De bloembollensector heeft een integrale visie op water gepresenteerd. De sector wil zijn verantwoordelijkheid nemen voor schoon water en maatregelen initiëren tegen verzilting, watertekort en wateroverlast.
Het visiedocument Samen werken aan water werd gisteren (8 november) naar buiten gebracht door brancheorganisatie KAVB en het Milieuplatform Bloembollen. De visie wordt deze week uitgereikt aan bestuurders van provincies en waterschappen in heel Nederland. De bloembollensector is de eerste agrarische sector met een eigen visie op water.
Directe aanleiding is de wateroverlast waarmee bloembollentelers rond Venlo vorig najaar kampten na meerdere hoosbuien, vertelt KAVB-directeur Prisca Kleijn. “In die regio hebben toen diverse bollenvelden onder water gestaan en grote schade opgelopen. Het veranderende klimaat kan in de toekomst steeds meer problemen opleveren voor bollentelers, in de vorm van wateroverlast of juist watertekort. Daarnaast speelt voor de sector natuurlijk al langere tijd het probleem van schoon water: hoe zorgen we voor zo weinig mogelijk uit- en afspoeling op het erf en op de velden? En dan zijn er nog gebieden in Nederland waar de verzilting van de bodem steeds problematischer wordt voor de bloembollensector. Bloembollen hebben niet te veel, niet te weinig en niet te zout water nodig. Alles bij elkaar reden om een integrale visie op water op te stellen.”
Voor het aanpakken van de diverse problemen zet de sector in op meerdere middelen. Nieuwe technieken kunnen er bijvoorbeeld voor zorgen dat er minder vervuiling in het afvalwater komt. Ook het gedrag van telers kan bijdragen aan een betere omgang met (afval)water. Kleijn: “In Noord-Holland hebben we een pilot gehouden die gericht was op bewustwording. Bijvoorbeeld: waar spuit je je machines schoon: op onverharde grond, of op juist op verharde grond, waarbij je het afvalwater opvangt. Uit metingen op en rond de bedrijven bleek dat er met bewustwording en ander gedrag heel veel winst is te behalen.”
Ook samenwerking met andere partijen is een belangrijk onderdeel van de visie. In het voortraject vonden tientallen gesprekken plaats met ondernemers uit de sector, onderzoekers van diverse instellingen en experts van waterschappen, provincies en de Rijksoverheid. “Alleen al door het voortraject zijn mooie plannen ontstaan”, aldus Kleijn. “Zo gaan we volgend jaar met het hoogheemraadschap van Rijnland een project opzetten om fosfaat – afkomstig uit bemestingsmiddelen – terug te winnen uit water.”
Brede samenwerking is nodig om grote problemen als verzilting en klimaatproblematiek aan te pakken, stelt Kleijn, maar oplossingen kunnen soms ook verrassend eenvoudig zijn. “Na de overstromingen rond Venlo bleek het slootkantenbeheer daar niet altijd even goed te zijn. Sommige sloten waren vol gegroeid met planten en riet, waardoor de afwatering niet optimaal was. Inmiddels zijn daar met het waterschap afspraken over gemaakt.”
Andere landbouwsectoren zoals de akkerbouw en de teelt van vollegronds groente kampen met vergelijkbare problematiek als de bloembollensector. Toch heeft de bloembollensector besloten een eigen visie uit te brengen. “Als kleine sector kunnen we dat relatief eenvoudig doen. Onze samenwerking met en binnen de LTO is prima, maar een gezamenlijke visie van meerdere sectoren had heel wat voeten in de aarde gehad. Uiteraard staat het andere sectoren vrij delen van onze visie over te nemen.”
Kijk hier voor de visie Samen werken aan water van de bloembollensector
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.