Wereldwijd is de afgelopen decennia aanzienlijke vooruitgang geboekt bij het realiseren van toegang tot veilig drinkwater, maar voor twee miljard mensen blijft dit nog buiten bereik. Daarom moeten regeringen en andere partijen de strategische investeringen in veilige drinkwatersystemen fors opvoeren, stellen de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO), UNICEF en de Wereldbank in een gezamenlijk rapport.
In 2020 had 74 procent van de wereldbevolking toegang tot schoon drinkwater, een flinke verbetering ten opzichte van 2000 toen het nog om 62 procent ging. Deze vooruitgang is echter kwetsbaar en ongelijk verdeeld, blijkt uit het rapport State of the World’s Drinking Water dat voor de eerste keer is gepubliceerd. Hierin presenteren WHO, UNICEF en de Wereldbank een omvattend overzicht van de verbindingen tussen water, gezondheid en ontwikkeling en komen ze met een flink aantal aanbevelingen.
Dringende oproep tot actie
De drie organisaties doen in de publicatie een dringende oproep tot actie om ervoor te zorgen dat in de toekomst iedereen veilig drinkwater kan gebruiken. Zij wijzen erop dat een kwart van de wereldbevolking momenteel achterblijft. Onveilig drinkwater is bijvoorbeeld een belangrijke reden dat meer dan 1,5 miljoen mensen jaarlijks overlijden aan diarree, vooral zuigelingen en kleine kinderen.
Volgens de organisaties zijn forse extra inspanningen nodig om in 2030 het zesde duurzame ontwikkelingsdoel van toegang tot schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen te halen. Daarbij speelt mee dat de bereikte vooruitgang wordt bedreigd door ontwikkelingen als de verandering van het klimaat en de snelle verstedelijking. Zo komen als gevolg van de klimaatverandering droogte en overstromingen vaker voor en neemt ook de intensiviteit daarvan toe. Dat zorgt voor grotere onzekerheid over waterbeschikbaarheid en verstoring van voorraden.
Versterking van capaciteit nodig
WHO, UNICEF en de Wereldbank pleiten voor een veel sterkere politieke inzet voor het thema. Het is noodzakelijk dat de strategische investeringen in het bouwen van veilige drinkwatersystemen fors worden opgevoerd.
Het gaat er niet alleen om dat regeringen en andere partijen de financiering enorm verhogen – er is de komende jaren vier keer zoveel geld nodig - , maar ook dat ze hun capaciteit versterken om de dienstverlening te plannen, coördineren en reguleren. De organisaties doen hiervoor vijf overkoepelende aanbevelingen (zie kader). Daaraan koppelen zij diverse acties.
AANBEVELINGEN
De overkoepelende aanbevelingen in het rapport zijn:
• Governance
Versterk bestaande instellingen door onder meer institutionele gaten op te vullen, coördinatie te vergemakkelijken en handhaving te waarborgen.
• Financiering
Verhoog fors de financiering uit alle bronnen. Het is hierbij zaak dat waterdienstverleners de efficiëntie en prestaties verbeteren. Ook moeten overheden zorgen voor een stabiele en transparante omgeving wat betreft administratie, regelgeving en beleid.
• Capaciteitsontwikkeling
Bouw capaciteit op binnen de watersector door te zorgen voor een capabel en gemotiveerd personeelsbestand met behulp van een aanpak die gebaseerd is op innovatie en samenwerking.
• Data en informatie
Maak relevante gegevens en informatie beschikbaar. Hiermee is een beter begrip mogelijk van ongelijkheden in diensten voor drinkwater en kunnen op feiten gebaseerde beslissingen worden genomen.
• Innovatie
Stimuleer innovatie en experimenten door overheidsbeleid en regelgeving die dit ondersteunen, in combinatie met een goede monitoring en evaluatie.
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.