De verzekeraars willen dat in Nederland de weerbaarheid tegen de gevolgen van klimaatverandering wordt vergroot. Ze dringen - opnieuw - aan op een collectieve verzekering tegen schade als gevolg van overstromingen. Maar ook moet er 'klimaatbestendig' worden gebouwd met voldoende 'riolerings- en afwateringscapaciteit'.
De verzekeraars maken zich zorgen over de gevolgen van de klimaatverandering. Door het extreme weer neemt de schadelast toe. Het Centrum voor Verzekeringsstatistiek komt op een bedrag van een kwart miljard euro per jaar aan extra schade als het meest extreme klimaatscenario van het KNMI uit 2014 werkelijkheid wordt. Volgens dat scenario is de gemiddelde temperatuur in 2085 met 3,5 graden gestegen.
De verzekeraars merken nu al dat de schade toeneemt als gevolg van de klimaatverandering, zeggen ze. Vorig jaar moesten ze vijfhonderd miljoen euro uitkeren als gevolg van de schade door de extreme hagelbuien in Brabant en Limburg. De neerslag leidde tot 100.000 meldingen van schade aan gebouwen, voertuigen en gewassen.
Die extreme hagelbui bracht voorts een reeks aan problemen aan het licht (sommige risico's zijn helemaal niet verzekerd, er bestaat onduidelijkheid over dekkingen) die de verzekeraars er toe aanzetten om een zogeheten issuecommissie Klimaat in te stellen. Die commissie schreef het rapport 'Hoofd boven water' met twaalf aanbevelingen, uiteenlopend van: 'stimuleer risicomanagement bij ondernemers' tot 'heb aandacht voor droogte'.
'Actueler dan ooit'
Dat rapport werd vandaag in openbaarheid gebracht door de verzekeraars. Ze verwezen daarbij naar recente weersextremen, zoals de overstromingen in Zuidoost-Azië en Houston en ook de ravage die is aangericht door de orkanen Irma en José. Ze maken de noodzaak tot het treffen van een regeling voor overstromingsrisico actueler dan ooit, aldus het Verbond van Verzekeraars. “We moeten het nu regelen en niet pas de put dempen als het kalf verdronken is,” aldus algemeen directeur Richard Weurding van het verbond.
'Regelen' betekent ook dat consumenten en bedrijven het eigen risico moeten kunnen blijven beheersen bij een veranderend klimaat. "Dat kan alleen door gezamenlijke publieke-private inzet," aldus de verzekeraars. Daarin zien ze een rol voor zichzelf, maar ook voor de overheid en andere maatschappelijke partijen.
De verzekeraars stellen vast dat er in Nederland veel geld en kennis in hoogstaande technische maatregelen wordt gestoken om de gevolgen van klimaatveranderingen beheersbaar te houden. Maar er blijft altijd een 'restrisico' over, zeggen ze erbij. Zoals bij overstromingen. In Nederland is de overstromingsschade vrijwel onverzekerbaar, aldus de verzekeraars. Daar komt bij dat de meeste Nederlanders denken dat schade aan huizen en auto's bij overstromingen 'gewoon verzekerd' is. Een misvatting.
Collectieve oplossing
De verzekeraars blijven daarom, zo schrijven ze, pleiten voor een collectieve oplossing. "Zoals in Belgie, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk het geval is". Daarbij wijzen ze erop dat uit OESO-onderzoek blijkt dat in landen met een collectieve regeling schade-afhandeling en economische herstel sneller gaat. Redenen om het collectief te regelen, is de suggestie. Maar voor zo'n regeling is wel de instemming van de overheid nodig, stellen de verzekeraars.
Los van de discussie over een collectieve regeling, gaan de verzekeraars onderzoeken of ze zelf de schade van ‘kleine overstromingen’ kunnen gaan dekken via een aanpassing van de neerslagclausule. Verder gaan ze, zo kondigen ze aan, onder meer met betrokken instanties overleggen om op basis van de schadegegevens knelpunten op te lossen. “Bijvoorbeeld door bij renovatie of nieuwbouw klimaatbestendig te bouwen en te voorzien in voldoende riolerings- en afwateringscapaciteit.”
Lees het rapport van het Verbond van Verzekeraars:
Hoofd boven water - verzekeren van schade in een veranderend klimaat
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.