Het gebruik van de partydrug XTC is in Nederland het afgelopen jaar opnieuw toegenomen. Dat blijkt uit onderzoek in het rioolwater van Amsterdam, Utrecht en Eindhoven.
In Utrecht was de gevonden hoeveelheid MDMA, de werkzame stof in XTC, de afgelopen jaren min of meer gelijk, in Eindhoven was er enkele malen sprake van een lozing, maar in Amsterdam zit de stijgende lijn er al jaren in. Daarmee blijft de hoofdstad koploper in Europa.
Dat blijkt uit de cijfers die het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) deze week prijsgaf. Die betreffen 56 steden in een kleine 25 landen in Europa, Australië en de Verenigde Staten. Hoogleraar Pim de Voogt van onderzoeksinstituut KWR onderzocht voor het zevende jaar op rij in samenwerking met de waterschappen drie grote Nederlandse steden.
Lozingen
Voor het EMCDDA-onderzoek verzamelden de onderzoekers gedurende een week in maart chemische analyses van afvalwatermonsters. Behalve naar xtc (ecstasy) keken ze ook naar cocaïne (benzoylecgonine), amfetamine en methamfetamine.
De consumptie van cocaïne blijkt in de periode van 2011 tot 2017 redelijk stabiel. Methamfetamine wordt in Nederland slechts zeer beperkt gebruikt, maar neemt in Amsterdam wel toe. Amfetamine piekte net als in sommige voorgaande jaren in Eindhoven, waarschijnlijk als gevolg van lozingen in het riool na illegale productie.
De Voogt keek de afgelopen jaren ook, op hun verzoek, naar een negentien kleine gemeenten in Nederland, waardoor een vergelijking mogelijk is. De gemiddelde cocaïneconsumptie daar was ongeveer even groot als die in Utrecht, voor wat betreft xtc lag die duidelijk lager. Amfetamine werd juist weer meer aangetroffen, en in enkele gemeenten werd tot verrassing van de onderzoeker zelfs methamfetamine aangetroffen.
Grootschaliger onderzoek
Net als vorig jaar pleit De Voogt ook nu weer voor grootschaliger onderzoek naar drugsgebruik via het rioolwater. ‘’Het zijn confronterende cijfers die stevige discussies teweegbrengen. Maar twee dagen na publicatie is de rust in Nederland weergekeerd. Tot nu toe hebben amper 20 van de 390 Nederlandse gemeenten een rioolonderzoek laten uitvoeren.’’
Dat maakt het volgens de hoogleraar lastig om een vergelijking te maken tussen bijvoorbeeld landelijke en stedelijke gebieden of om ontwikkelingen over een langere periode te ontdekken.
Voor gemeenten kan zo’n onderzoek interessant zijn omdat het veel zegt over bijvoorbeeld de volksgezondheid. ‘’In rioolwater zit heel veel informatie opgesloten. Bijvoorbeeld of er in een stad meer kanker voorkomt dan elders. Of dat er tijdens een evenement doping is gebruikt.’’
MEER INFORMATIE
Resultaten KWR-onderzoek met grafieken
Resultaten Europees EMCDDA-onderzoek
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.