Volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu blijft het drinkwater rondom de Chemours-fabriek in Dordrecht veilig. De marges dreigen echter op de lange termijn heel klein te worden. Het RIVM pleit ervoor om in de toekomst de emissie van GenX-stof FRD-903 verder te verminderen.
Het RIVM heeft gisteren een risicoschatting gepubliceerd van de blootstelling aan FRD-903 via drinkwater. Hiervoor zijn berekeningen van drinkwaterbedrijf Oasen gebruikt. FRD-903 is het anion dat zich bij toepassing van de GenX-technologie in water vormt. De stof is mogelijk kankerverwekkend voor de mens. Chemours mag op basis van de aangepaste vergunning van april 2017 maximaal 2.035 kilo FRD-903 per jaar (was voorheen 6.400 kilo) lozen op de rioolwaterzuivering van Dordrecht.
Volgens het RIVM is bij deze emissie het drinkwater nu en in de toekomst veilig. Het instituut stelt wel dat de marges heel klein worden bij twee van de drie zuiveringsstations die stroomafwaarts van Chemours liggen. Bij de stations van Lekkerkerk en Nieuw-Lekkerland zullen de berekende concentraties FRD-903 in drinkwater op de lange termijn de richtwaarde van 0,15 microgram per liter ‘net niet’ overschrijden. De maximale concentraties worden rond 2090 bereikt.
Bij het zuiveringsstation van Ridderkerk blijft de berekende concentratie FRD-903 in drinkwater ruim onder de richtwaarde. Het RIVM heeft ook nog gekeken naar twee scenario’s met hogere lozingen. Dan wordt in Lekkerkerk en Nieuw-Lekkerland de veilige richtwaarde rond 2030 overschreden; in Ridderkerk blijft de concentratie FRD-903 daar bij alle scenario's onder.
Het RIVM vindt dat de aanwezigheid van de GenX-stof in het oppervlaktewater goed in de gaten moet worden gehouden. Ook is een bepaalde veiligheidsmarge nodig om toekomstige ontwikkelingen zoals andere bronnen en klimaatverandering mee te nemen. “Dit pleit ervoor dat de emissie van FRD-903 naar oppervlaktewater in de toekomst verder wordt verlaagd”, schrijft het instituut.
Oasen ondersteunt deze aanbeveling. “Het bericht van het RIVM bevestigt nogmaals waarom wij in juni in beroep zijn gegaan tegen de lozing. We weten dat het drinkwater op dit moment veilig te drinken is en dat dit ook de komende decennia niet zal veranderen. Het langzaam opvullen van de veilige norm is echter onverstandig, omdat we daarmee in de toekomst geen veiligheidsmarge hebben bij andere scenario’s”, aldus het drinkwaterbedrijf.
Staatssecretaris Sharon Dijksma van Infrastructuur en Milieu kwam gisteren met de spoedbrief waarom de Tweede Kamer een week geleden had gevraagd. De Kamer vroeg onder meer naar de toezegging van Chemours om miljoenen te investeren in een nieuwe proefinstallatie om GenX beter te zuiveren uit afvalwater. Deze proefinstallatie met een actief koolbed is inmiddels operationeel, schrijft Dijksma. “Volgens Chemours zijn de eerste testresultaten veelbelovend, maar zijn nog meerdere proeven nodig om definitieve conclusies te trekken. Deze proeven zullen de komende maanden worden uitgevoerd.”
Een ander aspect dat in de brief aan bod komt, is het onderzoek van toxicologen van de Vrije Universiteit (VU) naar de gehalten van GenX-stoffen en voorganger PFOA (ofwel C8) in de omgeving van Chemours. Er werd zelfs geadviseerd om voorlopig geen fruit en groente uit eigen tuin te eten. Het RIVM is om een second opinion gevraagd. De staatsecretaris wijst op het verkennende karakter van de beperkte studie van de VU. Daardoor is het volgens het RIVM niet mogelijk om conclusies te trekken over de hoeveelheid GenX-stoffen en PFOA in fruit en groente in de eigen tuin, dus ook niet of mensen bij het eten daarvan risico’s lopen.
Dijksma vindt het belangrijk dat hierover meer duidelijkheid komt. Binnenkort is er een gezamenlijke bijeenkomst van alle betrokken partijen. De bedoeling is om met een vervolgonderzoek onder regie van het RIVM de resterende onduidelijkheid weg te nemen.
U vindt hier meer informatie:
Risicoschatting door RIVM van blootstelling aan FRD-903 via drinkwater (3 augustus)
Reactie van drinkwaterbedrijf Oasen op risicoschatting van RIVM (3 augustus)
Brief van staatssecretaris Sharon Dijksma over situatie bij Chemours (3 augustus)
Lees ook de eerder verschenen berichten:
GenX ook aangetroffen in Maas en Rijntakken
‘Chemours mogelijk helemaal niet gestopt met PFOA’
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.