H2O Podium

De droogte maakt duidelijk: onze bodems hebben meer organische stof nodig. Effectieve Organische Stof is goed voor het vochthoudend vermogen, en tevens voor een betere mineralenhuishouding en ook nog eens voor het bodemleven, de bodemecologie.

Het klinkt nogal tegenstrijdig: een natuurbeschermingsorganisatie die de paling, icoon voor het herstel van de ecologische waterkwaliteit, niet mag beschermen in haar eigen natuurgebieden.

In 2017 sloegen de drinkwaterbedrijven alarm over nitraat in grondwater. De concentraties waren te hoog. We zijn twee jaar verder en de gehaltes zijn nog steeds zorgelijk. Sterker, in de zandgronden lopen ze op. Waar blijft de nieuwe drinkwateropstand?

OPINIE - De chemische waterkwaliteit is in 2018 weer een klein stukje ‘minder slecht’ geworden, met het laagste aantal aangetroffen bestrijdingsmiddelen sinds er door Delfland wordt gemeten. Maar gaat het nu echt beter?

“We moeten ons opnieuw uitvinden”, zeggen Wim Drossaert en Rogier van der Sande in H₂O juli. Drossaert is de baas van drinkwaterbedrijf Dunea, Van der Sande zwaait de scepter bij het Hoogheemraadschap van Rijnland. Beide bestuurders hebben elkaar gevonden in een visie op de toekomst. 

Om de huidige kwaliteit van onze infrastructuur en openbare ruimte in stand te houden, moeten er radicale keuzes worden gemaakt. Dat stelt Co Verdaas, de nieuwe dijkgraaf van Waterschap Rivierenland, die gisteren zijn inaugurele rede hield als hoogleraar Gebiedsontwikkeling aan de TU Delft.

Ze waren koud aangetreden of de nieuwe bestuurders van Wetterskip Fryslân kondigden voor 2020 een flinke verhoging van de tarieven aan. De tekorten zijn te hoog opgelopen in Friesland. En Wetterskip is niet het enige waterschap dat in last is. 

WATERBLOG - De drinkwatervoorziening, riolering en waterzuivering is natuurlijk altijd al van ons allemaal geweest, al is het maar omdat we het zelf betaald hebben. Maar voor de meeste mensen voelt dat niet zo. Wij gebruiken ze gewoon en de gemeente, het waterbedrijf en het waterschap zorgen wel dat het goed komt. Maar dat is nu toch aan het veranderen; door klimaatverandering, milieuaspecten en ruimtebeslag merken we steeds meer dat we zelf ook wat met de waterketen kunnen.

Het jubilerende Wateropleidingen had in de afgelopen 25 jaar 50.179 cursisten, zo staat in H₂O van mei. Een indrukwekkend aantal. Als de jubilaris een feestje zou geven voor alle cursisten, dan zou hij de Kuip in Rotterdam moeten afhuren (51.117 plaatsen). Het zou wel een mannenfeestje zijn, want van de cursisten in de afgelopen 25 jaar was 8 procent vrouw, net meer dan 4.000.

Een opkomst van iets meer dan 50 procent bij de waterschapsverkiezingen, dat stemt de waterschappen tevreden. Bij de editie in 2015 bedroeg het opkomstpercentage 43,5 procent. Een stijging derhalve van bijna 7 procentpunten, dat is een serieuze groei. 

OPINIE - Het veranderende klimaat vraagt aanpassingen van bijna iedereen, maar misschien wel in het bijzonder van de waterschappen, stelt Bart Stoffels. Zij moeten bijdragen aan regionale klimaatvisies en dat betekent: kennis delen, op tijd aan tafel zitten, een visie hebben, flexibel zijn, innoverend vermogen hebben, duidelijk communiceren, inspireren, mede investeren in groene stadsprojecten, waar nodig de kar trekken, maar niemand voorbijlopen. “Het is een uitdagend pakket aan eisen.”

Waterschappen kondigden ze met de nodige tamtam aan: energiefabrieken. Het is een benaming die verwachtingen wekt, een framewoord. Volgens de definitie is een energiefabriek ‘een rwzi die energieneutraal is of energieleverend werkt’. Dat is bij lang niet alle ‘energiefabrieken’ het geval, het zijn in feite slibvergistingsinstallaties en leveren nog altijd minder energie dan de rioolwaterzuivering zelf verbruikt.

OPINIE - Actief grondwaterbeheer, in zowel Hoog- als Laag-Nederland, is dringend gewenst om de zoetwatervoorziening veilig te stellen. Wie voert de regie en neemt het initiatief?

OPINIE - Het Hedwige-Prosperproject gaat tegen alle regels in, met als gevolg afname van biodiversiteit en economische en cultuurhistorische teloorgang. Wil Lases illustreert aan de hand van de landschapsevolutie ‘de dwaasheid van ontpolderen langs de Westerschelde’.

WATERBLOG - Gemeenten spelen een sleutelrol in het waterbeheer. Dat was altijd al zo omdat de riolering de schakel vormt tussen gebouw en watersysteem. Maar met de klimaatverandering komt daar nog wat bij: het klimaatbestendig maken van de leefomgeving is een samenspel tussen de overheid en de gebruikers en dat geldt des te meer voor de energietransitie die er aan komt.

OPINIE - Net als Rutger Bregman dachten Andrew James Segrave en Henk-Jan van Alphen dat co-creatie nergens toe zou leiden. "In ons polderland lijkt samenwerking soms een reflexmatige antwoord op alles, en ook een antwoord op niets: samenwerking om het samenwerken." Maar ze zijn van mening veranderd. In deze transitietijd kan co-creatie noodzakelijke transities zoals klimaatadaptatie haalbaar maken.

De les van 2018: elke kubieke meter water telt als het kurkdroog is. Daarom leek het besluit om het waterpeil in het IJssel- en Markermeer in de zomer te laten fluctueren mooi getimed, maar feitelijk was het te laat.

WATERBLOG - Het traditioneel eerste congres van 2019, de vakantiecursus van de TU-Delft, bood een goed zicht op de in ontwikkeling zijnde kennis en de generatie die er mee aan de slag zal gaan.

OPINIE - Waterschappen worstelen met de vraag welke rol zij kunnen spelen bij de transitie naar een regionale circulaire economie. De eerste stappen zijn al gezet, maar er liggen nog onontgonnen kansen. Waterschappen kunnen de waterketen verder sluiten en Organische Stof Hubs realiseren.

WATERBLOG - Het Klimaatakkoord maakt het duidelijk: er is een energietransitie nodig. Dat energie en water met elkaar verbonden zijn hoef je de watersector natuurlijk niet uit te leggen. Maar wat betekent dat nu voor de rol van de watersector in deze energietransitie? Blaast de sector zijn partijtje mee of… neemt de watersector het voortouw? Dit was de rode draad van het KNW najaarscongres.