Zeeland komt met eigen deltaplan voor zoet water

De provincie Zeeland heeft in samenwerking met andere partijen waaronder Waterschap Scheldestromen een deltaplan voor zoet water opgesteld. Hierin wordt een reeks van mogelijke maatregelen gepresenteerd zoals effectievere irrigatietechnieken, wateropslag in bassins en ontzilting van zout water.

Het doel van het Zeeuws Deltaplan Zoet Water is dat Zeeland in 2050 weerbaar is tegen zoetwatertekorten. De uitgangssituatie is gecompliceerd, stelt de provincie. Zeeland is slechts beperkt aangesloten op het zoete rivierhoofdsysteem en heeft verder te maken met verzilting van de omliggende zoute wateren en het zoute grondwater. Dat is de reden om een eigen route uit te stippelen.

Maatwerk per gebied nodig
Het deltaplan biedt volgens de provincie een samenhangende aanpak in het licht van de klimaatverandering. Hierin staan mogelijke maatregelen voor de nabije toekomst aan de hand van zeven sporen: basis op orde, zuinig watergebruik, water langer vasthouden, water bergen, hergebruik van water, water aanvoeren, en functiewijziging en accepteren van restrisico’s (zie kader).

Daarbij is oog voor de duurzaamheid op langere termijn. Een aantal maatregelen is gemeengoed en wordt al vaak toegepast. Er zijn echter ook maatregelen opgenomen waarvan de haalbaarheid en toepasbaarheid nog moeten worden onderzocht.

Gezien de uiteenlopende Zeeuwse gebiedskenmerken is een generieke benadering volgens de provincie onrealistisch. Maatregelen vragen om maatwerk, zodat kan worden ingespeeld op variabele lokale omstandigheden. Daarom is gebiedsgericht samenwerken een van de leidende principes in het plan, naast onder meer een gezond ecosysteem als basis, functie volgt water en ruimte voor flexibiliteit en adaptatie.

Simpele ingrepen onvoldoende
Heel wat partijen hebben meegewerkt aan het maken van het Zeeuwse deltaplan: Waterschap Scheldestromen, gemeenten, agrarische organisaties, natuur- en milieuorganisaties, bedrijven en kennisinstellingen. Gedeputeerde Anita Pijpelink is blij met hun inbreng.

“Alle partijen leverden bouwstenen en beschreven de huidige stand van zaken. Het is duidelijk dat de zoetwaterproblematiek een complex, veelzijdig vraagstuk is. Je kunt het probleem niet oplossen met twee of drie simpele ingrepen. Ik ben er dan ook heel content mee dat het gelukt is om samen met alle belanghebbenden leidende principes te formuleren. Die geven houvast om samen aan de slag te gaan.”

MEERDERE SPOREN BIJ MAATREGELEN

Basis op orde. Het gaat om het belang van een sterk ecosysteem en een veerkrachtige bodem. Er is nog veel ruimte voor verbetering van de bodemkwaliteit, onder meer door de bodem zoveel mogelijk bedekt te houden en diepwortelende gewassen en rustgewassen te gebruiken.
Zuinig watergebruik. Hierbij wordt onder andere gekeken naar doelmatige irrigatietechnieken in de landbouw en geschikte gewassen en rassen in verband met de veranderende klimatologische omstandigheden.
Water langer vasthouden. Het uitgangspunt is waterbeheer van de kavel tot en met de aansturing van het primaire watersysteem. De aanleg van peilgestuurde drainage wordt als een effectieve en relatief eenvoudig te realiseren maatregel gezien.
Water bergen. Water kan worden opgeslagen in bovengrondse bassins en in de ondergrond en natuurgebieden. Vooral waterberging in de ondergrond is een kansrijke maatregel.
Hergebruik van water. Er zijn maatregelen mogelijk voor water afkomstig uit stedelijke gebieden en uit afvalwaterzuiveringen en voor ontzilting. Hierbij zijn vaak nog flinke stappen te zetten.
Water aanvoeren. De externe aanvoer van zoet water naar Schouwen-Duiveland is momenteel economisch niet rendabel voor landbouwers en ook om een andere reden vooralsnog geen optie. Hetzelfde geldt voor de aanvoer van water vanuit het zoete Volkerak-Zoommeer naar elders.
Functiewijziging en accepteren van restrisico’s. De situaties die zich zullen voordoen, zijn nu niet bekend. Het uitgangspunt is om op gebiedsniveau met elkaar in gesprek te blijven.