De zoektocht gaat door naar de lozers van GenX-stoffen op het oppervlaktewater in Zuidoost-Brabant. Custom Powders is genoemd als mogelijke bron, maar het Helmondse bedrijf ontkent verantwoordelijk te zijn.
De waterschappen Aa en Maas en De Dommel maakten op 20 november bekend dat er Genx-stoffen waren aangetroffen bij twee rioolwaterzuiveringsinstallaties. Het gaat om een hoeveelheid van 130 nanogram per liter in Eindhoven en 22 nanogram per liter in Aarle-Rixtel. Beide waarden liggen onder de voorlopige richtwaarde van 150 nanogram per liter, die is vastgesteld door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. De vraag is: van welk bedrijf of welke bedrijven zijn de mogelijk kankerverwekkende stoffen afkomstig? Het Dordtse Chemours kan niet de bron zijn.
Minister Cora van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat vertelde afgelopen maandag aan de Tweede Kamercommissie dat een bedrijf zichzelf had gemeld. Zij wilde de naam niet zeggen, maar die kwam al snel via de media naar buiten. Het gaat om Custom Powders uit Helmond. Dit bedrijf gebruikt de GenX-technologie om poeders te produceren voor onder andere de voedingsmiddelen-, chemische en cosmetische industrie. Custom Powders koopt teflon in bij Chemours, dat daarna wordt gedroogd om er poeder van te maken.
Dijkgraaf Lambert Verheijen van waterschap Aa en Maas legt in het Algemeen Dagblad van gisteren uit hoe de GenX-stoffen in de rivier kunnen zijn beland. “Het is de bedoeling dat het water dat bij het productieproces vrijkomt, wordt teruggestuurd naar Chemours. Maar er kan afvalwater achterblijven dat vervolgens via de riolering in het oppervlaktewater terechtkomt.” Verheijen zei verder over het vinden van de mogelijke bron: “Dat betekent dat we nu met het bedrijf kunnen bekijken hoe we kunnen voorkomen dat deze stoffen in de toekomst nog in het water terechtkomen.” Custom Powders kan overigens alleen verantwoordelijk zijn voor de GenX-stoffen die zijn gemeten bij de rioolwaterzuivering in Aarle-Rixtel; voor de veel hogere concentratie in Eindhoven moet er een andere bron zijn.
Gistermiddag publiceerde Custom Powders echter een verklaring waarmee dit verhaal op losse schroeven komt te staan. Inderdaad wordt één van de Chemours-producten verwerkt die het GenX-bestanddeel FRD903 bevat. Maar: “Bij Custom Powders in Helmond wordt geen water met het GenX-bestanddeel FRD903 naar het oppervlaktewater geloosd. Ook zijn er bij Custom Powders nooit ongewone voorvallen geweest waarbij proceswater met GenX-bestanddeel FRD903 in het riool of oppervlaktewater is gekomen. Bij Custom Powders wordt al het proceswater met het GenX-bestanddeel FRD903 opgevangen en afgevoerd om conform wettelijke normen verbrand te kunnen worden.”
Het bedrijf meldt verder dat er wordt gewerkt conform de milieuvergunning uit 2011. Dit alles is afgelopen vrijdag – na eigenhandig contact te hebben opgenomen – verteld aan de lokale autoriteiten. “Custom Powders zal aan elk toekomstig verzoek om ondersteuning van de Omgevingsdienst Zuidoost-Brabant tegemoetkomen dat is gericht op het lokaliseren van de bron van de GenX-metingen zoals uitgevoerd door Rijkswaterstaat”, schrijft het bedrijf nog. Kortom, de onduidelijkheid blijft en de zoektocht van de waterschappen en Rijkswaterstaat naar de daders wordt vervolgd.
Lees meer over het aantreffen van GenX-stoffen
Een interessant gegeven is dat 80% van ons drinkwater thuis wordt verbruikt. Daar ligt een enorme uitdaging, maar ook een kans om echt verschil te maken. Door slimmer om te gaan met de distributie van water, kunnen we helpen om het verbruik te verminderen zonder dat we daar veel van merken. Dit zou niet alleen helpen om onze waterbronnen te sparen, maar ook de druk op het systeem tijdens droge perioden verlagen.
Dit gaat verder dan alleen maar korter douchen; het gaat om een bewuste verandering in ons dagelijks leven om ervoor te zorgen dat er genoeg water is voor iedereen. Iemand iets gunnen. Beginnen met het nadenken over de oplossingen menukaart ook met water zoals we dat met energie doen - waar kunnen we besparen, hoe kunnen we efficiënter zijn, en hoe kunnen we ons aanpassen aan nieuwe omstandigheden?
Er is geen eenduidige oplossing voor het probleem, en additionele productie levert ons op langere termijn niets op. Misschien is het tijd om deze uitdaging aan te gaan en te kijken naar hoe we thuis ons watergebruik kunnen optimaliseren.