Een nieuw overheidsmanifest legt de lat hoger bij maatschappelijk verantwoord inkopen. De waterschappen doen hieraan mee. Zij willen vooral winst behalen bij de duurzaamheid van infrastructurele projecten.
Het Manifest Maatschappelijk Verantwoord Inkopen geldt tot en met 2020 en is ondertekend door meer dan zestig overheden, waaronder de Unie van Waterschappen namens alle waterschappen. De bedoeling is dat de deelnemers de inkoop integraal organiseren, zodat de effecten op mensen, milieu en welvaart steeds worden meegenomen. Elke deelnemer stelt binnen een half jaar een actieplan op.
Volgens Henkjan van Meer, beleidsadviseur inkoop en aanbesteden bij de Unie van Waterschappen, is het manifest een goede basis voor de ambities van de waterschappen. “Zij willen een voorbeeldrol spelen en tot de duurzaamste overheidsorganisaties van Nederland behoren. Hun grootste ambitie is het verduurzamen van infrastructurele projecten. Daarbij passen waterschappen steeds vaker de Aanpak Duurzaam GWW (afkorting van grond-, weg- en waterbouw, red.) toe.”
Deze praktische aanpak bevordert duurzaamheid in alle fasen van het project. “In januari sluiten we hierover een nieuwe Green Deal af”, zegt Van Meer. “Het ambitieniveau van waterschappen gaat daarmee omhoog. Zij gaan bijvoorbeeld meer kijken naar de kansen die innovaties voor duurzaamheid bieden. Ook is het de bedoeling dat waterschappen de duurzame aanpak toepassen bij alle projecten in plaats van alleen bij projecten van meer dan vijf ton. Met als enig voorbehoud: de duurzame aanpak moet bij een project wel relevant zijn.”
Van Meer wijst erop dat de waterschappen het niet alleen kunnen; daarvoor is de inbreng van omgevingspartners en markt nodig. “Het is belangrijk wat aannemers en leveranciers doen om duurzaamheid te bevorderen, want dat is heel zichtbaar. Daarover worden bij aanbestedingen afspraken gemaakt.” Elk waterschap maakt zijn eigen actieplan. “Het mooie hiervan is de flexibiliteit”, zegt Van Meer. “Sommige waterschappen maken bijvoorbeeld veel werk van ‘social return on investment’, gericht op het vergroten van de arbeidsparticipatie van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Andere zoeken het meer in energiemaatregelen.”
Om de duurzaamheidsambities waar te maken is een fundamentele verandering nodig, vindt Van Meer. “Bestuur, directie, budgethouder en inkoper moeten allemaal een duidelijke rol in het inkoopproces hebben en deze rol ook pakken. Daarbij is het van belang dat de inkoper al vroeg bij een project wordt betrokken.” Een belangrijk thema in het manifest is circulair inkopen. Dat is nog vrijwel onbekend terrein, aldus Van Meer. “Ik zou het erg gaaf vinden als enkele waterschappen over twee jaar hierin koplopers zijn.”
Lees meer over het manifest.
