STOWA, samen met en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, laat de aanwezigheid van PFAS in het afvalwater onderzoeken. Via metingen bij rwzi’s en een slibverwerker moet een landelijk beeld worden geschetst van de concentraties PFAS in zowel het binnenkomende als het gezuiverde afvalwater en het zuiveringsslib.
De chemische stoffen waarvoor PFAS als verzamelnaam wordt gebruikt, met de GenX-stoffen als bekend voorbeeld, komen niet van nature voor in het milieu. Ze worden gebruikt in veel producten en industriële processen en kunnen een negatief effect hebben op milieu en gezondheid. PFAS is te vinden in het oppervlaktewater, bodem en bagger. Over de aanwezigheid in afvalwater en zuiveringsslib is nog weinig bekend.
Volgens Cora Uijterlinde, programmamanager afvalwatersystemen bij Stowa, laten de tot nu toe bekende metingen zien dat PFAS overal aanwezig is, maar de hoeveelheid sterk uiteenloopt. “We vermoeden dat de aanwezigheid van industrie in de buurt van een zuivering van invloed is. Daarom gaan we op verschillende plekken metingen verrichten: van zuiveringen te midden van industrie tot zuiveringen die alleen huishoudelijk afvalwater verwerken. Zo krijgen we een beter beeld.”
Afstemming
Niet alleen de locatie van de metingen, maar ook de wijze van monstername krijgt veel aandacht, zegt Uijterlinde. “Om PFAS goed te kunnen meten, hebben we aanvullende maatregelen moeten nemen. Dat geldt ook voor de afstemmingen met de metingen die nu overal gericht worden om COVID-19 vast te stellen.”
De metingen worden op dit moment verricht en in de loop van 2021 hoopt STOWA de resultaten te presenteren. Uijterlinde: “We zullen het influent, effluent en zuiveringsslib van acht rwzi’s bemonsteren en analyseren. Zo willen we achterhalen welke PFAS waar worden aangetroffen en hoeveel precies. Ook willen we wat meer duidelijkheid krijgen over de vraag of en in hoeverre PFAS wordt verwijderd tijdens de zuivering en wat er achterblijft in het slib.”
In het genoemde Stowa rapport wordt een onderscheid gemaakt naar:
Op basis van de nadere uitwerking kunnen technologen en beleidsmedewerkers van waterschappen een gefundeerde keuze maken voor een natuurlijk systeem, afhankelijk van de specifieke situatie op een RWZI en de gekozen opties:
A. Toepassing van een enkel systeem als ‘stand alone’ techniek als uitbreiding van de RWZI, voor upgrading van het effluent (afloop nabezinktank).
B. Als inpassing in een integraal natuurlijk systeem wat naast effluentbehandeling ook recht doet aan de omgeving en waarbij functies zoals het creëren van natuurlijk, levend water, effluentbuffering, recreatie en natuur gecombineerd worden.
De Waterharmonica's nemen de meeste ruimte in, zeker omdat voor een goede verwijdering van medicijnen laag tot zeer lage belaste Waterharmonica's nodig zijn (zie ook Stowa 2013-07). Dus een hydraulische belasting van zeker niet meer dan 0,05 m/dag. Ofwel een ruimte beslag van 2,5 tot 3,75 m2 per inwoner.
Het totale debiet aan gezuiverd afvalwater in Nederland is ca. 2.000.000 m3 per jaar (CBS, data 2020). Dit zou dan neerkomen op een totaal netto ruimte beslag van 4.000 ha in heel Nederland. Zeg 5.000 tot maximaal 10.000 ha. Dit lijkt veel, maar het is wel met gestapelde belangen en mogelijkheden. Stel 25 cm waterberging: 10.000.000 waterberging, stel dat een kwart van de Waterharmonica's als KRW-waardig wordt beschouwd (is best wel reëel): 500 tot 1.000 ha.... En dan nog recreatie, natuur, CO2-vastlegging, stikstofrechten? Vrienden maken, bufferzones rond de rwzi's. Een voorbeeld van een zoektocht, uitgevoerd door het Wetterskip Fryslân: http://www.waterharmonica.nl/reports/LW289-47_005-rapd02-waterharmonica.pdf. Op weg naar 2027?
Ruud Kampf
Rekel/water
Dus bij hoogheemraadschap Delfland kies je een partij. Vervolgens hebben een paar partijen meer zetels dan andere. Daarna wordt er een Bestuursakkoord getekend door alle partijen, waar ook de minder grote (verliezende) partijen zeggenschap in hebben? Er staat ook: "De gezamenlijk gekozen hoogheemraden vertegenwoordigen in het dagelijks bestuur alle fracties". Wat betekent het dan om een fractie te vertegenwoordigen in de praktijk?
In het geval van hoogheemraadschap Delfland is stemmen op een partij dus niet super zinvol, omdat daarna toch met alle andere partijen wordt samengewerkt om tot een Bestuursakkoord te komen. Grote partijen hebben dan niet meer te bepalen dan kleine partijen?