Het ziet ernaar uit dat de versterking van de Markermeerdijken tussen Hoorn en Amsterdam begin 2019 van start kan gaan. Na twaalf jaar voorbereiding heeft Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier (HHNK) de plannen vastgesteld.
Dat gebeurde gisteravond tijdens een drukbezochte vergadering van het algemeen bestuur, waarbij verschillende insprekers opnieuw hun zorgen over de versterking uitten. Toch is het met het oog op de veiligheid nu tijd dat de schop de grond in gaat, meent bestuurder Kees Stam. ''Na jaren van voorbereiding heeft het bestuur zijn verantwoordelijkheid genomen.’’
Het hoogheemraadschap noemt de Markermeerdijken zelf ''de best onderzochte dijken van Nederland’’. Het gaat om bijna 33 kilometer tussen Hoorn en Durgerdam. Deze monumentale dijken voldoen niet meer aan de veiligheidseisen en zijn daarom afgekeurd.
De Alliantie Markermeerdijken, een samenwerking van HHNK en de marktpartijen Boskalis en VolkerWessels, maakte de plannen in opdracht van het Hoogwaterbeschermingsprogramma en voert die ook uit. In totaal is daarmee een bedrag van circa 500 miljoen euro gemoeid.
Patstelling
Een van de grootste aanpassingen in de oorspronkelijke plannen betreft het traject bij Uitdam. Het idee was om de dijk hier enkele meters te verleggen, maar dat stuitte op veel weerstand bij de bewoners. Om de patstelling te doorbreken, werd deltacommissaris Wim Kuijken begin 2017 gevraagd om onafhankelijk advies.
Nadat hij vier maanden lang met alle betrokkenen had gesproken, raadde Kuijken aan de dijk te versterken met dijknagels in plaats van die te verleggen. Deze veel duurdere oplossing was volgens hem cultuurhistorisch en landschappelijk gezien gerechtvaardigd. Dat advies is opgevolgd en maakt nu onderdeel uit van het totaalplan, Projectplan Waterwet geheten.
Dat geldt niet voor het traject bij Durgerdam. Daarvoor is meer tijd nodig, zegt woordvoerder Ramona Smak van de Alliantie. ''Het participatieproces loopt nog. Er komt een apart projectplan, naar verwachting volgend jaar.’’
Zienswijzen
Het Ontwerp Projectplan Waterwet heeft in december 2017 en januari 2018 ter inzage gelegen. Daarop zijn 142 zienswijzen binnengekomen. Mede naar aanleiding daarvan is het plan op onderdelen aangepast. Het gaat bijvoorbeeld om het behoud van een aantal strandjes langs de dijk.
''En ook de nieuwste technische inzichten zijn hierin verwerkt’’, aldus Smak. Het plan geeft uitgebreid aan hoe wordt omgegaan met cultuurhistorische, archeologische en natuurwaarden.
Het is nu aan de provincie Noord-Holland om een besluit te nemen over de omgevingsvergunningen. Dat valt naar verwachting eind oktober, nadat de Statencommissie en Provinciale Staten daarover op respectievelijk 24 september en 8 oktober hun zegje hebben gedaan. Tegen dat besluit kunnen belanghebbenden nog in beroep gaan bij de Raad van State.
MEER INFORMATIE
Projectplan Waterwet
Deltacommissaris adviseert om dijk bij Uitdam niet te verplaatsen
Dijk Uitdam definitief niet verplaatst
De vraag is of dat dan komt door alleen de waterkwaliteit of dat het komt omdat we, bijvoorbeeld, gewoon gruwelijk dicht bevolkt zijn en ik al heel wat weilanden en dergelijke omgezet heb zien worden in woningen.
Mijn idee is overigens niet om te infiltreren in bestaande vennen - dat zou inderdaad de ecologie van die vennen veranderen – maar in aangelegde plassen (met een oppervlak minder dan 0,1 procent van de Veluwe). Die vallen droog, enkele dagen nadat infiltratie stopt. Infiltratieplassen hebben landschappelijk gezien wellicht wat waarde (als je saai naaldbos daarvoor kapt), aangaande natuur is die inderdaad beperkt.
Zeg 10 jaar geleden al waarschuwde ik dat we in 2027 in Nederland nooit de KRW doelen gaan halen. Ik betreur het ten zeerste dat ik gelijk ga krijgen. Ik voorspel nu dat we in 2030 met de mond vol tanden staan als Brussel ons vraagt wat onze plannen/maatregelen zijn om de Veluwe natuur en biodiversiteit te herstellen. Zonder fors ingrijpen in de waterbalans van het Veluwemassief gaan we verdroging echt niet bestrijden en zullen beken en sprengen niet structureel meer water voeren. Dat geef ik je op een briefje.