secundair logo knw 1

Reinier van Zutphen, de Nationale Ombudsman en Arno Visser, de aftredend directeur van de Algemene Rekenkamer concludeerden afgelopen januari onafhankelijk van elkaar dat het openbaar bestuur vastloopt. De Ombudsman stelde dat de overheid in de uitvoering faalt en haar beloftes niet nakomt.

door Harrie Timmer

Harrie Timmer column 180 vk Harrie TimmerArno Visser gaf ook een oplossing: de ongelukkige scheiding tussen beleid en uitvoering moet weg. Dat je op de ene plek beleid maakt (het wat) en op de andere plek uitvoert (het hoe), werkt niet. Haagse beleidmakers weten niet meer wat uitvoerbaar is. Hierdoor ontstaat een parallelle schijnwereld. Vileinste inzicht uit het Telegraaf interview: Den Haag zit vol met beleidsmákers, maar ze maken eigenlijk niks: alleen papier.

Nu is er niks mis met papier. Een prachtig circulair product en beleidsnota’s geven richting. Richting is nodig. We moeten díe kant op, want doel X moet gehaald. Het grote probleem zit ‘m in het daadwerkelijk bereiken van die doelen. Het lukt ons niet goed om te doen wat we beloofd hebben.

De Amerikaanse president Kennedy had het makkelijk. Hij riep in 1961 dat er een mens naar de maan moest. Hij startte het Apollo-project met een helder doel, een capabele organisatie met goede mensen en voldoende budget, en in 1969 stonden ze er.

Hier gaat het bij ons dus mis. In het nationaal waterbeleid wreekt zich dat we niet allemaal Kennedy’s zijn en NASA-raketwetenschappers tot onze beschikking hebben. Lagere organen zoals provincies en waterschappen vinden er vaak zelf ook wat van en claimen regie en eigen beleidsruimte. Belangengroepen duwen en trekken aan het doel (waarom niet naar Mars?, waarom überhaupt?), waarna met name waterkwaliteitsambities vastlopen in de grindbak van goede bedoelingen en steeds vagere uitvoeringsprogramma’s waar schriftgeleerden subtiel allerlei ontsnappingsroutes hebben ingebouwd.

Het lukt ons niet goed om te doen wat we beloofd hebben

Het opmerkelijke is dat waterkwantiteit dat probleem niet kent. Kustverdediging en dijkversterking lijken wél redelijk op orde. Waarschijnlijk door het heldere en breed gedragen doel, de aparte organisatie van het Deltaprogramma en het ruime gereserveerde budget. Onderliggend: dat vinden we blijkbaar belangrijker. Beleidsdoel staat buiten discussie, de uitvoering wordt via het Deltaprogramma en gestructureerd overleg in klassieke 6 jarenplannen gegoten en waar nodig hebben we de Crisis- en herstelwet om versneld een dijkverhoging door te drukken.

We kunnen het dus wel. Er is blijkbaar een tweedeling tussen enerzijds doelen die we écht willen halen en anderzijds doelen waarbij we een stapje de goede kant op ook al voldoende vinden. Inmiddels staat ons ook op waterkwaliteitsgebied het water tot de lippen. Denk aan PFAS en de KRW-doelen. Het lijkt dus een goed idee om de uitvoering van het waterkwaliteitsbeleid zoals de KRW en de lozingen van Zeer Zorgwekkende Stoffen onder een doelgerichte, autonome organisatie met voldoende budget te organiseren. Als we écht wat willen kan dat een stapje de goede kant op zijn.

Harrie Timmer is geohydroloog en schrijft een column in het vakblad


MEER COLUMNS VAN HARRIE TIMMER 
Voorbij het stofje van het jaar
Bestuurders en Ingenieurs 
Leve Europa
Don’t look down
De disfunctionele kringloop van rijksbeleid en regionale regie
We zijn ze, en ze doen het best goed
Een geborgde zetel voor de regenboogforel
Doen is het nieuwe denken
Het parallelle universum van de waterwereld
Nader onderzoek wordt niet aanbevolen
Een wet op de milieudoelen
U drinkt uw eigen gezeik 

Typ je reactie...
Je bent niet ingelogd
Of reageer als gast
Loading comment... The comment will be refreshed after 00:00.

Laat je reactie achter en start de discussie...

h2ologoprimair    PODIUM

Podium is een platform voor opinies, blogs, het redactioneel en door waterprofessionals geschreven artikelen. Deze bijdragen (UITGELICHT) zijn voor rekening van de auteurs.
H2O heeft voor Uitgelicht geen bemoeienis met de inhoud, behoudens de beoordeling of de bijdrage in aanmerking komt voor plaatsing. De artikelen mogen geen commerciële grondslag hebben.

(advertentie)

Laatste reacties op onze artikelen

wat een briljante toepassing: nu nog de vraag hoe specifiek die taal is of kan worden...
Voor mij is het onbegrijpelijk dat de leiding van deze bedrijven niet zou begrijpen wat ze doen. Is het dan toch onkunde of wentelen ze de kosten gemakkelijk af op de overheid?
Breng het toezicht op alle lozende bedrijven terug onder het gezag van de waterdiensten als Rijkswaterstaat en de Waterschappen. Daar zit de expertise op dit gebied. We staan met de waterparagraaf voor een enorme opgave, en de uitdaging is beter op zijn plaats bij de waterdiensten.
@Fred SandersIk denk dat wetenschappers te veel willen onderzoeken om hun studenten lesstof te verschaffen en moet daarbij steeds denken aan de Eierlandse dam en prof. Marcel Stive. 25 jaar geleden wist hij al dat er vóór en áchter deze 850 meter lange strekdam begrijpelijke stromingsproblemen waren, die stromingsreacties zijn er nu nog. kustverdediging.nl 
@JacobsTja, wat zal ik zeggen, ik mis in Jos zijn verhaal over de de grote hoeveelheid Escherichia coli bacterie die in het grondwater zit, zelf al op meer dan 30 meter diepte, en ook mis ik de hoeveelheid ijzer en mangaan die in het grondwater zit, en dit alles kost veel om het eruit te halen, tot op heden wordt mijn grondwater afgekeurd en dat al tot 4 keer toe.
Dus, bezint eer gij begint, en complexe filter systemen zijn nu niet bepaald goedkoop in aanschaf maar vragen ook onderhoud. En laten we het een hebben over die andere stofjes, zoals medicijnen, ook deze dringen diep door in de grond, en deze zijn niet zo gemakkelijk eruit te halen, persoonlijk ben ik niet zo blij met een chemokeur van een ander... Mvg John