De rivier- en grondwaterreserves nemen wereldwijd af. Uit een analyse van de Universiteit Twente blijkt nu dat ook de duurzame grens aan direct regenwatergebruik in veel regio's is bereikt en in verschillende landen in Europa, Midden-Amerika, het Midden-Oosten en Zuid-Azië is overschreden. Er is te weinig regenwater.
Dat er een tekort aan blauw water, dus grond- en oppervlaktewater is, is al langer bekend. Er is ook een tekort aan groen water, de regenval boven land die direct gebruikt wordt door planten en verdampt naar de atmosfeer. Dit concluderen onderzoekers van de Universiteit Twente. Ze publiceerden hierover het artikel Limits to the world’s green water resources for food, feed, fiber, timber, and bioenergy in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS.
Regen voedt de rivieren en de grondwaterreserves. Een deel van de regenval wordt echter rechtstreeks gebruikt door planten en keert weer terug naar de atmosfeer als verdamping.
Biodiversiteit
Joep SchynsDit groene water is de grootste bron van water om voedsel, vezels (voor kleding), veevoer, hout en bio-energie te produceren. “Tevens is groen water essentieel voor de biodiversiteit op land dat volledig afhankelijk is van groen water. Dit is de eerste studie die de limieten aan de beschikbaarheid van groen water kwantificeert,” zegt Joep Schyns, een van de onderzoekers.
De onderzoekers kwantificeerden de groene waterschaarste door de hoeveelheid groen water, die wordt gebruikt voor de productie van biomassa voor de menselijke economie, in te schatten en tegenover de beschikbaarheid van groen water te stellen.
Schyns: “Dan moet je natuurlijk weten hoe het land wordt gebruikt. Daarom hebben we een raster over de wereldkaart gelegd met blokken van circa 10 bij 10 kilometer. Zo konden we invullen waar de regen valt en hoe, en in welke mate, het vervolgens wordt gebruikt.”
Menselijk gebruik
De druk op groene waterstromen is het grootst in de tropische regenwouden. In Europa wordt bijna al het groene water geoormerkt voor menselijk gebruik, met name landbouw, tuinbouw en bosbouw. “Dit gaat ten koste van het groene water dat beschikbaar is voor natuur. Maar er zit een einde aan de groei. Het zou echt ten koste gaan van de ecosystemen wereldwijd als we ons consumptiepatroon niet aanpassen.”
MEER INFORMATIE
Limits to the world’s green water resources for food, feed, fiber, timber, and bioenergy
De vraag is of dat dan komt door alleen de waterkwaliteit of dat het komt omdat we, bijvoorbeeld, gewoon gruwelijk dicht bevolkt zijn en ik al heel wat weilanden en dergelijke omgezet heb zien worden in woningen.
Mijn idee is overigens niet om te infiltreren in bestaande vennen - dat zou inderdaad de ecologie van die vennen veranderen – maar in aangelegde plassen (met een oppervlak minder dan 0,1 procent van de Veluwe). Die vallen droog, enkele dagen nadat infiltratie stopt. Infiltratieplassen hebben landschappelijk gezien wellicht wat waarde (als je saai naaldbos daarvoor kapt), aangaande natuur is die inderdaad beperkt.
Zeg 10 jaar geleden al waarschuwde ik dat we in 2027 in Nederland nooit de KRW doelen gaan halen. Ik betreur het ten zeerste dat ik gelijk ga krijgen. Ik voorspel nu dat we in 2030 met de mond vol tanden staan als Brussel ons vraagt wat onze plannen/maatregelen zijn om de Veluwe natuur en biodiversiteit te herstellen. Zonder fors ingrijpen in de waterbalans van het Veluwemassief gaan we verdroging echt niet bestrijden en zullen beken en sprengen niet structureel meer water voeren. Dat geef ik je op een briefje.