Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer hebben een overeenkomst getekend over het onderhoud van de begroeiing langs de grote rivieren. Hiermee worden het belang van hoogwaterveiligheid en natuurdoelen zo goed mogelijk gecombineerd.
Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de doorstroming van water in de uiterwaarden langs de grote rivieren. Deze doorstroming moet voldoende zijn om hoogwater op te vangen. Bomen en struiken mogen geen belemmering vormen. Wilfred Vruggink, omgevingsmanager Stroomlijn en vegetatiebeheer bij Rijkswaterstaat, heeft het over een forse opgave. “We hebben te maken met vijftigduizend hectare uiterwaarden en twaalfduizend eigenaren.”
De overeenkomst met Staatsbosbeheer is volgens Vruggink een eerste belangrijke stap. Staatsbosbeheer heeft 7.500 hectare aan riviernatuur onder zijn hoede en is daarmee de grootste terreinbeheerder in de uiterwaarden. “Wij hebben heldere afspraken gemaakt over waar de begroeiing vanuit het belang van hoogwaterveiligheid laag moet zijn en waar meer ruimte voor bomen en struweel is. Deze overeenkomst is een model voor andere afspraken. We willen als Rijkswaterstaat het komende jaar vergelijkbare overeenkomsten sluiten met Natuurmonumenten en de Provinciale Landschappen.”
Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer hebben oog voor elkaars belangen. Vruggink: “Het belang van hoogwaterveiligheid staat niet ter discussie. Staatsbosbeheer is het daar volledig mee eens. Rijkswaterstaat erkent op zijn beurt de natuurwaarden. Samen streven we naar zo goed mogelijke oplossingen voor de terreinen.” Het vegetatiebeheer blijft in handen van Staatsbosbeheer. “Het maakt voor ons niet uit hoe dat gebeurt”, zegt Vruggink. “Rijkswaterstaat heeft een financiële verantwoordelijkheid. Als er vanwege hoogwaterveiligheid extra moet worden gemaaid, vergoeden we dat.”
Hierbij fungeert de Vegetatielegger als meetlat. Dit is een nieuw instrument van Rijkswaterstaat. De legger toont de ‘maximale ruwheid’ per 25 vierkante meter uiterwaard. Vruggink licht toe: “Voor de Vegetatielegger zijn luchtfoto’s gemaakt. Op basis daarvan zijn plaatjes van alle uiterwaarden langs de grote rivieren gemaakt. Hiermee is per locatie te zien hoe hoog de vegetatie mag zijn. De legger is openbaar toegankelijk. Iedereen kan de overzichtskaarten bekijken.”
Vruggink is ook betrokken bij het programma Stroomlijn, waarbij sinds 2011 langs de grote rivieren begroeiing is weggehaald. Dit programma is bijna afgelopen; er resteren nog enkele kleine werkzaamheden. Vruggink spreekt over een noodzakelijke inhaalslag. “Het gaat om duizend hectare uiterwaarden waar de vegetatie te lang is doorgegroeid. Dat is nu weer op orde. De ervaring die wij hiermee hebben opgedaan, is van nut voor de overeenkomsten die we sluiten.”
Meer informatie
Bericht Rijkswaterstaat over overeenkomst
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.