H2O Actueel

De hoge waterstanden in de Rijn, Waal en IJssel die de komende dagen nog zullen stijgen, zorgen volgens Rijkswaterstaat en waterschappen niet voor grote problemen. De gebruikelijke maatregelen in zo’n situatie doen hun werk, is de boodschap. De piek van het hoogwater in de Maas is inmiddels Limburg gepasseerd.

De provincies Groningen en Drenthe en de waterschappen Noorderzijlvest en Hunze en Aa’s hebben een beverbeheerplan vastgesteld. Het plan is nodig om bevers een goede plek te geven in de natuur van Groningen en Drenthe, zonder dat dit ten koste gaat van de waterveiligheid en de zorg voor voldoende water, schrijven de overheden. 

De structuur en de bereikbaarheid van het ‘Crisis Expert Team milieu en drinkwater (CET-md), een netwerk van acht kennisinstituten, is het afgelopen jaar aangepast. Het team is niet alleen meer via een centraal nummer te bereiken, maar ook via elk individueel instituut. Nieuw is ook dat de zogeheten watertelefoon van KWR Water, onderdeel van CET-md, kan worden gebeld voor andere vragen dan over drinkwater, zoals verontreiniging van oppervlakte- of grondwater.

Vanaf 15 februari wordt voor het eerst een rietproef in het Lauwersmeer gehouden. Tijdens de zes weken durende proef staat het waterpeil tijdelijk ongeveer veertig centimeter hoger. De verwachting is dat dit de natuur ten goede komt.

Kleinere windmolens in windrijke gebieden kunnen een bijdrage leveren aan de energie-ambities van de waterschappen. Gebruik van turbines met een vermogen onder 1 megawatt is vooral rendabel als waterschappen de opgewekte energie zelf benutten. Dit blijkt uit het STOWA-onderzoek ‘Kansen voor kleine windturbines bij waterschappen’.

De vakbeurs Aqua Nederland wordt verplaatst naar maart 2022. Organisator Easyfairs heeft besloten de beurs die van 22 tot en met 25 maart zou worden gehouden, niet door te laten gaan vanwege de coronamaatregelen. Een verplaatsing naar het najaar 2021 is geen optie vanwege de verzadigde (beurs)agenda.

De stad Amsterdam reserveert de komende 4 jaar jaarlijks 15 tot 20 miljoen euro van het onderhoudsbudget voor nieuwe projecten om de hoofdstad beter bestand te maken tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Een belangrijke rol bij de plannen is weggelegd voor de kennisinstelling AMS Institute.

De sterk stijgende waterafvoer in de Rijn en Maas heeft nog tot weinig problemen geleid. Wel zijn voorzorgsmaatregelen genomen, zoals het plaatsen van coupures en sluiten van keringen. De Maas bereikt dit weekend een afvoer van tot 1.750 m3/s of nog hoger tot 2.000 m3/s, schrijft Waterpeilen. In de Rijn stijgt het peil snel tot mogelijk 15 meter, de afvoer bedraagt dan tussen de 7.500 en 8.200 m3/s. 

Waterschap Aa en Maas participeert in een proef waarin zes weken lang het rioolwater van een zorginstelling wordt onderzocht op het coronavirus. Doel is om met rioolwatermeting op een zorglocatie meer zicht te krijgen op verspreiding van het virus, het effect van vaccinatie en ook op het nemen van maatregelen om negatieve effecten op gezondheid en milieu te verminderen. 

Het zoetwaterproject COASTAR van Arcadis en de Global Flood Risk Tool van Royal HaskoningDHV grepen vanmiddag net naast de publieksprijs van De Vernufteling. Die is toegekend aan de coronalift Eleminair van ingenieursbureau ABT, die tevens de juryprijs verdiende.

Als eerste waterschap in Nederland bouwt het Hoogheemraadschap van Rijnland een installatie die medicijnresten uit afvalwater verwijdert met actief poederkool (PACAS). Dat gebeurt op de awzi Leiden Noord, een van de landelijke ‘hotspots’ met verontreinigd water.

Als onderdeel van de grote vernieuwingsoperatie van de Afsluitdijk wordt er een vismigratierivier van vier kilometer aangelegd. Hierdoor krijgen trekvissen vrij baan om tussen IJsselmeer en Waddenzee te zwemmen. De werkzaamheden zijn gestart en duren naar verwachting tot en met 2023.

De kwaliteit van de drinkwaterwinningen in Nederland laat nog altijd te wensen over en is in de afgelopen jaren ook niet merkbaar verbeterd. Dat stelt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) vast na onderzoek. In meer dan de helft van de winningen vormt de waterkwaliteit een probleem. Probleemstoffen worden in 135 van de 216 winningen aangetroffen.

Bijna twee derde van de mensen ziet klimaatverandering als een wereldwijde crisis. Ook steunt een meerderheid maatregelen als het behoud van bossen en land en de inzet op duurzame energie. Dat blijkt uit een peiling van het United Nations Development Programme (UNDP).

Tijdens de Climate Adaptation Summit 2021 is een actieagenda voor de periode tot 2030 gelanceerd. Hierin staan allerlei maatregelen voor een versnelde aanpak van klimaatadaptatie. De nieuwe Water Adaptation Hub gaat de watersector meer verbinden met andere sectoren.

De waterschappen vangen al jarenlang steeds minder muskusratten en deze trend zette zich in 2020 door. Het waren er bijna 48.000, een vermindering met 5 procent ten opzichte van een jaar eerder. Het aantal gevangen beverratten groeide wel.

Waterschap Hollandse Delta laat de gevolgen van klimaatverandering voor ruimtelijke ontwikkelingen in het Rijnmond-Drechtstedengebied onderzoeken. Ingenieursadviesbureau Sweco is gevraagd de risico’s in kaart te brengen en aanbevelingen te doen. 

Voor de uitvoering van het Klimaatakkoord hebben gemeenten, provincies en waterschappen tot 2024 1,8 miljard euro nodig. Dat stelt de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) in een rapport aan minister Kajsa Ollongren (Binnenlandse Zaken). Als het aan de raad ligt moet de rijksoverheid de portemonnee trekken: 600 miljoen euro moet er naar de gemeenten en 37,5 miljoen naar de provincies. En de waterschappen moeten de ruimte krijgen om de eigen heffingen te verhogen.

De aanpak van de coronapandemie en de economische crisis vergt zoveel geld dat het ten koste gaat van de investeringen in klimaatadaptatie. Dat geldt met name voor ontwikkelingslanden. Om ‘klimaatbestendig herstel’ van beide crises binnen bereik te houden moet ontwikkelingshulp op niveau blijven (beter nog: verhoogd), de schuldenlast van arme landen verlicht worden, steun worden gekoppeld aan klimaatrisico en ook moet er vergaande verbetering komen van data en de beschikbaarheid daarvan over klimaatrisico’s. 

Op de rioolwaterzuivering Soerendonk wil waterschap de Dommel een ozoninstallatie bouwen om medicijnresten beter uit afvalwater te kunnen verwijderen. In plaats van een fysieke pilot van een jaar is hiervoor een veel goedkopere computersimulatie uitgevoerd in zes weken tijd.