Marleen van Rijswick, hoogleraar Europees en nationaal waterrecht aan de Universiteit Utrecht, is onderscheiden met de Honorary Fellowship van KWR Water Research Institute. Ze krijgt de onderscheiding voor haar inzet voor fundamenteel recht op water.
Van Rijswick kreeg de kristallen plaquette horend bij de fellowship, uitgereikt tijdens een bijeenkomst bij KWR in Nieuwegein. Het onderzoeksinstituut prees de toegankelijke wijze waarop zij zich uitspreekt over het fundamentele recht op water. “Daarnaast laat Van Rijswick zien wat het verbindend vermogen is van wet- en regelgeving, wat hard nodig is om de stap naar een gezond en duurzaam water- en bodemsysteem te maken.”
Van Rijswick, die al ruim 10 jaar samenwerkt met KWR, staat aan het hoofd van het Utrecht Centre for Water, Oceans and Sustainability Law, verbonden aan de Universiteit Utrecht. Dit centrum richt zijn onderzoek op water en duurzaamheidsvraagstukken in binnen- en buitenland.
In reactie op haar onderscheiding zegt de laureate onder meer: “Wanneer je het hebt over de rol van het recht bij het beschermen van water, zie je dat mensen daar soms nerveus van worden. Dat komt omdat het recht in de discussie rond waterbescherming vaak gaat over belemmeringen. Gaat Nederland bijvoorbeeld op slot vanwege de Kaderrichtlijn Water? Of komen er rechtszaken? Dat is niet waarover het zou moeten gaan. We moeten praten over waarom het belangrijk is dat we onze bronnen beschermen. Daar hebben overheden en drinkwaterbedrijven verantwoordelijkheden in. Vervolgens zijn er juridische instrumenten, bedoeld om in te zetten ten behoeve van het algemeen belang.”
Eerlijker voor de boeren en de maatschappij.
Het pleidooi voor meer overleg in het kader van grensoverschrijdend waterbeheer met Duitsland en België, maar ook met Luxemburg, Frankrijk en Zwitserland, is wel steekhoudend. Het stroomgebied van de Rijn beslaat naast Nederland immers Zwitserland, Duitsland en Frankrijk. Stroomgebied van de Maas beslaat naast Nederland ook Frankrijk, Luxemburg, België en Duitsland. Voor zover ik weet zijn er in waterschapverband slechts een aantal pilots hier momenteel concreet mee bezig o.a. via het ontwerpen en operationaliseren van grensoverschrijdend waterbeheer rondom de Overijsselse Vecht en ook voor delen van het Roer stroomgebied dat aansluit op de Maas. Ruimte voor de rivieren in Nederland gaat maar beperkte impact hebben als niet eenzelfde inhaalslag gaat plaatsvinden in de bovenstrooms genoemde landen.
Acht kennisinstituten uit Nederland, België, Duitsland en Luxemburg gaan daarom onder coördinatie van Deltares onderzoek doen naar beter beheer van grensoverschrijdende regionale stroomgebieden. De watersnood in juli 2021 heeft geleerd dat autoriteiten hier geen goed overzicht over hebben en dat kennis over de overstromings- en droogterisico’s langs de kleinere grensoverschrijdende zijrivieren van de Maas en Rijn nog heel versnipperd is.
Het artikel stelt terecht dat voor grensoverschrijdend waterbeheer nog te weinig urgentie is.