzoek. "De aanpak is veel te vrijblijvend en richt zich te weinig op het wegnemen van de oorzaken. Het is dweilen met de kraan open," zegt Joost Barendrecht, projectleider van het onderzoek.
In beleid en regelgeving wordt in kolommen gedacht. Het ministerie van Landbouw, Natuur en Visserij (LNV) kijkt milder naar stoffen die zo fraai ‘gewasbeschermingsmiddelen’ worden genoemd dan het ministerie van Infrastructuur en Water (IenW). In het drinkwaterbesluit heten ze dan ook gewoon pesticiden.
In de Tweede Kamer is nu een partij de grootste die de klimaatparagraaf in haar verkiezingsprogramma als volgt begint: “Al tientallen jaren worden we bang gemaakt voor klimaatverandering. Hoewel de voorspelde rampscenario’s - over de wereld die zou vergaan - door de jaren heen steeds extremer werden, is geen daarvan ooit uitgekomen.” En: “De Klimaatwet, het Klimaatakkoord en alle andere klimaatmaatregelen gaan direct door de shredder.” Het moet ook afgelopen zijn met die 'hysterische reductie’ van CO2, schrijft de PVV.
Stresstesten leiden nog te weinig tot de uitvoering van klimaatadaptatiemaatregelen bij stakeholders. Hoe krijgen we wél urgentiebesef in de risicodialoog? Door de uitkomsten van de stresstest te vertalen naar de maatschappelijke en economische impact.
Als laagste land houdt Nederland droge voeten met een uitgebreid complex van duinen, dijken, watergangen, sluizen en gemalen. Vooralsnog wil men dit systeem tot 2050 met extra zandsuppleties en dijkversterking blijven beschermen. Technisch kan dit, maar is het wel zo verstandig als op den duur een overstap naar een andere strategie volgt? Te lang opschalen zou een aanzienlijke 'regretmaatregel' kunnen blijken. Is het economisch niet beter om eerder over te gaan naar een lange termijn oplossing? Laten we meer vooruitkijken. Klimaatverandering vraagt om ingrijpende maatregelen.
Van de klimaatdoelen die de waterschappen zich hebben gesteld, komt energieneutraliteit in zicht, blijkt uit de toelichting op de Klimaatmonitor in H2O november. Het energieverbruik van de waterschappen daalde in een jaar tijd met 3,5 procent, terwijl het opwekken van duurzame energie uit bijvoorbeeld rioolwater aanzienlijk steeg. “Energie hebben we nu in de vingers”, zegt Hielke van der Spoel, senior beleidsadviseur waterketen bij Waterschap Rivierenland. Ergo: In 2025 zijn de waterschappen energieneutraal.
PODIUM
Podium is een platform voor opinies, blogs en door waterprofessionals geschreven artikelen (Uitgelicht). H2O draagt geen verantwoordelijkheid voor de inhoud van deze bijdragen, maar bepaalt wel of een bijdrage in aanmerking komt voor plaatsing. De artikelen mogen geen commerciële grondslag hebben.
