Groningen, Drenthe en Friesland hebben volgens minister Eric Wiebes (Economische Zaken en Klimaat) alles in huis om koploper te worden in de energietransitie. De drie noordelijke provincies ontvangen als eerste ‘waterstofregio’ Europese subsidie.
Het project Hydrogen Valley, naar het model van Silicon Valley in Californië, is afgelopen zomer door de Europese Commissie geselecteerd voor een subsidie van 20 miljoen euro. Samen met een publiek-private cofinanciering van 70 miljoen euro gaat het om een project van circa 90 miljoen euro.
''Dit is een mooi voorbeeld van hoe Groningen, Drenthe en Friesland voorlopers zijn als nieuwe duurzame energie-provincies’’, zei minister Wiebes vandaag op een symposium in Groningen. ''Omdat het Groningengasveld in 2022 sluit, biedt dit project het noorden van het land mooie kansen en werkgelegenheid.’’
Het HEAVENN-consortium, dat bestaat uit 31 publieke en private partijen uit zes Europese landen, diende in april de subsidieaanvraag in. Die werd mede ondersteund door meer dan 65 nationale en internationale partijen. Aanjagers waren New Energy Coalition en het Samenwerkingsverband Noord-Nederland.
Uiterlijk in januari hoopt het consortium de overeenkomst te kunnen tekenen, waarna het zesjarige project kan gaan beginnen. Het project is bijzonder omdat het de hele waterstofketen omvat en plaatsvindt in een geografische regio.
Aardgaspijpleidingen
Het HEAVENN-project bestaat uit verschillende deelprojecten. Allereerst is er de grootschalige productie van groene waterstof als grondstof voor de industrie. Bestaande aardgaspijpleidingen worden geschikt gemaakt voor het transport van waterstof en nieuwe waterstofleidingen worden aangelegd op het Chemie Park Delfzijl en tussen het GZI-Next terrein en het Emmtec Industry & Business Park in Emmen.
In Veendam komt een ondergrondse waterstofopslag. In Hoogeveen en Groningen wordt waterstof toegepast voor de verwarming van huizen en in Delfzijl en Emmen voor de industrie.
Waterstof wordt ook gebruikt voor bussen, lichte en zware vrachtwagens en personenauto’s. Er komen extra waterstoftankstations in Groningen en Emmen, naast de al geplande in Pesse, Groningen en het reeds operationele in Delfzijl.
Hoewel er vooral projecten in Groningen en Drenthe genoemd worden, doet de provincie Friesland ook mee, verzekert een woordvoerder van het ministerie. ''Maar dit is het begin.’’
MEER INFORMATIE
Investeringsagenda Waterstof Noord-Nederland
‘Ontwikkelingen bij waterstof gaan hard maar nog veel uitdagingen’
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?