Binnen het Zoet Zout Knooppunt bundelen provincies, waterschappen en drinkwaterbedrijven in de kustprovincies hun inspanning rond het onderwerp verzilting. Het knooppunt behoudt zijn regionale benadering, maar wil nu ook landelijk een knooppunt van kennis en initiatieven rond verzilting worden.
Het onderwerp verzilting speelt, mede door de droge zomers van de afgelopen jaren, een steeds grotere rol in het debat over waterkwaliteit. Verzilting is van invloed op de kwaliteit van het grond- en oppervlaktewater en daarmee de mogelijkheden voor land- en tuinbouw en drinkwaterwinning.
Het Zoet Zout Knooppunt (ZZK) heeft op dit moment vijf Regiomakelaars, actief van Zeeland tot aan Friesland en Groningen. “Als Regiomakelaars willen we eraan bijdragen dat kennis wordt ontsloten en kennis wordt gedeeld,” zegt Hanneke Douma. Douma is Regiomakelaar in Noord-Holland. “Het ZZK is bedoeld als verbinder: we willen projecten verbinden en ook de link leggen tussen theorie en praktijk. Dat doen we ook heel concreet, via praktijkkennisdagen met bezoeken aan projecten. Uiteindelijk hebben we de opdracht om de aanwezige kennis naar de gebruikers in het veld, bijvoorbeeld boeren of natuurbeschermers, te brengen.”
Het is daarbij de bedoeling dat het Zoet Zout Knooppunt een onpartijdige rol inneemt. Volgens Douma is het Zoet Zout Knooppunt niet voor of tegen verzilting. “Het is overduidelijk een onderwerp waar verschillende partijen verschillende belangen hebben. Ik denk dat het al enorm helpt als die belangen zichtbaar worden gemaakt.”
Landelijke koers
Douma verwacht dat het Zoet Zout Knooppunt meer dan tot nu het geval was, ook een landelijke koers zal gaan varen. “Er gebeurt al zoveel in Nederland rond dit onderwerp.” Daarom zoeken de Regiomakelaars de samenwerking met landelijke partijen als Deltares, Stowa en verschillende ministeries van I&W respectievelijk LNV.
Douma: “We zoeken ook de aansluiting bij landelijke programma’s als het Deltaprogramma Zoetwater en Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW). De kennis van en aandacht voor verzilting en zoetwatergebruik is de afgelopen jaren al enorm toegenomen. Wij willen in beeld brengen welke initiatieven er al zijn en de kennis uit de projecten delen met andere regio’s. Zo voorkomen we dat het wiel twee keer moet worden uitgezonden.”
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.