Zeegras is verrassend veerkrachtig, al leidt klimaatverandering tot groeiende bedreigingen. Dat blijkt uit onderzoek van Fee Smulders (Wageningen Marine Research) naar de manier waarop zeegras reageert op opwarmend water, toenemende vervuiling en het grazen door zeeschildpadden en vissen.
“Zeegras is ontzettend belangrijk”, benadrukt marien bioloog Fee Smulders. “Net als koralen en mangroven is het een ecosysteem-bouwer en vormt een eigen habitat. Vissen en schildpadden kunnen er eten en paren en vinden er bescherming. Voor de biodiversiteit is zeegras dus echt van wezenlijk belang.”
Fee SmuldersMaar ook voor mensen levert zeegras veel voordelen op, zegt Smulders. “Zeegras slaat veel CO₂ op en heeft een dempend effect op de golfslag. Daarmee ondersteunt het de bescherming van onze kusten.”
Veranderingen in het klimaat vormen echter een bedreiging voor de zeegras-gebieden. Dankzij beschermingsmaatregelen groeit de begrazingsdruk door zeeschildpadden. Smulders wilde daarom weten hoe zeegras reageert op deze omstandigheden.
Onder haar leiding voerden circa dertig onderzoekers een jaar lang experimenten uit langs de westelijke Atlantische kust (van Panama tot aan Bermuda, en ook bij Bonaire en Aruba). “We hebben gaten gemaakt in het zeegrasveld en gekeken hoe snel het zeegras, inclusief de wortels, herstelde onder verschillende omstandigheden.” In het artikel ‘Temperature Drives Seagrass Recovery Across the Western North Atlantic’ beschreef ze hun bevindingen.
“Voor aanvang dachten we dat licht de belangrijkste sturende factor zou zijn. Dat bleek niet zo te zijn. Temperatuur drijft het herstel van zeegras.” Dat is goed nieuws, meent Smulders, want het betekent dat stijgende temperaturen in subtropische gebieden kansen bieden voor zeegrasgroei.
“Maar er zit natuurlijk wel een grens aan”, waarschuwt Smulders. “Bij de door ons onderzochte soort, ligt die op circa 35 graden Celsius. De temperatuur kan dus niet oneindig stijgen. Bovendien kan zeegras slecht tegen hoge pieken in de temperatuur zoals bij hittegolven. Zeegras in de tropische gebieden staat dus wel degelijk onder druk.”
Dit terwijl zeegras wereldwijd het minst beschermde onderwatersysteem is. “We ontdekken pas de afgelopen tien jaar hoe enorm de bijdrage is, die zeegras levert aan de natuur. Met een betere bescherming kunnen we dus echt nog winst behalen. Denk daarbij vooral aan het verbeteren van de waterkwaliteit en het voorkomen van verstoringen door menselijk handelen. Van zeegras kun je misschien niet zulke mooie beelden maken als van koralen of mangroven, maar het verdient wel echt onze aandacht.”
