De bouw van de nieuwe fabriek van NX Filtration op Hightech System Park in Hengelo roept weerstand op in de regio. Natuur- en milieuverenigingen, verenigd in de Groene Tafel van Hengelo, uitten op een recente hoorzitting van de provincie Overijssel hun zorgen over het grondwatergebruik door de fabriek. In de besturen van de gemeente en provincie stelt de Socialistische Partij kritische vragen over ‘het enorme watergebruik’ van de fabriek.
NX Filtration bouwt op de High Tech Systems Park in Hengelo een fabriek voor de productie van innovatieve nanofiltratiemembranen. Voor de jaarlijkse productie van 80.000 membraanmodules is proceswater nodig. Het bedrijf wil daartoe grondwater en oppervlaktewater uit het Twentekanaal innemen. Ook heeft het Vitens gevraagd drinkwater te leveren, maar dat verzoek is door het drinkwaterbedrijf niet gehonoreerd, zoals het ook drinkwaterleveringsverzoeken van andere bedrijven in Overijssel heeft afgewezen, omdat het in de regio problemen heeft om aan de drinkwatervraag te voldoen.
De provincie is wel voornemens om toestemming te verlenen voor de grondwaterwinning. Het gaat om een vergunning (onbepaalde tijd) voor maximaal 80 kubieke meter per uur, gewonnen tot maximaal 20 meter diepte. Volgens de provincie heeft de grondwateronttrekking geen belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu.
Gevolg van de winning is wel dat de grondwaterstand daalt en de milieugroeperingen vrezen, zo bleek op de hoorzitting over de ter inzage liggende vergunning, dat de gevolgen daarvan schadelijk zijn voor de natuur en met name de 900 bomen die in het gebied staan. Er werden kritische vragen gesteld over de grondwaterdaling en de maatregelen en monitoring waarmee schade aan de bomen wordt voorkomen.
Boomeffectanalyse
Zowel de provincie als de gemeente geldt als bevoegd gezag bij het monitoren van de milieueffecten van de grondwateronttrekking. De gemeente Hengelo, die de bouw van de fabriek van NX Filtration verwelkomt, stelt dat uit geohydrologisch onderzoek is gebleken dat de voornaamste daling van het grondwaterpeil zich alleen voordoet in de directe nabijheid van de vier putten rondom NX Filtration.
“Daarnaast is er een boomeffectanalyse uitgevoerd. Daaruit zijn een reeks aan te nemen maatregelen voortgekomen. Met deze maatregelen, de monitoring van het grondwaterpeil en de hierover te maken afspraken met NX Filtration worden de effecten van de daling zo klein mogelijk gehouden”, schrijft het college van burgemeester en wethouders eind vorig jaar in antwoord op het SP-raadslid Vincent Mulder, dat een reeks vragen had gesteld over het watergebruik door NX Filtration.
Volgens de beantwoording van B en W stelt NX Filtration een plan op om de bomen op basis van bodemvochtmetingen van water te voorzien. “Daarnaast heeft NX Filtration aangegeven het eigen proceswater te gaan filteren en hergebruiken voor de bewatering van de bomen. Het college gaat ervan uit dat met de genoemde maatregelen er voldoende gedaan wordt om de effecten te verzachten.”
Daarnaast wijst het college erop dat NX Filtration ‘een state-of-the-art waterfabriek’ wil realiseren waarin hergebruik is gemaximaliseerd. “Dit zal uiteindelijk een positief effect opleveren aan de hoeveelheden benodigd grondwater en oppervlaktewater uit het Twentekanaal. Daarnaast zal dit een positief effect opleveren in de hoeveelheid proceswater dat geloosd zal worden op het riool (kosten rioolheffing en belasting waterschap).”
Provinciale Staten
De beantwoording stelt de Socialistische Partij niet gerust. De partij is een online handtekeningenactie gestart en roert zich ook in de Provinciale Staten. Daar heeft Herman Kalter recent vragen gesteld over de gevolgen van ‘het enorme watergebruik’ van de fabriek op de beschikbaarheid van het drinkwater. Kalter plaatst onder meer vraagtekens bij de nu gekozen locatie voor de vestiging van NX Filtration en vraagt het college van Gedeputeerde Staten hoe het aankijkt tegen de ‘dringende oproep van het RIVM’ om zeer zuinig en efficiënt om te gaan met het beschikbare water en dat met name in Overijssel de situatie rond 2030 nijpend zal zijn.
Gedeputeerde Staten hebben nog niet geantwoord. Tegen de vergunningaanvraag voor de grondwaterwinning kan tot 5 juni bezwaar worden gemaakt. Daarna is het aan Provinciale Staten om een besluit te nemen.
