Menselijke activiteiten en dan vooral de scheepvaart zorgen in delen van de Noordzee voor veel onderwatergeluid. Dat kan oplopen tot 30 decibel extra in het zuidelijke gedeelte, blijkt uit onderzoek van Rijkswaterstaat. In vervolgonderzoek wordt bekeken wat de gevolgen voor zeedieren zijn.
Rijkswaterstaat bestudeert de impact van omgevingsgeluid in het kader van het Europese samenwerkingsproject JOMOPANS van de Noordzeelanden (de afkorting staat voor Joint Monitoring Programme of Ambient Noise in the North Sea). Daarvan heeft Rijkswaterstaat, beheerder van het Nederlandse deel van de Noordzee, de leiding. De gezamenlijke monitoring van onderwatergeluid is opgezet om het mariene milieu goed in stand te houden.
Kaarten van omgevingsgeluid onder water
De eerste resultaten zijn kaarten van omgevingsgeluid onder water die door menselijke activiteiten zijn veroorzaakt, zoals scheepvaart, boorplatforms en windturbines. De kaarten zijn gemaakt aan de hand van een innovatieve combinatie van intensieve metingen en geavanceerde berekeningen. Er is te zien met hoeveel decibel het totale geluidsniveau uitkomt boven onverstoord natuurlijk geluid als gevolg van wind, regen en golven.
Volgens Rijkswaterstaat wordt hiermee bevestigd en gekwantificeerd dat het geluid op de Noordzee wordt gedomineerd door de scheepvaart. Dit is vooral goed te merken in het zuidelijke deel van de Noordzee, tussen aan de ene kant het Nederlandse en Belgische vasteland en aan de andere kant het Zuid-Engelse vasteland. Daar is tot wel 30 decibel extra geluid door scheepvaart.
Effecten op zeedieren
Deze bevindingen zijn vooral van belang, omdat onderwatergeluid schadelijke gevolgen kan hebben voor dieren in de Noordzee die voor dit geluid gevoelig zijn. Dat geldt onder meer voor zeehonden, bruinvissen en sommige vissoorten zoals kabeljauw. Zij kunnen door geluid worden gestoord bij het eten of hun soortgenoten of vijanden niet goed kunnen horen. Rijkswaterstaat omschrijft de resultaten als een belangrijke eerste stap om de rol van onderwatergeluid in het algemeen en de grootte van de effecten op zeedieren te bepalen. In vervolgonderzoek zal hiernaar verder worden gekeken.
Het JOMOPANS-project loopt midden 2021 af. De Noordzeelanden zetten daarna de monitoring van onderwatergeluid voort. De Nederlandse overheid blijft onderzoek op dit terrein stimuleren. Daarbij worden maatregelen om de hoeveelheid onderwatergeluid te beperken onder de loep genomen, zoals stillere schepen, afscherming van heigeluid en alternatieve methoden voor seismisch onderzoek.
MEER INFORMATIE
Toelichting Rijkswaterstaat op de kaarten
Website JOMOPANS-project
Stichting De Noordzee over onderwatergeluid
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?