STOWA: natuurlijke systemen goed in staat medicijnresten te zuiveren

Natuurlijke zuiveringssystemen, vooral in combinatie met andere zuiveringstechnieken, vormen een interessante optie om medicijnen en andere organische microverontreinigingen te verwijderen uit rwzi-effluent. Dit blijkt uit een verkenning die is uitgevoerd in opdracht van STOWA.

Het 'Innovatieprogramma Microverontreinigingen uit rwzi-afvalwater’ is een initiatief van STOWA en het ministerie van IenW. Binnen dit programma wordt al langer onderzoek verricht naar nieuwe zuiveringsmethodes. “Bij de eerste oproep kregen we veel goede innovaties binnen. Daarbij ging het om technologische systemen, met een grote behoefte aan energie of hulpstoffen”, legt Cora Uijterlinde uit. Zij is Programmamanager Afvalwatersystemen van STOWA.

Cora UijterlindeIn een tweede call riep het innovatieprogramma onderzoekstinstellingen en marktpartijen daarom expliciet op om natuurlijke zuiveringssystemen in te dienen. “We waren heel erg op zoek naar meer duurzame oplossingen voor de waterzuivering. De ideeën die binnenkwamen hadden vrij veel overeenkomsten. Om de verschillen helder te krijgen, hebben we nu deze verkenning in opdracht gegeven.”

Voor deze verkenning is onderzoek gedaan naar de potentie van natuurlijke zuiveringssystemen voor de verwijdering van microverontreinigingen uit RWZI-effluent. “Ook de verwijdering van nutriënten, ecotoxiciteit en pathogenen is meegenomen. Tot de onderzochte systemen behoren innovatieve systemen en klassieke natuurlijke systemen als vloeivelden, verticaal doorstroomde helofytenfilters en waterharmonica’s.”

Volgens Uijterlinde blijkt uit de verkenning dat natuurlijke systemen een interessant alternatief, of een interessante aanvulling, kunnen zijn op andere zuiveringstechnieken. “De lage CO2-footprint en de lagere kosten, maken dat natuurlijke systemen zeker interessant zijn. Daar komt nog bij dat veel natuurlijke zuiveringssystemen op een mooie manier in het landelijk gebied in te bedden zijn.”

Duidelijk is wel dat er voor veel technieken en combinaties nog meer onderzoek nodig is. “Het is allemaal best complex. Natuurlijke systemen hebben relatief veel oppervlakte nodig. De systemen moeten worden aangelegd en jaarrond draaien om de seizoensinvloeden vast te kunnen stellen. Dat maakt de sprong van theorie naar praktijk ingewikkelder dan zou je willen. Daarom hoop ik dat we te zijner tijd natuurlijke zuiveringsmethoden full scale kunnen gaan testen.”

Dat is ook nodig omdat de eisen die aan de waterzuivering worden gesteld aan het veranderen zijn. In de verkenning is gekeken naar een rendement van zeventig procent. “In de nieuwe, nog niet definitief vastgestelde Europese richtlijn over stedelijk afvalwater wordt een rendement van tachtig procent als eis genoemd.”

Volgens Uijterlinde ligt er nu een mooie selectie aan mogelijke technologieën. Deze verkenning is een eerste stap om de mogelijkheden in kaart te brengen. “Binnen het innovatieprogramma willen we nog dit jaar de technieken verder naast elkaar leggen op de criteria kosten, rendement en CO2-footprint. Als we dat verder in beeld hebben, wordt het tijd om de stap van theorie naar praktijk te gaan wagen en bij verschillende rwzi’s op grotere schaal te gaan testen.”