H2O Actueel

Het huidige neerslagtekort laat een verdere oplopende trend zien, zit ruim boven de 5 procent droogste jaren en nadert het niveau in 2018. Het wordt in steeds meer gebieden lastig om voldoende water aan te voeren en aan de watervraag van alle gebruikers te voldoen. Natuurgebieden staan onder druk, de landbouw merkt de effecten en de hinder voor de scheepvaart blijft toenemen. De aanvoer van de Rijn bij Lobith is met ca. 690 m³/s zeer laag en daalt richting 650 m³/s.

De onbekende stof in het Maaswater die er de oorzaak van is dat het Limburgse waterbedrijf WML al meer dan een maand geen rivierwater inneemt voor de productie van drinkwater, is geïdentificeerd. Het blijkt een natuurlijke stof, Neophytadiene, te zijn. De bestaande zuivering verwijdert deze stof afdoende, aldus WML.

Tijdens de Boskalis Beach Cleanup Tour hebben vrijwilligers 4.408 kilo afval op de stranden aan de Noordzeekust verzameld en verwijderd. Ze raapten tevens 86.954 sigarettenpeuken op. Dat zijn er bijna 30.000 meer dan vorig jaar, aldus Marijke Boonstra van Stichting De Noordzee.

Omgevingsmanagement wordt steeds belangrijker voor het succes van grote infrastructurele projecten, ook voor de waterschappen (van de toekomst). Hoe pakken die het aan? We vroegen het aan omgevingsmanagers van de dijkversterking in Steyl-Maashoek en van de Markermeerdijken. "Je hebt altijd te maken met verschillende belangen, meningen, visies. En je kunt niet iedereen gelijk geven."

De droogte in Europa zal wel eens de ergste in 500 jaar kunnen worden. Dat stelt het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek (JRC) van de Europese Commissie. Senior onderzoeker Andrea Toreti van JRC verklaarde afgelopen week dat mogelijk 47 procent van Europa te maken krijgt met ernstige droogte.

Waterschap Vechtstromen heeft gisteren (vrijdag) een verbod ingesteld voor het onttrekken van grondwater in delen van Twente en Salland om te voorkomen dat er onherstelbare schade ontstaat aan de natuur. Vallei en Veluwe stelt vandaag (zaterdag) een onttrekkingsverbod oppervlaktewater in voor het inlaatgebied polder Hattem, ook hier met als reden om 'onomkeerbarre schade' te voorkomen.

Als klimaatverandering en andere ontwikkelingen de rol van de waterschappen veranderen, past het huidige financieringsmodel dan nog wel? Corine Hoeben, van onderzoeksinstituut Coelo, en Rosemarie Ampting, directielid van Waterschap Rijn en IJssel, over globale ontwikkelingen en een decentrale overheid. “Toekomstgerichte investeringen kunnen een prima reden zijn om de tarieven aan te passen.”

Landbouwminister Henk Staghouwer vindt het ‘van groot belang’ dat Nederland opnieuw de derogatie op de Europese Nitraatrichtlijn binnenhaalt. Die beschikking geeft boeren de ruimte om meer stikstof uit te rijden op grasland dan de richtlijn aangeeft. “Ik acht het verkrijgen van een derogatie van groot belang vanwege de overwegend positieve gevolgen voor de waterkwaliteit”, schrijft de minister in antwoord op Kamervragen.

Rioolwateronderzoek heeft aan het licht gebracht dat het poliovirus rondgaat in de Britse hoofdstad Londen. Sinds februari zijn 116 poliovirussen aangetroffen in 19 rioolwatermonsters die genomen zijn in noordoost- en centraal-Londen, aldus het Britse Health Security Agency. De screeningsresultaten leiden tot actie. Om verspreiding van het virus te voorkomen krijgen alle kinderen in de leeftijd van één tot negen jaar in Londen de komende weken een vaccinatie tegen polio aangeboden.

Het peil in het IJsselmeer en Markermeer daalt, maar op dit moment is er nog voldoende om aan de watervraag te voldoen, aldus de Droogtemonitor. In spuikuilen en vaargeulen bij Kornwerderzand en Den Oever zit water met een verhoogd zoutgehalte, maar het chloridegehalte bij drinkwaterinnamepunt van PWN bij Andijk is nog steeds laag. Er zijn de komende dagen geen extra landelijke maatregelen nodig tegen de droogte, zo is de uitkomst van het overleg door het Managementteam Watertekorten (MTW) vandaag.

Gouverneur John Bel Edwards van de Amerikaanse staat Louisiana heeft zich in Nederland verdiept in de Hollandse aanpak van het waterbeheer. De Amerikaanse politicus stond aan het hoofd van een brede delegatie die maandag onder meer het doorstroomgebied de Noordwaard, de molens op Kinderdijk en het kennisinstituut Deltares bezocht.

De toekomst vraagt misschien wel een radicaal andere strategie van de waterschappen dan ze nu gewend zijn. Dat was de boodschap van het NSOB-essay ‘Het Nieuwste Waterschap’ bij het 90-jarig jubileum van de Brabantse Waterschappenbond in 2020. Die boodschap bleek niet aan dovemansoren gericht. Er komt een landelijk vervolg.

De waterafvoer in de Rijn daalt eind volgende week naar mogelijk 660 m³/s bij een waterstand van 6,5 meter. Daarmee zou de stand onder die van 2018 kunnen zakken, schrijft Alphons van Winden op de site Waterpeilen.nl. En als de droogte aanhoudt zou de stand in de laatste week van augustus kunnen zakken tot 6,4 meter. “De allerlaagste afvoer ooit, 620 m³/s uit 1947, bereken we voorlopig nog niet, maar we komen er dichtbij in de buurt”, schrijft Van Winden.

In Nederland zijn er nog geen problemen met de levering van drinkwater, in Frankrijk is dat anders. In meer dan honderd gemeenten zijn de watervoorraden op. De gemeenten worden nu zo veel mogelijk bevoorraad met drinkwater dat wordt aangevoerd met vrachtwagens. De Franse overheid heeft een interministerieel crisisteam ingesteld.

Waterschappen staan nog aan het begin van het integreren van intelligente digitale technologieën binnen hun organisatieprocessen. De toepassing van onder meer kunstmatige intelligentie, machine learning en robotica zal het werk fundamenteel veranderen, zeggen Jonas Heffels (programmamanager Innovatie & Transformatie bij Het Waterschapshuis) en Richard Bremer (Chief Information Officer bij Waterschap Rivierenland). “Het gaat bij digitale transformatie veel meer om een sociale en mentale transformatie dan een technische.”

Als het aan Vlaamse drinkwaterbedrijven ligt wordt het drinkwater in Vlaanderen flink duurder. De bedrijven willen de prijs stapsgewijs verhogen tussen 2023 en 2028 om het klimaatrobuust maken het drinkwaternetwerk te kunnen financieren. Of de prijsstijging er ook komt is de vraag, de Vlaamse Milieumaatschappij moet deze goedkeuren.

Door de aanhoudende droogte is er nationaal sprake van een feitelijk watertekort. Daardoor zijn mogelijk de komende weken nieuwe landelijke en bovenregionale maatregelen nodig om water te verdelen. Deze taak wordt vanaf nu belegd bij het Managementteam Watertekorten. Dat schrijft minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat in een brief aan de Tweede Kamer.

Bij innovatie denken waterschappers vaak aan techniek. Maar het waterschap van de toekomst vraagt ook om een andere manier van werken. De ondernemingsraad van Waterschap Rivierenland zette daarom het onderwerp ‘sociale innovatie’ op de agenda. “Het gaat om de balans tussen de harde en de zachte kant.”

Rijkswaterstaat, waterschappen, provincies en gemeenten die verantwoordelijkheid dragen voor waterbouw, zijn vaak sterk gespitst op ‘no-regret’. Maar in de praktijk bestaat veel onduidelijkheid over wat ermee wordt bedoeld en hoe dit moet. Deltares en de TU Delft hebben in een verkennend onderzoek zes oudgedienden naar hun ervaringen gevraagd.

Het hoogheemraadschap van Rijnland legt in de Haarlemmerpolder een piekberging aan waarin snel één miljoen kubieke meter water kan worden opgevangen. Bij extreme hoeveelheden neerslag wordt hiermee wateroverlast in het gebied rondom de Kagerplassen tegengegaan. Rijnland verwacht dat de piekberging gemiddeld eens in de vijftien jaar moet worden ingezet.